Znaczenie naśladownictwa i wpływów społecznych w zachowaniach konsumentów

• Autorzy: Aleksandra Burgiel

Warianty tytułu

Imitation and Social Influence in Consumers' Behaviour

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiono dorobek naukowy z zakresu oddziaływań interpersonalnych i ich skutków dla zachowań konsumentów. Zaprezentowano rodzaje wpływów i ich determinanty, grupy i jednostki będące źródłem oddziaływania interpersonalnego oraz metodyczne problemy badań nad tymi oddziaływaniami. Scharakteryzowano wybrane problemy związane z wpływem społecznym jako czynnikiem determinującym zachowania polskich konsumentów (na podstawie badań zrealizowanych w latach 1999-2003). Wskazano możliwości praktycznego wykorzystania zgromadzonej w trakcie badań wiedzy o roli wpływów interpersonalnych w zachowaniach konsumentów.

EN

The author deals with the issues on interpersonal interactions and their effects on consumers behaviour as well as presents different kind of influence, their determinants, groups and individuals being a source of interpersonal interactions and methodical problems of research on these interactions. Selected problems related to social impact as a factor determining behaviour of Polish consumers (based on surveys from 1999-2003) have been described. The author has pointed out possibilities of a practical use of gathered knowledge on interpersonal influence in consumer behaviour. (AŁ)

Słowa kluczowe

PL

Zachowania konsumenta; Społeczne środowisko konsumenta; Wzorce konsumpcji; Komunikowanie interpersonalne; Psychologia konsumenta

EN

Consumer behaviour; Social environment of the consumer; Consumption patterns; Interpersonal communication; Consumer psychology

