Efekt wypierania wydatków prywatnych przez wydatki publiczne poprzez rynek kredytowy jako zaburzenie skuteczności polityki fiskalnej w stabilizacji cyklu koniunkturalnego na przykładzie Polski

• Autorzy: Aleksandra Gaweł

Warianty tytułu

The crowding out of private expenditures by public expenditures through the credit market as a symptom of problems with the effectiveness of fiscal policy as a stabiliser of the business cycle: the Polish example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zwrócono uwagę na ideę polityki stabilizacyjnej wywodzącą się z poglądów teoretycznych J.M. Keynesa oraz jej krytykę wyrażaną w nurcie liberalnym. Celem artykułu jest ocena, czy w polskiej gospodarce występuje efekt wypierania wydatków prywatnych przez wydatki publiczne za pośrednictwem rynku kredytowego. Dokonano przeglądu teoretycznego na temat skuteczności polityki fiskalnej w stabilizacji cyklu koniunkturalnego. Przedstawiono wyniki badań empirycznych dotyczących efektu wypierania poprzez rynek kredytowy w Polsce. Porównano cykliczną zmienność analizowanych szeregów czasowych.

EN

Stabilization policy, which is contained in fiscal and monetary policy, reduces economic fluctuations that result from the business cycle by stabilising aggregate demand through changes in budgetary expenditures. Criticism of the ineffectiveness of this policy indicates that increase in state budgetary expenditures carries with it increased demand for credit on the part of the state and contributes to competition as to funds in the credit market between the government and private sectors. As a consequence, an increase in the value of public loans causes a drop in the value of private loans. Increased public expenditures contribute to an even greater slump in private expenditures than would result solely from the economic climate deterioration. The occurrence of this phenomenon, which is known as the crowding-out effect, is a subject of controversy among economists. The purpose of this article is to assess whether the effect of crowding out of private expenditures by public expenditures through the credit market occurs in the Polish economy. The assessment is based on empirical data for the years 1996-2003 and on an analysis of relationships between business-cycle fluctuations in the amounts of private deposits, private and public loans and budget expenditures and receipts. A statistically significant impact of cyclical changes in budget expenditures on lending to the public sector has been observed. On the other hand, no impact of business-cycle changes in the amount of public loans on fluctuations in the amounts of private deposits or loans has been confirmed. Moreover, private sector deposits and loans exhibit significantly weaker influence of business cycle factors than budget receipts and expenditures or central government and local government loans. Thus the analysis did not provide grounds for claiming that private expenditures are crowded out by public ones through the deposit and credit markets.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka stabilizacyjna; Polityka podatkowa; Cykl koniunkturalny; Wydatki budżetowe; Wydatki gospodarstw domowych; Kredyt bankowy

EN

Stabilisation policy; Tax policy; Business cycles; Budget expenditures; Household expenditures; Bank credit

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 7
• Strony: 15--24

Twórcy

autor

Aleksandra Gaweł

Bibliografia

• 1. A.J. Auerbach (2002): Is There a Role For Discretionaty Fiscal Policy? NBER Working Paper, No. 9306, October.
• 2. Biuletyn Informacyjny. Narodowy Bank Polski, Warszawa, roczniki 1998 - 2003.
• 3. Biuletyn Statystyczny. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, roczniki 1997 - 2003.
• 4. G.C. Chow (1995): Ekonometria. Warszawa PWN.
• 5. J. Ciak (2002): Deficyt budżetowy - zagrożenie dla finansów publicznych. "Bank i Kredyt", maj.
• 6. C.G. Di Bella (2002): Automatic Fiscal Stabilizers in France. IMF Working Paper, November, WP/02/199.
• 7. Z. Grabowski (1999): Polityka pieniężna. Warszawa Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego.
• 8. R. Hemming, S. Mahfouz, A. Schimmelpfennig (2002): Fiscal Policy and Economic Activity During Recessions in Advanced Economies. IMF Working Paper, May, WP/02/87.
• 9. M. Kandil (2000): Demand - Size Stabilization Policies: What Is the Evidence of Their Potential? IMF Working Paper, No. WP/00/197, December.
• 10. J. M. Keynes (1985): Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza. Warszawa PWN.
• 11. M. Krawczyk (2002): Czy deficyt budżetowy i dług publiczny mogą być neutralne? "Ekonomista" nr 6.
• 12. J. Kropiwnicki (1976): Teoria automatycznych stabilizatorów koniunktury. Warszawa PWN.
• 13. P. Kuropatwiński (2000): Podstawowe cele polityki gospodarczej - wzrost gospodarki, kontrolowanie inflacji, ograniczenie poziomu bezrobocia, redystrybucja dochodów. W: Polityka gospodarcza. Praca pod red. H.Ćwiklińskiego, Gdańsk Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• 14. F.E. Kydland, E.G. Prescott (1990): Business Cycles: Real Facts and Monetary Myth. "Quarterly Review" (Federal Reserve Bank of Minneapolis), Spring, Vol. 14.
• 15. L. Ljungqvist, H. Uhlig (2000): Tax Policy and Aggregate Demand Management Under Catching Up with the Joneses. "The American Economic Review", June, Vol. 90, No. 3.
• 16. L. Patrzałek (2001): Polityka budżetowa. W: Polityka gospodarcza. Praca pod red. B. Winiarskiego, Warszawa Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 17. J.M. Poterba, L.H. Summers (1986): Finite Lifetimes and the Crowding Effects of Government Deficits. NBER Working Paper No. 1955, June.
• 18. M.O. Ravn, H. Uhlig (2001): On Adjusting the HP - Filter For the Frequency of Observations. CESifo Working Paper, No 479, May.
• 19. D. Romer (2000): Makroekonomia dla zaawansowanych. Warszawa Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 20. A. Sutherland (1997): Fiscal crises and aggregate demand: can high public debt reverse the effects of fiscal policy? "Journal of Public Economics", August, Vol. 65, No. 3.
• 21. A. Szeworski (1965): Cykl koniunkturalny a interwencja państwa. Warszawa PWE.