Model klasycznej alokacji kapitału w wieloproduktowej gospodarce z majątkiem trwałym

• Autorzy: Roman Kiedrowski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł poświęcony jest prezentacji dynamicznego, deterministycznego modelu gospodarki o inspiracji klasycznej, w którym zdecentralizowane decyzje podmiotów ekonomicznych podejmowane są w reakcji na różne rodzaje nierównowagi. W gospodarce istnieje n przedsiębiorstw, z których każde wytwarza jeden produkt. Wytwarzane produkty mogą służyć zarówno celom konsumpcyjnym, inwestycyjnym, jak też stanowić bieżące nakłady produk¬cyjne. Przedsiębiorstwa decydują o cenach i wielkości produkcji (stopniu eksploatacji majątku trwałego) na podstawie zaobserwowanej nierównowagi między popytem i podażą oraz odchyleń wskaźnika eksploatacji majątku trwałego od jego poziomu normatywnego. Szczególną uwagę poświęca się procesowi akumulacji kapitału, o którym decyduje jeden zbiorowy właściciel wszystkich przedsiębiorstw, zwany kapitalistą. W każdym okresie podejmuje on decyzję o globalnej wielkości akumulacji kapitału, biorąc pod uwagę globalny zysk kalkulacyjny (oczekiwany), średni stopień wykorzystania majątku trwałego oraz średnią stopę procentową, skorelowaną ze stopą inflacji. Ustaliwszy globalną wielkość funduszu akumulacji, kapitalista dzieli go następnie między przedsiębiorstwa w zależności od charakteryzujących je stóp zysku. Mimo że wielkość akumulacji kapitału w określonym przedsiębiorstwie wyrażona jest w ujęciu wartościowym, determinuje ona jednoznacznie wzrost jego majątku trwałego w następnym okresie. W artykule dowodzi się, że w rozpatrywanej gospodarce istnieje długookresowa równowaga klasyczna, w której ceny są stale, a stopy zysku we wszystkich przedsiębiorstwach jednakowe. Wszystkie wielkości fizyczne, jak majątek trwały, produkcja i konsumpcja każdego produktu rosną natomiast z jednakową stopą wzrostu. Co ciekawe, stopa tego równomiernego wzrostu nie zależy od analitycznej postaci funkcji konsumpcji pracowników najemnych i kapitalisty. W konsekwencji, to samo tempo równomiernego wzrostu może zostać osiągnięte przy różnej strukturze majątku trwałego i produkcji, dostosowanych do różnych preferencji konsumpcyjnych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Alokacja kapitału; Gospodarka; Przedsiębiorstwo

EN

Capital allocation; Economy; Enterprises

• Czasopismo: Przegląd Statystyczny
• Rocznik: 2007
• Tom: 54
• Numer: z. 3
• Strony: 63--91

Twórcy

autor

Roman Kiedrowski

Bibliografia

• [1] Boggio L., [1985], On the Stability of Production Prices, „Metroeconomica", Vol. 37, No. 3, s. 241-267.
• [2] Boggio L., [1990], The Dynamic Stability of Production Prices: A Synthetic Discussion of Models and Results, „Political Economy, Studies in the Surplus Approach", Vol. 6, No. (1-2), s. 47-58.
• [3] Dumenil G., Levy D., [1987], The Dynamics of Competition: A. Restoration of the Classical Analysis, „Cambridge Journal of Economics", Vol. 11, No. 2, s. 133-164.
• [4] Dumenil G., Levy D., [1989], The Competitive Process in a Fixed Capital Environment: A Classical View, „The Manchester School", Vol. 57, No. 1, s. 34-57.
• [5] Dumenil G., Levy D., [1991], Micro Adjustment toward Long-Term Equilibrium, „Journal of Economic Theory", Vol. 53, No. 2, s. 369-395.
• [6] Dumenil G., Levy D., [1993], The Economics of the Profit Rate: Competition, Crises and Historical Tendencies in Capitalism, Edward Elgar Publishing Company.
• [7] Dumenil G., Levy D., [1999], Being Keynesian in the Short Term and Classical in the Long Term: The Traverse to Classical Long Term Equilibrium, „The Manchester School", Vol. 67, No. 6, s. 684-716.
• [8] Egidi M., [1975], Stabilitä ed Instabilitä negli Schemi Sraffiani, „Economia Internazionale", Vol. 27, s. 3-41.
• [9] Flaschel P, Semmler W., [1986], The Dynamic Equalization of Profit Rates for Input-Output Models with Fixed Capital, [w:] Competition, Instability and Nonlinear Cycles (ed. W. Semmler), „Lecture Notes in Economics and Mathematical Systems", Vol. 275, Springer-Verlag, s. 1-34.
• [10] Flaschel P., Semmler W., [1987], Classical and Neoclassical Competitive Adjustment Processes, „The Manchester School", Vol. 55, No. 1, s. 13-37.
• [11] Franke R., [1987], Production Prices and Dynamical Processes of the Gravitation of Market Prices, Dynamische Wirstschaftstheorie, Peter Lang, Frankfurt am Main, New York, Paris.
• [12] Gantmacher F.R., [1959], Theory of Matrices, Chelsea, New York.
• [13] Hosoda E., [1985], On the Classical Convergence Theorem, „Metroeconomica", Vol. 37, No. 2, s. 157-174.
• [14] Jurek W., Kiedrowski R., Panek E., [1992], Magistrale w systemach typu input-output. Wyniki badań empirycznych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
• [15] Koehler G.J., Whinston A.B., Wrihgt G.P, [1975], Optimization over Leontief Substitution Systems, North Holland Publishing Company, American Elsevier Publishing Company.
• [16] Kuroki R., [1986], The Equalization of the Rate of Profit. Reconsidered, [w:] Competition, Instability and Nonlinear Cycles (ed. W. Semmler), „Lecture Notes in Economics and Mathematical Systems", Vol. 275, Springer-Verlag, s. 35-50.
• [17] Nikaido H., [1977], Refutation of the Dynamic Equalization of Profit Rates in Marx's Scheme of Reproduction, Depatment of Economics, University of Southern California, mimeo.
• [18] Nikaido H., [1983], Marx on Competition, „Zeitschrift für Nationalökonomie", Vol. 43, No. 4, s. 337-362.
• [19] Nikaido H., [1985], Dynamics of Growth and Capital Mobility in Marx's Scheme of Reproduction, „Zeitschrift für Nationalökonomie", Vol. 45, No. 3, s. 197-218.
• [20] Panek E., [2000], Ekonomia matematyczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.