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2005
• Strony: 165

Twórcy

autor

Aleksandra Burgiel

Bibliografia

• Argyle M.: Psychologia stosunków międzyludzkich. PWN, Warszawa 1999.
• Aronson E.: Człowiek - istota społeczna, PWN, Warszawa 1978.
• Bearden W., Etzel M.: Reference Group Influence on Product and Brand Purchase Decisions. "Journal of Consumer Research" 1982, No 9.
• Bearden W.O., Netemeyer R.G., Teel J.E.: Measurement of Consumer Susceptibility to Interpersonal Influence. "Journal of Consumer Research" 1989, Vol. 15, March.
• Benvenuto S.: Fashion: Georg Simmel. "Journal of Artificial Societies and Social Simulation" 2000, No 2.
• Berkowitz E., Kerin R., Hartley S., Rudelius W.: Marketing. IRWIN, Burr Ridge-Boston-Sydney 1994.
• Beskid L.: Ewolucja wzorów spożycia ludności pracowniczej w Polsce. "Ekonomista" 1974, nr 3.
• Brown J., Reingen P.: Social Ties and Word-of-Mouth Referral Behavior. "Journal of Consumer Research" 1987, Vol. 14, December.
• Brzeziński J.: Metodologia badań psychologicznych. PWN, Warszawa 1997.
• Burgiel A.: Badania liderów opinii. "Marketing i Rynek" 1998, nr 3.
• Burgiel A.: Pomiar skłonności do przywództwa opinii (konstrukcja i testowanie skali pomiarowej). AE, Katowice 2000 (maszynopis raportu z badań własnych).
• Burgiel A.: Komunikacja nieformalna i jej wykorzystanie w decyzjach nabywczych konsumentów. W: Decyzje konsumentów i ich determinanty. Red. E. Kieżel. AE, Katowice 2001.
• Burgiel A.: Metodyczne i praktyczne problemy identyfikacji liderów opinii wśród konsumentów (konstrukcja skali pomiarowej i możliwości jej zastosowania w działalności przedsiębiorstw). W: Badania marketingowe. Metody - tendencje - zastosowania. Red. K. Mazurek-Łopacińska. AE, Wrocław 2003.
• Bywalec Cz., Rudnicki L.: Konsumpcja. PWE, Warszawa 2002.
• Cafferky M.E.: Let Your Customers Do the Talking. Upstart Publishing Inc., Chicago 1996.
• Childers T.L., Rao A.R.: The Influence of Familial and Peer-based Reference Groups on Consumer Decisions. "Journal of Consumer Research" 1992, No 9.
• Cialdini R.: Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. GWP, Gdańsk 2001.
• Czarnecki A.: Gorsze niż piorun. "Businessman Magazine" 1994, nr 4.
• Czarnecki A.: Wykorzystanie koncepcji liderów opinii w działaniach konkurencyjnych. "Monografie i Opracowania" nr 376. SGH, Warszawa 1993.
• Dawar N., Parker P.M., Price L.J.: A Cross-Cultural Study of Interpersonal Information Exchange. "Journal of International Business Studies" 1996, III quarter.
• Dichter E.: How Word-of-Mouth Advertising Works. "Harvard Business Review" 1966, November-December.
• Doliński D.: Psychologia wpływu społecznego. Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum, Wrocław 2000.
• Doliński D.: Psychologiczne mechanizmy reklamy. GWP, Gdańsk 2003.
• Duhan D., Johnson S., Wilcox J., Harrell G: Influences on Consumer Use of Word-of-Mouth Recommendation Sources. "Journal of the Academy of Marketing Science" 1997, No 4.
• Duliniec E., Mazur A.: Rola liderów opinii w procesach decyzyjnych zakupu. "Reklama" 1981, nr 3.
• Duliniec E.: Postępowanie nabywców towarów konsumpcyjnych w krajach o gospodarce rynkowej. Analiza marketingowa. Monografie i Opracowania nr 204. SPIS, Warszawa 1986.
• Engel J., Blackwell R., Miniard P.: Consumer Behavior. International Edition. The Dryden Press, New York 1995.
• Englis B., Solomon M.: To be or not to be: Lifestyle imagery, reference groups, and The Clustering of America. "Journal of Advertising" 1995, Vol. 24.
• Falkowski A., Tyszka T.: Psychologia zachowań konsumenckich. GWP, Gdańsk 2003.
• Feick L., Price L.: The Market Maven: A Diffuser of Marketplace Information. "Journal of Marketing" 1987, Vol. 51, January.
• Fitzgerald Bone P.: Word-of-Mouth Effects on Short-Term and Long-Term Product Judgments. "Journal of Business Research" 1995, No 32.
