Problematyka władzy w teorii ekonomii

• Autorzy: Jacek Miroński

Warianty tytułu

The Concept of Power in Economic Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor pisze, że pojęcie władzy pojawia się w ekonomii w wielu miejscach i na różnych poziomach analizy. W ujęciu makroekonomicznym władza tradycyjnie przypisywana jest państwu, które dzięki niej dokonuje regulacji rynku. Ograniczona w znacznym stopniu do państwa rola władzy w teoriach makroekonomicznych wynika po części z iluzji oddzielenia strefy rynku i strefy władzy, z których każda rządzi się osobnymi prawami. O iluzoryczności tego podziału świadczy zdaniem autora chociażby przykład wielkich korporacji, które dzięki swojej sile ekonomicznej stają niekiedy na równi z państwami w walce o wpływ na rzeczywistość gospodarczą. Rodzi to pytanie o moment, w którym siła ekonomiczna staje się władzą i czym różni się jedna od drugiej. Powyższa sytuacja ilustruje również interesujące zjawisko, kiedy to przedsiębiorstwo jako podmiot mikroekonomiczny staje się podmiotem makroekonomicznym, w czym znaczącą rolę odgrywa władza.

EN

The article examines the role of power in economic theory, with a special focus on the microeconomic theories of the firm. The aim of the paper is twofold. First, the author provides a comprehensive explanation of the concept of power in an enterprise. Second, he attempts to prove that microeconomic theories of the firm may benefit considerably from the theory of power and its findings. The author develops an expanded definition of power based on Dahl's concept. Two key theoretical approaches to power are presented: managerial and critical. The role of power in neoclassical, behavioral, managerial, institutional, new-institutional and micro-micro theories is examined. The author checks if the findings of the theory of power can be incorporated into microeconomic theories. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Władza; Teoria ekonomii; Zarządzanie przedsiębiorstwem; Mikroekonomia

