Modelowanie systemu powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce

• Autorzy: Wojciech Misiński

Warianty tytułu

Modelling General Insurance System in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Omówiono modelowanie jakościowe systemów społeczno-gospodarczych. Przedstawiono genezę i rozwój modeli systemu opieki zdrowotnej w Niemczech, USA i Anglii, a także w Polsce przed 1999 rokiem i w latach 1999-2006. Scharakteryzowano determinanty procesu modelowania systemu opieki zdrowotnej w Polsce (ograniczenia, regulacje Unii Europejskiej i konstytucyjne). Przedstawiono ujęcie instytucjonalne budowy modelu systemu powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce. Zaprezentowano model systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce w ujęciu procesów decyzyjnych i przepływu środków finansowych.

EN

Health care systems are inherently very complicated, which results in difficulty both in their model description, investigation and examination as well as the projection of their structure changes. Kenneth J. Arrow's statement that "health care in fact poses much more complicated problems than the construction of a bridge" applies to all the levels of its functioning: medical, legal, organisational and financial. The complexity of health care systems affects our perception of reality, often perceived through the prism of personal, most frequently negative contacts with the Polish health care. Consequently, Arrow formulates a thesis stating that within health care there does not exist a general market mechanism allowing for market appraisal of health services. Medical services ought to be treated as public goods provided by the state. Thus, there only remains a belief that only administrative impact on health services provision results in minimising the entirety of system costs, that is the sum of technological costs of production, transaction-related costs and the costs of negative external effects. At the opposite pole there are advocates of medical services "commerciality" who, polemicising with K. J. Arrow's theses, particularly emphasise the fact that in educated societies the claim regarding information imbalance between doctors and patients is not true. They postulate to limit the "third party" role represented by insurance companies or the state - institutions paying for medical services - in the exchange process. The argument between the advocates and opponents of medical services commerciality appears to be unsolved. Seeking an idea! health care system, the world has chosen various ways, at all times realising the fact that it is not possible to develop an ideal health care system providing "everything to everybody", that is providing all those in need with medically required medical services. A methodological objective of the thesis is to take advantage of the New Institutional School achievements to develop a model (of methodological assumptions and evaluation criteria) of the development (transformation) process of social and economic systems as shown on the example of the General Health Insurance System. Also, the examination and analysis of health care systems development in the world (a historical and institutional approach) required taking advantage of the New Institutional School methodological approach. Health care industry limitations related to the specifics of transaction-related processes at the market involving the "third party" and institutional determinants required an analysis of legal provisions of the Constitution of the Republic of Poland and the legal regulations of the European Union. Detailed elements of the institutional sphere prompted the application of comparative analysis of the current and planned health care system model. Due to the planning of an implementable model (and not only a theoretical model of a high level of generality), a high level of analysis detail was required. The analysis of decision-making processes and financial resources flow within the system required the re-evaluation of the planned health care system presentation. The summary of the thesis is a synthesis of the planned models from the methodological and applicational side. In other words, it is an attempt to relate the model of institutional sphere of social and economic systems to the model of medically and economically effective process of modelling the health care system in Poland. The provision of not only theoretical and methodological but also actual medical and economic effectiveness of the general health insurance system depends on the comprehensive implementation of all the detailed institutional solutions presented in the thesis. The selective application of only several institutional solutions presented, as confirmed by the results of previous reforms, only results in the intensification of the casuistic system nature and thus not in the improvement but in the aggravation of the medical and economic effectiveness of the general health insurance system as well as of the entire health care system in Poland. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia zdrowotne; System społeczno-ekonomiczny; Modelowanie procesów gospodarczych; Opieka zdrowotna; Model publicznej służby zdrowia; Funkcjonowanie ochrony zdrowia; Finansowanie ochrony zdrowia; Ubezpieczeniowy model opieki zdrowotnej; Przegląd literatury

EN

Health care insurance; Social economic system; Economic process modeling; Health care; National health service model; Health care functioning; Financing of health protection; Health insurance model; Literature review

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Seria : Monografie i Opracowania (nr 100)
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 1168
• Strony: 463

