Dynamika i makroproporcje konsumpcji społeczeństwa polskiego po 1989 r.

• Autorzy: Czesław Bywalec
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przeprowadzona analiza wykazuje, że w okresie 1990-2003 nastąpiły znaczące zmiany w poziomie, strukturze i społecznym rozkładzie konsumpcji polskich gospodarstw domowych. Główną ich przyczyną były zachodzące w sferze gospodarki procesy transformacyjne, wynikające z zapoczątkowanych w 1989 r. zmian ustroju politycznego i gospodarczego. Zmiany poziomu i struktury konsumpcji wskazują, że transformacja ustrojowa przyniosła -per saldo - znaczące korzyści społeczne, aczkolwiek nie wszystkie jej efekty już się ujawniły. Wyrazem korzystnych zmian społecznych po 1989 r. jest przede wszystkim wzrost poziomu konsumpcji w większości polskich gospodarstw domowych i poprawa jej jakości, co wyraża się wzrostem wyposażenia w trwałe dobra konsumpcyjne oraz podwyższeniem ich standardu techniczno-użytkowego, a także zmianami struktury wydatków. Zmiany strukturalne polegają przede wszystkim na wyraźnym obniżeniu się odsetka wydatków żywieniowo-odzieżowych na rzecz wydatków na dobra przemysłowe (tzw. industrializacja konsumpcji) oraz -szczególnie po 2000 r. - wydatków na usługi (tzw. serwicyzacja konsumpcji). Taka ewolucja poziomu i struktury wydatków sprawia, że polski model konsumpcji unowocześnia się i ewoluuje w kierunku modelu spożycia społeczeństw wysoko rozwiniętych.

Słowa kluczowe

PL

Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Struktura konsumpcji; Poziom życia; Konsumpcja dóbr materialnych; Konsumpcja usług; Gospodarstwa domowe; Zmiany strukturalne

EN

Political and systemic transformations; Structure of consumption; Living standard; Consumption of material goods; Services consumption; Households; Structural changes

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 6
• Strony: 771--789

Twórcy

autor

Czesław Bywalec

Bibliografia

• Badania koniunktury - koniunktura konsumencka. Tendencje zmian październik 2003 - styczeń 2004, GUS, Warszawa 2004.
• Budżety gospodarstw domowych w 1993 roku; 1996, GUS, Warszawa 1994, 1997.
• Bywalec Cz., Transformacja gospodarcza a zróżnicowanie poziomu życia społeczeństwa polskiego, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 1999.
• Bywalec Cz., Wzrost konsumpcji usług, czyli proces serwicyzacji konsumpcji w Polsce, "Wiadomości Statystyczne" 2003, nr 2.
• Gutkowska K., Diagnoza funkcjonowania wiejskich gospodarstw domowych na przełomie wieków, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2003.
• Keynes J.M., Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, PWN, Warszawa 1985.
• Kowalik T., Społeczne aspekty transformacji a rola państwa, "Gospodarka Narodowa" 2001, nr 9.
• Roczniki Statystyczne 1996; 1997; 1998, GUS, Warszawa 1996-1998.
• Roczniki Statystyczne RP 1999; 2000; 2001; 2002; 2003; 2004, GUS, Warszawa 1999-2004.
• Skórska A., Młodzież na rynku pracy w Polsce i Unii Europejskiej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 2004.
• Szopa B., Zmiany dochodów w Polsce na tle uwarunkowań systemowych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2005.