• Flynn L., Goldsmith R., Eastman J.: Opinion Leaders and Opinion Seekers: Two New Measurement Scales. "Journal of Academy of Marketing Science" 1996, No 2.
• Flynn L., Goldsmith R., Eastman J.: The King and Summers Opinion Leadership Scale: Revision and Refinement. "Journal of Business Research" 1994, No 31.
• Foxall G.R., Goldsmith R.E.: Psychologia konsumenta dla menedżera marketingu. PWN, Warszawa 1998.
• Gajewski S.: Zachowanie się konsumenta a współczesny marketing. UL, Łódź 1994.
• Garbarski L.: Zrozumieć nabywcę. PWE, Warszawa 1994.
• Gąciarz J.: Inteligencja: spadek historii czy realna siła nowoczesnego społeczeństwa. W: Społeczeństwo polskie: wyzwania i dylematy rozwojowe. Red. J. Sobczak. UJ, Kraków 1991.
• Gilly M., Graham J., Finley Wolfinbarger M., Yale L.: A Dyadic Study of Interpersonal Information Search. "Journal of the Academy of Marketing Science" 1998, No 2.
• Górnik-Durose M.: Do czego są nam potrzebne dobra materialne?. "Aida-Media" 1997, nr 7.
• Haywood K.: Managing Word of Mouth Communications. "The Journal of Services Marketing" 1989, No 2.
• Hodoly. A.: Czynniki kształtujące spożycie i zachowanie się konsumentów. W: Ekonomiczne i społeczne problemy spożycia. Red. L. Beskid i Z. Sufin. Ossolineum, Wrocław 1976.
• Horton R.: Buyer Behavior. A Decision-Making Approach, Merrill Publ. Co., Columbus Ohio 1984.
• http://wiem.onet.pl/wiem/OOelbO.html (20.10.2003 r).
• http://www.indiana.edu/~wanthro/nrc2.html (21.10.2003 r.).
• Hyman H.H.: The Psychology of Status. "Archives of Psychology" 1942, No 269.
• Jachnis A., Terelak I: Psychologia konsumenta i reklamy. O.W. "Branta", Bydgoszcz 1998.
• Jarco M.: Polska de luxe. "Wprost" z 6.09.1998 r.
• Jenkins J.: Marketing and Customer Behavior. Pergamon Press, Oxford 1972.
• Kaczmarczyk S.: Badania marketingowe. Metody i techniki. PWE, Warszawa 1995.
• Kahle L.R.: Observations: Role-relaxed Consumers: A Trend Of The Nineties. "Journal of Advertising Research" 1995, March-April.
• Karcz K.: Kto kupuje nowe produkty? "Aida-Media" 1997, nr 6.
• Katona G: The Powerful Consumer. Psychological Studies of American Economy, New York 1960.
• Katz E., Lazarsfeld P.F.: Personal Influence. The Free Press, Glencoe 1955.
• Khalil E.: Symbolic Products: Prestige, Pride and Identity Goods, http://student-www.uchicago.edu/~elkhalil/products.html (25.10.2003 r.).
• Kieżel E.: Rynkowe zachowania konsumentów i ich determinanty. W: Zachowania rynkowe konsumentów i ich determinanty. Red. E. Kieżel. AE, Katowice 2000.
• Kieżel E.: Zmiany zachowań a racjonalność w postępowaniu polskich konsumentów. W: Decyzje konsumentów i ich determinanty. Red. E. Kieżel. AE, Katowice 2001.
• Konsumpcja w gospodarce planowej. Praca zbiorowa. PWE, Warszawa 1974.
• Kramer J.: Regionalne wzorce konsumpcji. Biblioteka IHWIU, Warszawa 1977.
• Kramer J.: Konsumpcja. Prawidłowości. Struktura. Przyszłość. PWE, Warszawa 1993.
• Krasiński Z., Piasny J., Szulce H.: Ekonomika konsumpcji. PWE, Warszawa 1984.
• Kształtowanie konsumpcji indywidualnej. Red. B. Kołodziejek. PWE, Warszawa 1980.
• Kuziak M.: Nowy obszar działań marketingu. "Aida-Media" 1997, nr 6.
• Leibenstein H.: Bandwagon, Snob and Veblen Effects in the Theory of Consumers' Demand. "Quarterly Journal of Economics" 1950, Vol. 64.
• Leigh J., Gabel T.: Symbolic Interactionism: Its Effects on Consumer Behavior and Implications for Marketing Strategy. "The Journal Of Consumer Marketing" 1992, No 1.
• Lewin K.: Group Decision and Social Change. W: Readings in Social Psychology. Red. G.E. Swanson, T.M. Newcomb, E.L. Hartley. HOLT, New York 1952.
• Małysa-Kaleta A.: Konsumpcja w kształtowaniu jakości życia Polaków. W: Konsumpcja i rynek w warunkach zmian systemowych. Red. Z. Kędzior i E. Kieżel. PWE, Warszawa 2002.