Twórcy

autor

Wojciech Misiński

Bibliografia

• Opracowania
• Aksaman E., Przeobrażenia sektora publicznego w polskiej opiece zdrowotnej, "Antidotum. Zarządzanie w Opiece Zdrowotnej" 1999, nr 1.
• Arrow K.J., The Organization of Economic Activity: Issues Pertinent to the Choice of Market versus Nonmarket Allocation, [w:] The Analysis and Evaluation of Public Expenditure: The PPB System, U.S. Joint Economic Committee, Government Printing Office, Washington D.C. 1969, t. 1.
• Arrow K.J., Social Choice and Individual Values, J. Wiley and Sons, New York 1951.
• Arrow K.J., Eseje z teorii ryzyka, PWN, Warszawa 1979.
• Baumol W.J., Blinder A.S., Economics, HBJ, San Diego 1988.
• Begg D., Fischer S., Dombusch R., Ekonomia, PWE, Warszawa 1993, t. 1.
• Beksiak J. (red.), Zarządzanie przedsiębiorstwami, uczestnikami rynku dóbr konsumpcyjnych, PWN, Warszawa 1981, t.1 i 2.
• Belcher P.J., Rola Unii Europejskiej w opiece zdrowotnej, CS1OZ, Warszawa 2001.
• Beveridge W.H., Social Insurance and Allied Services, HMSO, London 1942.
• Black D., On the Rationale of Group Decision-Making, "Journal of Political Economy" 1948, t. 56.
• Blaug M., Teoria ekonomii, PWN, Warszawa 1994.
• Brown C., Jackson P., Public Sector Economics, Basil Blackwell, Oxford 1990.
• Buchanan J.M., Finanse publiczne w warunkach demokracji, PWN, Warszawa 1997.
• Bunsch-Konopka H., Historia ochrony zdrowia, CMK.P, Warszawa 1980.
• Bunsch-Konopka H., Rozwój społecznej myśli lekarskiej, rozprawa doktorska, CMKP, Warszawa 1972.
• Chmielewski. P., Ludzie i instytucje. Z historii i teorii nowego instytucjonalizmu, IPiSS, Warszawa 1995.
• Coase R., The Nature of the Firm. Origins. Evolution and Development, [w:] O.E. Williamson, S.G. Winter (ed.), The Nature of the Firm, Oxford University Press, New York 1991.
• Coase R., The Problem of Social Cost, "Journal of Law and Economics" 1960, nr 3.
• Commons J.R., Legal Foundations of Capitalism, The University of Wisconsin Press, Madison, Milwaukee, London (I wyd.1924 przez The Macmillan Company).
• Crozier M., Człowiek i system, Warszawa 1982.
• Czerwiński Z., Dylematy ekonomiczne, PWE, Warszawa 1992.
• Czternasty W., Czyżewski B., Struktury instytucjonalne w mechanizmach alokacyjnych gospodarki rynkowej w warunkach transformacji systemowej, [w:] A. Noga (red.), Zmiany instytucjonalne w polskiej gospodarce rynkowej, PTE, Warszawa 2004.
• Czupryna A., Paździoch S., Ryś A., Włodarczyk W.C. (red.), Zdrowie publiczne, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius, Kraków 2001, t. 1 i 2.
• Czyżewski B., Przestanki ewolucji sfery instytucjonalnej w Polsce w warunkach transformacji systemowej, [w:] A. Noga (red.), Zmiany instytucjonalne w polskiej gospodarce rynkowej, PTE, Warszawa 2004.
• Dziubińska-Michalewicz M., Raport nr 168, materiał niepublikowany.
• Fijalkowska-Kolano E., Opieka zdrowotna po reformie, "Antidotum. Zarządzanie w Opiece Zdrowotnej" 2000, nr 5.
• Fornal L., Analiza i synteza systemów ekonomicznych o wielkiej skali, praca doktorska, AE, Katowice 1982.
• Gancarczyk M., Instytucja a organizacja w nowej ekonomii instytucjonalnej, "Gospodarka Narodowa" 2002, nr 5/6.
• Gesundheitssysteme in Wandel-Deutschland, Europaisches Observatorium für Gesundheitssysteme, WHO, 2000.
• Getzen T.E., Ekonomika zdrowia. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2000.
• Golinowska S., Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Gorczyca E., S.G. Strumilin a początki planowania radzieckiego na tle dyskusji lat dwudziestych, Warszawa 1982.
• Gorynia M., Przedsiębiorstwo w nowej ekonomii instytucjonalnej, "Ekonomista" 1998, nr 6.
• Greenwald B., Stiglitz J.E., Externalities in Markets with Imperfect Information and Incomplete Markets, "Quarterly Journal of Economics" 1986, t. 101.
• Grosch A., Ubezpieczenia zdrowotne w Austrii, "Biuletyn Kas Chorych" 1999, nr 16.
• Gunning J.P., Zrozumieć demokrację, Wyższa Szkoła Bankowości, Finansów i Zarządzania, Warszawa 2001.
• Haliżak E., Ideowe problemy globalnego lądu liberalnego w gospodarce światowej - rola i znaczenie Washington Consensus, [w:] Haliżak E., Kuźniar R., Symonides J., Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2004.
