Formy ochrony zdrowia w świecie i ich przemiany

• Autorzy: Wojciech Muszalski

Warianty tytułu

Health Protection in the World and Its Changes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor charakteryzuje systemy ochrony zdrowia i przedstawia zachodzące obecnie zmiany w organizacji tych systemów. Wśród systemów ochrony zdrowia, podobnie jak w całokształcie zabezpieczenia społecznego, można wyróżnić system ubezpieczenia społecznego i system zaopatrzenia społecznego, a także sytuację braku zorganizowanego systemu i występowania tylko ograniczonego działania pomocy, jak to ma miejsce w krajach Afryki i Azji. Szczególny przypadek w tym zakresie stanowią Stany Zjednoczone Ameryki, gdzie brak jest określonego systemu ochrony zdrowia obejmującego ogół ludności, przy ograniczeniu ubezpieczenia społecznego tylko do emerytów. Autor zwraca uwagę na dokonującą się zmianę demograficzną, polegającą na starzeniu się ludności w krajach gospodarczo rozwiniętych i związany z tym znaczny wzrost kosztów ochrony zdrowia. Przedsięwzięte reformy systemów ochrony zdrowia dążą do ograniczenia ich kosztów, przede wszystkim przez zwiększenie efektywności organizacyjnej, wprowadzanie elementów konkurencji między dostawcami usług opieki leczniczej oraz wprowadzanie metody współpłacenia. (abstrakt oryginalny)

EN

This article has two parts. The first part describes the system of health protection and the second the present evolution of the health organizations. Nowadays in developed countries there are two systems of health protections: Bismarck's model of social health insurance and Beveridge's model of public health service. The model of social health insurance exists in many European countries, there a contribution is shared between the employer and the worker. Primary care services are mostly supplied privately. The physicians have contracts with the social insurance and are paid by them. The hospitals are public. Another organization functions in the model of public health service, where all citizens have access to its services. The health service is financed by general taxes and a special tax for central fund. Among the industrial countries, USA has the smallest social insurance system, where social health insurance system exists for the pensioners only. In most of poor countries in Africa and Asia the social systems of health protections is not existing. Second part of the article describes the demographic changes. Population grows old while the cost of health care increases. In consequence, the health system expenses rise faster than incomes. The reforms are focused on organizations providing health services to the clients, where social insurance can buy services from different public and private providers. The reforms also introduce some competitions between providers of health services, both between the physicians and the hospitals. Finally many countries introduced a small co-payment for same services. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona zdrowia; Koszty ochrony zdrowia; Zabezpieczenie społeczne; Ubezpieczenia społeczne

EN

Health care protection; Health costs; Social security system; Social insurance

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 3
• Strony: 12--17

Twórcy

autor

Wojciech Muszalski

Bibliografia

• N. Barr, Ekonomika polityki społecznej. Poznań 1993.
• Cost Control for Quality Care: Meeting the Challenge of Health System Financing, ISSA, Genewa 1992, s. 73, 90, 91.
• "Gazeta Wyborcza" z 28 października 2003 r.
• W. Ginnecken, Extension de la securite sociale dans les pays en developpement, "Revue Internationale du Travail" 2003, nr 3, s. 301 i n.
• T. Hermanowski, Reforma amerykańskiego systemu ubezpieczeń zdrowotnych MEDICARE (w:) Ochrona zdrowia i gospodarka. Dylematy zarządzania, red. K. Ryć i Z. Skrzypczak, Warszawa 2006, s. 162 i n.
• S.G. Kozłowski, Erozja państwa opiekuńczego w Stanach Zjednoczonych, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2005, nr 10, s. 8 i n.
• D.E. Lach, Reforma systemu ochrony zdrowia w Holandii - system "regulowanej konkurencji", "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2007, nr 3, s. 9 i n.
• Ka Lin, Olli Kangas, L'elaboration de ta politiąue sociale et są base institution-nelle: transition du systeme chinois de securite sociale, "Revue Internationale du Travail" 2006, nr 2. s. 73 i n.
• J. Kornai, K. Eggleston, Solidarność w procesie transformacji: reforma służby zdrowia w Europie Wschodniej, Warszawa 2002.
• W. Muszalski, Trzy systemy prawa pracy, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1969, nr l, s. 97 i n.
• The OECD and European Welfare States, red. K. Arrningcon, M. Beyeler, Cheltenham 2004, s.108.
• Reducing Poverty through Growth and Social Policy Reform in Russia, pr. zb., Bank Światowy, Waszyngton, 2006, s. 187 i n..
• La reforme des systemes de sante. La volonte de changement, OECD, Paryż 1996, s. 22.
• E. Rogoś, Z. Skrzypczak, Odejście od modelu Siemaszki - i co dalej? Przypadki Rosji, Ukrainy i Łotwy, "Problemy Zarządzania" 2006, nr 2, s. 47 i n.
• P.G. Rosner, The Economics of Social Policy, Cheltenham 2003, s. 94.
• J.D. Sachs, Koniec z nędzą. Zadania dla naszego pokolenia, Warszawa 2006, s. 253 i n.
• A. Sobczak, Samorządowy model ochrony zdrowia. Przegląd systemów i reform w wybranych krajach Unii Europejskiej, s. 22 i n.
• W. Szubert, Studia z polityki społecznej, Warszawa 1973, s. 53 i inne.
• P. Świder, Skuteczność a system - finansowanie ochrony zdrowia w krajach Unii Europejskiej - porównanie, "Problemy Zarządzania" 2004, nr 4, s. 10-11.
• M. Wicki, Zabezpieczenie społeczne w Szwajcarii: europejski wyjątek? (w:) Państwo socjalne w Europie. Historia - Rozwój - Perspektywy, pod red. K. Kraus, T. Geisen, wyd. polskie red. K. Piątek, Toruń 2005, s. 353 i n.