• Małysa-Kaleta A.: Style życia konsumentów polskich u progu integracji europejskiej - próba oceny, w: Decyzje konsumentów i ich determinanty. Red. E. Kieżel. AE, Katowice 2001.
• Mazur A., Szumowski T.: Efekt demonstracji i efekt naśladownictwa oraz ich wykorzystanie w zwiększaniu skuteczności działań reklamowych. "Reklama" 1977, nr 5.
• Mazur J.: Zarządzanie marketingiem usług. Difin, Warszawa 2001.
• Mazurek-Łopacińska K.: Zachowania nabywców jako podstawa budowy strategii marketingowej. AE, Wrocław 1998.
• Mazurek-Łopacińska K.: Niektóre dylematy rozwoju marketingu globalnego. W: Marketing — przełom wieków. Paradygmaty, zastosowania. Materiały Kongresowe. AE, Wrocław 2000.
• Mazurek-Łopacińska K.: Zachowania nabywców i ich konsekwencje marketingowe. PWE, Warszawa 2003.
• Mazurek G: Marketing wirusowy w służbie ePR, http://www.e-marketing.pl/artyk/artyk56.php.
• Mądrzycki T.: Psychologiczne prawidłowości kształtowania się postaw. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1977.
• McCormick K.: Duesenberry and Veblen: The Demonstration Effect Revisited. "Journal of Economic Issues" 1983, December.
• McNeal J.: An Introduction to Consumer Behavior. J. Wiley and Sons, Inc., New York 1973.
• Merton R.K.: Social Theory and Social Structure. The Free Press, New York 1957.
• Mowen J.: Consumer Behavior. Macmillan Publ. Co., New York 1987.
• Newcomb T: Attitude Developement as a Function of Reference Groups. W: Readings in Social Psychology. Red. GE. Swanson, T.M. Newcomb, E.L. Hartley. HOLT, New York 1952.
• Newcomb Th., Turner R., Converse Ph.: Psychologia społeczna. PWN, Warszawa 1965.
• Nęcki Z.: Komunikacja międzyludzka. Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1996.
• Nikodemska-Wołowik A.M.: Techniki projekcyjne - istota i zastosowanie. "Marketing i Rynek" 1996, nr 1.
• Nikodemska-Wołowik A.M.: Jakościowe badania marketingowe. PWE, Warszawa 1999.
• Nowak S.: Metodologia badań socjologicznych. PWN, Warszawa 1970.
• Nurkse R.: Problemy tworzenia kapitału w krajach słabo rozwiniętych. PWN, Warszawa 1962.
• Payne A.: Marketing usług. PWE, Warszawa 1996.
• Perspectives in Consumer Behavior. Red. H. Kassarjian, T. Robertson. Scott, Foresman and Co., Glenview 1968.
• Piirto R.: The Influentials. "American Demographics" 1992, October.
• Pilarczyk B.: Niestandardowe formy komunikacji marketingowej. W: Marketing - handel - konsument w globalnym społeczeństwie informacyjnym. T. 1. Red. B. Gregor. UL, Łódź 2004.
• Price L., Feick L., Higie R.: Information Sensitive Consumers and Market Information. "The Journal of Consumer Affairs" 1987, No 2.
• Psychologia ekonomiczna. Red. T. Tyszka. GWP, Gdańsk 2004.
• Rosen E.: Anatomy of Buzz: How to Create Word-of-Mouth Marketing. Doubleday 2000.
• Rosen E.: Fama. Anatomia marketingu szeptanego. "Media Rodzina", Poznań 2003.
• Rosołowicz Ł.: Zakupy pod wpływem. "Marketing w Praktyce" 1998, nr 1.
• Schewe Ch.D., Smith R.M.: Marketing. Concepts and Applications. McGraw Hill Book Co., New York 1980.
• Schiffrnan L., Kanuk L.: Consumer Behavior. Prentice Hall, Englewood Cliffs 1987.
• Schor B.: The Overspent American: Upscaling, Downshifting, And The New Consumer. Basic Books 1998.
• Schor J.: The Overspent American, http://www3.niu.edu/~tdOrafl/history468/apr0911.htm (25.11.2003 r.).
• Schwer R., Daneshvary R.: Symbolic Product Attributes and Emulatory Consumption: The Case of Rodeo Fan Attendance and the Wearing of Western Clothing. "Journal of Applied Business Research" 1993, No 3.
• Senda J.: Trendy zachowań konsumenckich rozwiniętych europejskich gospodarkach rynkowych. "Handel Wewnętrzny" 2000, nr 2.
• Senyszyn J.: Potrzeby konsumpcyjne. UG, Gdańsk 1995.
• Shardanand U., Maes P.: Social Information Filtering: Algorithms for Automating "Word of Mouth", http://www.cs.sfu.ca/CC/470/qyang/lectures/CF%20Ref/ringo.pdf (5.08.2004 r.).