• Hardt Ł., Instytucje a koszty transakcyjne w nowej ekonomii instytucjonalnej, "Gospodarka Narodowa" 2005, nr 1/2.
• Health Care Systems in Transition, United Kingdom [broszura].
• Historia projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Materiał sporządzony przez Centrum Organizacji i Ekonomiki Zdrowia przy Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej, "Antidotum. Zarządzanie w Opiece Zdrowotnej" 1995, nr 12.
• Holly R., Ubezpieczenie w systemie ochrony zdrowia, [w:] Ubezpieczenia zdrowotne w Europie Środkowo-Wschodniej - początek drogi, Krajowy Instytut Ubezpieczeń, Warszawa 2001.
• Jasiński G., Niemiecki system ubezpieczeń zdrowotnych, "Biuletyn Kas Chorych" 2001, nr 5 (35).
• Jasiński G., Jaworska-Łuczak B., Brytyjski system ochrony zdrowia, "Biuletyn Kas Chorych" 2001, nr 7 (37).
• Klimczak B., Mikroekonomia, AE, Wrocław 2002.
• Klimczak B., Wyznaczanie rynku, artykuł niepublikowany, 2004.
• Klimczak B., Przedsiębiorczość a cele i kryteria wyboru w przedsiębiorstwie socjalistycznym, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1986.
• Kokocińska M. (red.), Źródła konkurencyjności przedsiębiorstw i instytucji w warunkach globalizacji rynków, AE, Poznań 2003.
• Kornai J., Anti-Equilibrium. Teoria systemów gospodarczych. Kierunki badań, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Koronkiewicz A., Wilkoszewska E., Analiza porównawcza rozwiązań proponowanych w projektach "prezydenckim" i "rządowym " oraz w przyjętej przez Sejm RP ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Biblioteka Ubezpieczeń Zdrowotnych, Warszawa, maj 1997.
• Kozierkiewicz A., Szansę na eksport usług medycznych, "Służba Zdrowia" 2003, nr 29/30. Kowalska K., Opieka zdrowotna w świetle teorii agencji, "Gospodarka Narodowa" 2003, nr 4.
• Krowicka A., Pitera-Czyżowska E., Opieka zdrowotna po wejściu Polski do Unii Europejskiej, CeDeWu, Warszawa 2004.
• Kubik Ch., Amerykański system opieki zdrowotnej, Amsyzdro Company, Chicago 1999, t. 1 i 2. Lenin W.I., Dzieła wybrane, KiW, Warszawa 1978.
• Leonkiewicz T., Ubezpieczenia zdrowotne w USA, "Służba Zdrowia" 2000, nr 14/15.
• Leschke M., Powstanie i zmiany praw własności (Property Rights), Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej nr 611, AE, Wrocław 1992.
• Llewellyn K.N., What Price Contract? An Essay in Perspective, "Yale Law Journal" 1931, nr 40.
• Marks K., Engels F., Dzielą wybrane, KiW, Warszawa 1960, t. 1 i 2.
• Maślak E.B., Nurt Nowej Ekonomii Instytucjonalnej i jej zastosowanie w teorii branży, [w:] M. Kokocińska (red.), Źródła konkurencyjności przedsiębiorstw i instytucji w warunkach globalizacji rynków, AE, Poznań 2003.
• Marody M., Wilkin J. (red.), Meandry instytucjonalizacji: dostosowanie Polski do Unii Europejskiej, Monitoring VI MSAP, AE, Kraków 2002.
• Marschak J., The Rationale for the Demand for Money and of "Money Illusion ", "Metroeconomica" 1950, nr 2.
• Miklaszewska J., Filozofia a ekonomia. W kręgu teorii publicznego wyboru, UJ, Kraków 2001.
• Misiński W., Prawa własności a efektywność gospodarowania przedsiębiorstw państwowych, AE, Wrocław 1993.
• Nachabe-Grzybowska V., Raport - zakażenia szpitalne, "Rynek Zdrowia" 2006, nr 5 (11).
• Noga A. (red.), Zmiany instytucjonalne w polskiej gospodarce rynkowej, PTE, Warszawa 2004.
• North D.C., Institutions, "Journal of Economic Perspectives" 1991, t. 5, nr 1.
• North D.C., Transaction Cost through Time, Washington University, Washington 1994.
• North D.C., Thomas R.P., The Rise of the Western World. A New Economic History, Cambridge University Press, Cambridge 1973.
• Okoń-Horodyńska E. (red.), Instytucjonalne podejście w analizie procesów społeczno-gospodarczych i politycznych w Polsce, AE, Katowice 1996.
• Ostrom V., Federalizm amerykański. Tworzenie społeczeństwa samorządowego, Polskie Towarzystwo Psychologiczne-Pracownia Wydawnicza, Warszawa 1994.
• Pejovich J., The Economics of Property Rights. Towards a Theory of Comparative Systems, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht 1990.
• Pejovich J., Karl Marx, Property Rights School and the Process of Social Change, "Kyklos" 1982, t. 35.
• Pietrzak A., Systemy finansowania usług medycznych, praca doktorska, AE, Wrocław 2002.
• Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B., System finansowy w Polsce, PWN, Warszawa 2003.^ Pilecka D., Forum Reformy Służby Zdrowia, zeszyt 39, Warszawa 2000.
• Piotrowski J., Zabezpieczenie społeczne. Problematyka i metody, KiW, Warszawa 1996.
• Radzikowski W., Badania operacyjne w zarządzaniu przedsiębiorstwem, TSZ, Toruń 1997.
• Roland G., Transition and Economics. Politics, Markets and Firms, The MIT Press, Cambridge, Mass., 2000.
• Rogers E.M., Fizyka dla dociekliwych, Warszawa 1975.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Economics, McGraw-Hill, New York 1989.
• Sanecki M., Miejsce i rola zakładów opieki zdrowotnej w systemie ochrony zdrowia, [w:] M. Trocki (red.), Warunki systemowe zarządzania opieką zdrowotną, IPiS, Warszawa 2002.
• Schuman J., Grundzuge der mikroökonomischen Theorie, Springer, Berlin 1992.
• Sitko S.J., Modelowanie w ochronie zdrowia -pojęcia, cel i metody ilościowe, "Zdrowie i Zarządzanie" 2000, t. 2, nr 3/4.
• Sójka-Zielińska K., Historia prawa, PWN, Warszawa 1981.
• Staniszkis J., Ontotogia socjalizmu, Krytyka InPuls, Warszawa 1989.
• Stiglitz J.E., Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa 2004.
• Stiglitz J.E., The Economic Role of State, Basil Blackwell, Oxford 1989.
• Stiglitz J.E., More Instruments and Broader Goals: Moring Toward the Post-Washington Consensus, United Nations University, Helsinki 1998.
• Strzelecki J., Teoria praw własności. Geneza, podstawowe pojęcia i twierdzenia. Uwagi o zastosowaniu do analizy gospodarki socjalistycznej, SGPiS, Warszawa 1983.
• Szubert W., Ubezpieczenia społeczne. Zarys systemu, PWN, Warszawa 1987.
• Szumlicz T., Ryzyko choroby w systemie zabezpieczenia społecznego, [w:] Ubezpieczenia zdrowotne w Europie Środkowo-Wschodniej - początek drogi, Krajowy Instytut Ubezpieczeń, Warszawa 2001.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, PWN, Warszawa 1978.
• Tool M.R., Institutionalist View of Economic System, [w:] K. Dopfer, K.F. Raiible (ed.), The Evolution of Economic System, St. Martin's Press, New York 1990.
• Trocki M. (red.), Warunki systemowe zarządzania opieką zdrowotną, IPiS, Warszawa 2002.
• Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym - omówienie projektu, Materiał sporządzony przez Centrum Organizacji i Ekonomiki Zdrowia przy Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej, kwiecień 1996.
• Veblen T., Commons J.R., Mitchell W.C., Institutional Economics, University of California Press, Berkeley 1964.
• Weber M., Szkice z socjologii religii, KiW, Warszawa 1984.
• Weber M., The Theory of Social and Economic Organization, The Free Press, New York 1964.
• Whitehead G., Ekonomia, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
• Wilkin J., Jaki kapitalizm, jaka Polska?, PWN, Warszawa 1995.
• Williamson J., What Washington Means by Policy Reform, [w:] J. Williamson, Latin American Adjustment: How Much Has Happened?, Institute for International Economics, Washington D.C. 1990.
• Williamson O.E., Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, PWN, Warszawa 1998.
• Williamson O.E., The Economic Institutions of Capitalism. Firms, Markets, Relational Contracting, The Free Press, New York 1985.
• Wiśniewski A., Prawo własności, SGPiS, Warszawa 1984.
• Wystąpienia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej przedstawiającego projekt rządowy ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, kwiecień 1996.
• Zieleniewski J., Organizacja i zarządzanie, PWN, Warszawa 1969.
• Żochowski J.R., Najważniejsze zadania resortu zdrowia w 1997 r. Przygotowanie systemu ochrony zdrowia do funkcjonowania w warunkach reformy, "Antidotum. Zarządzanie w Opiece Zdrowotnej" 1997, nr 4.
• Akty prawne
