Czy uprawianie ekonomii pozytywnej jest możliwe?

• Autorzy: Bogusław Czarny

Warianty tytułu

Is Positive Economics Possible?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule próbuję odpowiedzieć na pytanie, czy realizacja ideału ekonomii wolnej od sądów wartościujących jest możliwa. W tym celu analizuję związki ekonomii z sądami wartościującymi. Po kolei badam: 1) rolę tzw. metodologicznych sądów wartościujących (np. decyzje o wyborze przedmiotu i metody badań, kryteria selekcji wyników uzyskanych w trakcie badania); 2) emocjonalne zabarwienie języka ekonomistów i jego skutki; 3) związki sądów wartościujących z polityką gospodarczą; 4) zasadność innych, jak sądzę mniej ważnych, argumentów o nieuchronności przenikania sądów wartościujących do twierdzeń ekonomistów. W wyniku tych studiów dochodzę do wniosku, że argumenty zwolenników twierdzenia o nieuchronnym przenikaniu sądów wartościujących do treści wypowiedzi ekonomistów albo nie dotyczą rzeczywistego przedmiotu dyskusji, albo są błędne. (abstrakt oryginalny)

EN

In this article I try to answer the question whether achieving the ideal of value free economics is possible. To reach this aim I examine the connections of economics with value judgements. I analyse: 1. the role of the so-called methodological value judgements (e. g. choice of subject, research methods, and criteria of hypotheses selection); 2. emotional load of terminology used by economists and its consequences. 3. relations of value judgements with economic policy. 4. validity of other, less important, arguments for the inevitability of intrusion of value judgements into the economic analysis. As a result of my study I reach the conclusion that arguments for the unavoidable intrusion of value judgements into economic analysis either do not concern the essence of the discussion or are false. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia; Metodologia ekonomii; Polityka gospodarcza; Teoria ekonomii