• Sikorska J.: Społeczno-ekonomiczne zróżnicowanie wzorów konsumpcji w pracowniczych gospodarstwach domowych. Ossolineum, Wrocław 1979.
• Sikorska J: Społeczne zróżnicowania wzorów konsumpcji w warunkach polskiego wzrostu i kryzysu. W: Warunki i sposób życia - zachowania przystosowawcze w kryzysie. Red. L. Beskid. PAN IFIS, Warszawa 1989.
• Sikorska J.: Konsumpcja. Warunki, zróżnicowania, strategie. IFIS PAN, Warszawa 1998.
• Silverman G: How To Harness The Awesome Power Of Word-Of-Mouth. "Direct Marketing" 1997, November.
• Silverman G: The Secrets of Word-of-Mouth Marketing. AMACOM, New York 2001.
• Smith PR: Marketing Communications. An Integrated Approach. Kogan Page Ltd., London 1996.
• Smith R., Vogt Ch.: The Effects of Integrating Advertising and Negative Word-of-Mouth Communications on Message Processing and Response. "Journal of Consumer Psychology" 1995, No 4.
• Smoldt R.: Turn Word of Mouth into a Marketing Advantage. "Healthcare Forum Journal" 1998, September-October.
• Smyczek S.: Lojalność konsumentów na rynku. Wybrane zagadnienia. AE, Katowice 2001.
• Solomon M., Bamossy G, Askegaard S.: Consumer Behaviour. A European Perspective. Prentice Hall Europe, London 1999.
• Sowa L, Burgiel A.: Społeczne determinanty zachowań konsumentów polskich (w świetle badań empirycznych). AE, Katowice 1998 (maszynopis).
• Stauss B.: Global Word of Mouth. "Marketing Management" 1997, Autumn.
• Steiner R., Weiss J.: Veblen Revised in the Light of Counter-Snobbery. "The Journal of Aesthetics and Art Criticism" 1951, Vol. 9.
• Stephan W., Stephan C.: Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji. GWP, Gdańsk 1999.
• Stern B.B., Gould S.J.: The Consumer as Financial Opinion Leader. "Journal of Retail Banking" 1988, No 2.
• Stevenson K.: Marketing wirusowy - zadanie/pomysł na rok 2000. "Modern Marketing" 2000, nr 5.
• Szczepański J.: Konsumpcja a rozwój człowieka. Wstęp do antropologicznej teorii konsumpcji. PWE, Warszawa 1981.
• Szczepański J: Zagadnienia konstruowania i realizacji modelu i wzoru konsumpcji socjalistycznej. W: Badania nad wzorami konsumpcji. Red. J. Szczepański. Ossolineum, Wrocław 1977.
• Sznajder A.: Decyzje marketingowe w przedsiębiorstwie eksportującym. PWN, Warszawa 1986.
• Światowy G: Zachowania konsumenckie. AE, Wrocław 1994.
• Tendencje rozwoju konsumpcji. Postulaty i uwarunkowania. Red. M. Pohorille. PWE, Warszawa 1982.
• Turowski J.: Socjologia. Małe struktury społeczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1993.
• Uchitelle L.: Keeping Up With the Gateses? Komentarz z 3.05.1998 r., http://www.phoenix.liu.edu/~uroy/eco54/histlist/schorl .htm (25.10.2003 r.).
• Veblen T: The Theory of the Leisure Class, G. Allen and Unwin Ltd., London 1957.
• Vigneron F., Johnson L.: A Review and a Conceptual Framework of Prestige-Seeking Consumer Behvior. "Academy of Marketing Science Review" 1999, No 1.
• White L.: Reconsidering cultural imperialism theory. "Transnational Broadcasting Studies" 2001, No 6.
• Wilk R.: Emulation, imitation, and global consumerism. "Organization & Environment" 1998, September.
• Wiszniewski E.: Ekonomika konsumpcji. PWN, Warszawa 1983.
• Wosińska W: Psychologia życia społecznego. GWP, Gdańsk 2004.
• Wójcik P: Nie ja, to sąsiad. "Businessman Magazine" 1996, nr 8.
• Wyrwicka W.: Naśladownictwo w zachowaniu się ludzi i zwierząt. WN PWN, Warszawa 2001.
• Zadłużna E., Paluchowski W.J.: Konsumpcja symboliczna i jej znaczenie. W: Psychologia a rynek. Zachowania konsumentów. Red. W. J. Paluchowski i G. Bartkowiak. Wydawnictwo „Rys", Poznań 2004.
• Zagadnienia psychologii społecznej. Red. A. Malewski. PWN, Warszawa 1962.
• Zaltman G: Marketing. Contributions from the Behavioral Sciences. Harcourt, Brace & World, Inc., New York 1965.