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, DzU z dnia 16 lipca 1997 r. Nr 78, poz. 483.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 września 1992 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej, DzU z 1992 r. Nr 74, poz. 366 z późn. zm.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 5 sierpnia 1995 r. w sprawie ogólnych warunków, trybu zawierania i rozwiązywania umów między publicznymi płatnikami i prywatnymi dostawcami o udzielanie świadczeń, DzU z 1995 r. Nr 76, poz. 363.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 27 listopada 1998 r. w sprawie konkursu ofert na zawieranie przez Kasy Chorych umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych, DzU z 1998 r. Nr 148, poz. 978.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości zaliczek przekazywanych Kasom Chorych w 2000 r. przez ZUS oraz trybu i terminów ich rozliczania, DzU z 1999 r. Nr 112, poz. 1322.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu ponadstandardowych świadczeń zdrowotnych, DzU MZ z 2003 r. Nr 62, poz. 575.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 listopada 2004 r. w sprawie wykazu gwarantowanych świadczeń lekarza dentysty i materiałów stomatologicznych oraz rodzaju dokumentu potwierdzającego uprawnienia do tych świadczeń, DzU z 2004 r. Nr 261, poz. 2601.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 grudnia 2004 r. w sprawie świadczeń wysokospecjalistycznych finansowanych z budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia, DzU z 2004 r. Nr 267, poz. 2661.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2005 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej, DzU z 2005 r. Nr 116, poz. 985 z późn. zm.
• Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23 czerwca 1964 r., DzU z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.
• Ustawa Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r., DzU z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 28 października 1948 r. o zakładach społecznych służby zdrowia i planowanej gospodarce w służbie zdrowia, DzU z 1948 r. Nr 55, poz. 434 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych, tekst jednolity DzU z 1991 r. Nr 18, poz. 80.
• Ustawa z 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, DzU z 1988 r. Nr 41, poz. 324.
• Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich, DzU z 1989 r. Nr 89, poz. 158 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych, DzU z 1996 r. Nr 41, poz. 178 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich, DzU z 1991 r. Nr 9, poz. 108 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, DzU z 1991 r. Nr 91, poz. 408 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, DzU z 1994 r. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw, DzU z 1995 r. Nr l, poz. 2 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 26 października 1995 r. o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, DzU z 1995 r. Nr 138, poz. 682 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, DzU z 1996 r. Nr 91, poz. 410 z późn. zm. (załącznik DzU z 2001 r. Nr 57, poz. 602).
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, DzU z 1996 r. Nr 118, poz. 561 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza, DzU z 1996 r. Nr 28, poz. 152 z późn. zm. (załącznik DzU z 2002 r. Nr 21, poz. 204).
• Ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, DzU z 1997 r. Nr 28, poz. 153 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 18 lipca 1998 r. o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz o zmianie niektórych ustaw, DzU z 1998 r. Nr 117, poz. 756.
• Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, DzU z 2000 r. Nr 122, poz. 1319 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, DzU z 2001 r. Nr 113, poz. 1207 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej, DzU z 2001 r. Nr 100, poz. 1083 z późn. zm. (tekst jednolity DzU z 2004 r. Nr 144, poz. 1529).
• Ustawa z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, DzU z 2003 r. Nr 45, poz. 391 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, DzU z 2004 r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DzU z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.
• Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 18 maja 1995 r. w sprawie warunków, na jakich następuje przekazanie środków publicznych do SP ZOZ-ów oraz sposobu kontroli ich wykorzystania, DzU MZ Nr 29, poz. 341.
• Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia l września 2005 r. w sprawie utworzenia Agencji Oceny Technologii Medycznych, DzU MZ z 2005 r. Nr 13, poz. 56.