EN

Economics; Economic methodology; Economic policy; Economic theory

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 11
• Strony: 46--57

Twórcy

autor

Bogusław Czarny

Bibliografia

• Albert H., Topitsch E. (1979), Werturteilstreit, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt.
• Andreoni J., Vesterlund L. (2001), Which Is the Fair Sex? Gender Differences In Altruism, "Quarterly Journal of Economics", No. 116, s. 293-312.
• Blaug M. (1995), Metodologia ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Czarny B. (1992), Ekonomia a sądy wartościujące, "Ekonomista", nr 2, s. 275-286.
• Czarny B. (2004), Pozytywizm i falsyfikacjonizm a sądy wartościujące w ekonomii, SGH, Warszawa.
• Czarny B. (2007), Metodologiczne osobliwości ekonomii, "Bank i Kredyt", nr 7, s. 67-77.
• Davis J.B. (1999), Normative and Positive Economics, w: P.A. O'Hara (red.), Encyclopedia of Political Economy, Vol. 2, Routledge, London i in.
• Folbre N. (1991), The Unproductive Housewife: Her Evolution in Nineteenth Century Economic Thought, "Signs" Vol. 16, No. 3, s. 463-484.
• Friedman M. (1953), On the Methodology of Positive Economics, w: Essays in Positive Economics, University of Chicago Press, Chicago.
• Glapiński A. (1982), Metodologiczne problemy historii ekonomii, PWE, Warszawa.
• Grobler, A. (2008) Metodologia nauk, Wydawnictwo Aureus i Wydawnictwo Znak, Kraków (dodruk pierwszego wydania z 2006 r.).
• Harding S. (1995) Can Feminist Thought Make Economics More Objective? "Feminist Economics", Vol. 1, No. 1, s. 7-32.
• Hausman D.M., McPherson, M.S. (1996), Economic Analysis and Moral Philosophy, Cambridge University Press, Cambridge.
• Hausman D.M., McPherson, M.S. (2006), Economic Analysis, Moral Philosophy and Public Policy, Cambridge University Press, Cambridge.
• Heilbroner R.L. (1973), Economics as a "Value-Free" Science, "Social Research", Vol. 40, No. 1, s. 129-143.
• Hutchison T.W. (1964), Positive Economics and Policy Objectives, Allen and Unwin, London.
• Kaplan A. (1964), The Conduct of Inquiry: Methodology for Behavioral Science, w: G. Riley (red.) (1974), Values, Objectivity, and the Social Sciences, Mass: Addison-Wesley.
• Klappholz K. (1964), Value Judgement and Economics, w: D. Hausman (red.), The Philosophy of Economics: An Anthology, Cambridge University Press, Cambridge.
• Konow J. (1996), A Positive Theory of Economic Fairness, "Journal of Economic Behavior and Organization", No. 31, s. 13-35.
• Konow J. (2000), Fair Shares: Accountability and Cognitive Dissonance In Allocation Decisions, "American Economic Review", No. 90, s. 1072-1092.
• Kurowska A. (2006), Bezrobocie a zamachy samobójcze, "Ekonomista", nr 3, s. 387-402.
• Lange O. (1945), Zakres i metoda ekonomii, w: O. Lange (1975), Ekonomia polityczna, Dzieła, t. 3, PWN, Warszawa.
• Łukaszewicz A. (1985), Ponad ekonomią - dokąd? Jak daleko? w: Ponad ekonomią, PIW, Warszawa.
• Machlup F. (1969), Positive and Normative Economics, w: R. Heilbronner (red.), Economic Means and Social Ends, Prentice-Hall, New York.
• Mongin P. (2006), Value Judgements and Value Neutrality in Economics, "Economica", Vol. 73, No. 290, s. 257-286.
• Mujżel J. (1980), Racjonalność gospodarowania na tle problemów systemu funkcjonowania w gospodarce socjalistycznej, w: B. Kaminski, A. Łukaszewicz (red.), Racjonalność gospodarowania w socjalizmie, PWE, Warszawa.
• Myrdal G. (1958), International Integration, w: Paul Streeten (red.), Value in Social Theory: A Selection of Essays on Methodology by Gunnar Myrdal, Harper, New York.
• Myrdal G. (1961), Value-loaded Concepts, w: Money, Growth and Methodology, Essays in Honor of Johan Åkerman, CWK Gleerup, Lund.
• Myrdal G. (1970), Objectivity in Social Research, Duckworth, London.
• Nagel E. (1970), Struktura Nauki. Zagadnienia logiki wyjaśnień naukowych, PWN, Warszawa.
• Nasiłowski M. (2000), System rynkowy. Podstawy mikroekonomii i makroekonomii, Wydawnictwo Key Text, Warszawa.
• Pawłowski T. (1969), Definicja perswazyjna, w: Moralność i społeczeństwo. Księga Jubileuszowa dla Marii Ossowskiej, PWN, Warszawa.
• Przymeński A. (2001), Bezdomność jako kwestia społeczna w Polsce współczesnej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Putnam H. (2002), The Collapse of thr Fact/Value Dichotomy and Other Essays, Harvard University Press, Cambridge (Massachusetts), London.
• rodukty i Techniki Bankowe Robbins L. (1932), An Essay on the Nature and Signifacance of Economic Science, Macmillan, London.
• Robbins L. (1935), An Essay on the Nature and Signifacance of Economic Science, Macmillan, London.
• Robinson J. (1962), Economic Philosophy, Doubleday Anchor, London.
• Rudner R. (1953), The Scientist qua Scientist Makes Value Judgements, "Philosophy of Science", Vol. 20, s. 1-6.
• Stalin J. (1952), Ekonomiczeskije probliemy socyalizma w SSSR, "Bolszewik", nr 18, s. 1-25.
• Strauss L. (1951), The Social Science of Max Weber, "Measure", No. 2, s. 204-230.
• Strauss L. (1953), Natural Right and History, University of Chicago Press, Chicago.
• Weber M. (1917), Der Sinn der "Wertfreiheit" der soziologischen und ökonomischen Wissenschaften, w: M. Weber (1968), Gesammelte Aufsätze zur Wissenschaftslehre, J.C.B. Mohr, Tübingen.
• Weston S.C. (1994), Toward a Better Understanding of the Positive/Normative Distinction in Economics, "Economics and Philosophy", Vol. 10, No. 1, s. 1-17.
• Wilber C. (1996), Ethics and Economics, w: C.J. Whalen, (red.), Political Economy for the 21th Century: Contemporary Views on the Trend of Economics, M.E. Sharpe, Armonk, New York.
• Wilber C. (1999), Value Judgments and World Views, w: P.A. O'Hara (red.), Encyclopedia of Political Economy, Vol. 2, Routledge, London i in.
• Woll A. (1993), Allgemeine Volkswirtschaftslehre, Vahlen, München.