EN

Power; Economic theory; Enterprise management; Microeconomics

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 4
• Strony: 15--32

Twórcy

autor

Jacek Miroński

Bibliografia

• Alvesson M., [1996], Communication, Power and Organization, Walter de Gruyter, Berlin.
• Ashforth B.E., Mael F.A., [1998], The Power of Resistance, [w:] Power and Influence in Organizations, (red.) R.M. Kramer, M.A. Neale, Sage Publications, London.
• Barbalet J.M., [1985], Power and Resistance, "British Journal of Sociology", Vol. 36; także w: Power and Politics in Organizations, (red.) C. Hardy, Dartmouth 1995.
• Blau P, [1964], Exchange and Power in Social Life, New York, John Wiley & Sons.
• Blaug M., [1995], Metodologia ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Commons J.R., [1968], Legal Foundations of Capitalism, The University of Wisconsin Press, Madison.
• Crozier M., [1973], The Problem of Power, "Social Research", Vol. 40; także w: Power and Politics in Organizations, (red.) C. Hardy, Dartmouth 1995.
• Czarny E., Nojszewska E., [1997], Mikroekonomia, PWE, Warszawa.
• Dahl R.A., [1957], The concept of power, "Behavioral Science", Vol. 2.
• Domańska E., [1986], Kapitalizm menedżerski, PWE, Warszawa. Ekonomia w przyszłości, [1982], (red.) K. Dopfer, PWN, Warszawa.
• Emerson R.M., [1964], Power-Dependence Relations, "American Sociological Review", Vol. 27.
• Foucault M., [1974], Discipline and punish, Penguin, Harmondsworth.
• Foucault M., [1980], Power/Knowledge, Pantheon, New York.
• Foucault M., [1982], The subject of power, "Critical Inquiry", Vol. 8.
• Furubotn E.G., Pejovich S., [1974], The Economics of Property Rights, Ballinger, Cambridge.
• Galbraith J.K., [1979], Ekonomia a cele społeczne, PWN, Warszawa.
• Giddens A., [1979], Central problems in social theory, University of California Press, Berkeley.
• Gerth H.H., Mills C.W., [1958], From Max Webber. Essays in Sociology, A Galaxy Book, New York.
• Gorynia M., [1998], Zachowania przedsiębiorstw w okresie transformacji. Mikroekonomia przejścia, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań.
• Gruszecki T., [2002], Współczesne teorie przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa.
• Hickson D.J., Hinings C.R., Lee C.A., Schenck R.E., Pennings J.M., [1971], A Strategie Contingencies' Theory of Intraorganizational Power, "Administrative Science Quarterly", Vol. 16.
• Iwanek M., Wilkin J., [1998], Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, wyd. II, Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych, Warszawa.
• Jaros S.J., [2000/2001], Labor Process Theory, "International Studies of Management & Organization", Vol. 30.
• Jay A., [1996], Machiavelli i zarządzanie, PWE, Warszawa.
• Kacmar K.M., Ferris G.R., [1993], Politics at Work: Sharpening the Focus of Political Behavior in Organizations, "Business Horizons", Vol. 36.
• Leibestein H., [1982], Teoria mikro-mikro: wykonawca-wykonawca oraz wydajność X, [w:] Ekonomia w przyszłości, (red.) K. Dopfer, PWN, Warszawa.
• Leibenstein H., [1988], Poza schematem homo oeconomicus, PWN, Warszawa.
• Lukes S., [1974], Power: A Radical View, MacMillan, London.
• Marris R., [1967], The Economic Theory of 'Managerial' Capitalism, London.
• Miroński J., [2004], Zarys teorii przedsiębiorstwa opartej na wladzy, SGH, Warszawa.
• Morrison C.J., [1990], Market Power, Economic Profitability and Productivity Growth Measurement: An Integrated Structural Approach, "Working Paper" No. 3355, National Bureau of Economic research, Inc., Cambridge, MA.
• Mueller D.C., [2003], Public Choice III, Cambridge University Press, Cambridge.
• Nevo A., [1998], Measuring Market Power in the Ready-To-Eat Cereal Industry, "Working Paper" No. 6387, National Bureau of Economic research, Inc., Cambridge, MA.
• Niepublikowane recenzje prof. T. Gruszeckiego i prof. J. Wilkina na temat książki J. Mirońskiego, "Zarys teorii przedsiębiorstwa opartej na władzy", SGH, Monografie i Opracowania, Warszawa 2004.
• Nilakant V, Rao H., [1994], Agency Theory and Uncertainty in Organization. An Evaluation, Organization Studies, Vol. 15.
• Pfeffer J., [1992], Managing with Power, Harvard Business School Press, Boston.
• Power and Politics in Organizations, [1995], (red.) C. Hardy, Dartmouth.
• Rekowski M., [2000], Wprowadzenie do mikroekonomii, AE Poznań.
• Samuelson W.R., Marks S.G., [1998], Ekonomia menedżerska, PWE, Warszawa.
• Sawicki J., [1991], Foucault and Feminism: Toward a Politics of Difference, [w:] Disciplining Foucault, (red.) J. Sawicki, Routledge, London.
• Theories of Corporate Governance, [2004], (ed.) Clarke T., Routledge, London.
• Valley K.L., Thompson T.A., [1998], Sticky Ties and Bad Attitudes. Relational and Individual Bases of Resistance to Change in Organizational Structure, [w:] Power and Influence in Organizations, (red.) R.M. Kramer, M.A. Neale, Sage Publications, London.
• Veblen T., [1959], The theory of the leisure class: an economic study of institutions, New American Library, New York.
• Weber M., [1978], Economy and Society: an outline of interpretative sociology, (red.) G. Roth, C. Wittich, University of California Press, Berkeley.
• Weber M., [1972], Typy wladzy prawomocnej, [w:] Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism, (red.) J. Kurnal, PWE, Warszawa.
• Williamson O.E., [1963], A Model of Rational Managerial Behavior, [w:] A Behavioral Theory of the Firm, (red.) R.M. Cyert, J.G. March, Englewood Cliffs.
• Williamson O.E., [1998], Ekonomiczne instytucje kapitalizmu: firmy, rynki, relacje kontraktowe, PWN, Warszawa.
• Wiszniewski Z., [1994], Mikroekonomia współczesna, Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu Olympus, Warszawa.
• Whetten D.A., Cameron K.S., [1998], Developing Management Skills, Addison-Wesley, Amsterdam.
• Wrong D.H., [1968], Some Problems in Defining Social Power, "American Journal of Sociology", Vol. 73; także w: Power and Politics in Organizations, (red.) C. Hardy, Dartmouth 1995.