Personalizm jako wyznacznik chrześcijańskiej wizji społeczeństwa optymalnego

• Autorzy: Krzysztof Bochenek

Warianty tytułu

Personalism as the Determinant of the Christian Vision of the Optimal Society

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ponieważ chrześcijaństwo dostrzega napięcie pomiędzy doczesnością a wiecznością to kwestie ekonomiczne nie odgrywają tu najważniejszej roli. Należą one przecież do rzeczywistości świata materialnego, augustyńskiego civitas terrena a nie civitas Dei. Poza tym, zjawisko umiarkowanej nierówności jest według chrześcijaństwa związane z pięknem hierarchicznie uporządkowanego przez Boga świata. Pełna równość społeczna, prawdziwy raj na ziemi zrealizuje się dopiero w świecie przyszłym, w czasach eschatologicznych. Refleksja chrześcijańska zawsze wskazywała jednak na równość wszystkich, bez wyjątku ludzi, płynącą z ich osobowej godności. Człowiek to homo viator, którego życie jest kruche i pełne braków, nie tylko materialnych. A w rozwiązywaniu problemów społecznych i ekonomicznych trzeba odwołać się najpierw do możliwości duchowych i moralnych osoby, do potrzeby wewnętrznego nawrócenia. Ważną rolę odgrywa tu troska o dobro wspólne, które daje wszystkim obywatelom szansę na sprawiedliwe i skuteczne realizowanie swoich aspiracji społeczno-ekonomicznych. Filozofia chrześcijańska szanując własność prywatną na plan pierwszy wysuwa człowieka jako podmiot pracy. Kryterium sprawdzającym realizację zasady sprawiedliwości społecznej jest zawsze stosunek do "słabych". Twórczym elementem więzi społecznej jest jednak nie sama sprawiedliwość, lecz miłość. Tylko ona pozwala stworzyć prawdziwe więzi społeczne. (abstrakt oryginalny)

EN

Since the Christianity perceive the tension between the temporality and the eternity, economic issues do not matter the most. They belong to the reality of the materialistic world, the Augustinián civitas terrena not to the civitas Dei. For the Christianity the moderate inequality phenomenon is connected with the beauty of the hierarchy world created by God. The absolute social equality, the real paradise on earth will be realized not earlier than in a future world, eschatological times. Christian reflection always indicated to the equality of all people, without any exceptions, that comes from their human dignity. The human is the homo viator, whose life is fragile and full of not only materialistic lacks. This is because in solving social and economic problems it is essential to relate firstly to soul and moral abilities of the human and to the necessity of internal reformation. The very important part in this matter is the concern for a common wealth that gives all citizens the chance to realize their social and economical aspiration rightly and effectively. Respecting private possessions, Christian philosophy for the prominence move forward the human being as the subject of work. The criteria that checks the realization of the social justice principle is always the relation to "the weak". Nevertheless, the creative element of the social tie is not the justice itself, but it is love. Only love allows to create the real social ties. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo; Sytuacja społeczno-ekonomiczna; Etyka chrześcijańska; Dobro wspólne

EN

Society; Social and economic conditions; Christian ethics; Common good

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2009
• Numer: z. nr 14
• Strony: 27--38

Twórcy

autor

Krzysztof Bochenek

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Bartnik С, 1995, Personalizm, Czas, Lublin.
• Buttiglione R., 1996, Myśl Karola Wojtyły, TN KUL, Lublin.
• Caldera R., 1990, Co to jest chrześcijańska demokracja, Pallotinum, Warszawa.
• Copleston F., 1995, Historia filozofii, t. 7, PAX, Warszawa.
• Dec I., Dwie antropologie. Tomaszowa a Marcelowa koncepcja człowieka, Papieski Fakultet Teologiczny we Wrocławiu, Wrocław.
• Frankl V., 1971, Homo patiens, PAX, Warszawa.
• Frossard A., 1982, Nie lękajcie się. Rozmowy z Janem Pawiem II, Watykan.
• Galarowicz J., 2000, Człowiek jest osobą. Podstawy antropologii filozoficznej Karola Wojtyły, Antyk, Kęty.
• Gałkowski J., 1994, Jan Paweł II o godności człowieka [w:] Zagadnienie godności człowieka, red. J. Czerkawski, RW KUL, Lublin.
• Głombik C, 1990, Jacques Maritain wobec świata kultury [w:] Filozofia współczesna, red. Z. Kuderowicz, t. 1, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens, w: Jan Paweł II, Encykliki Ojca świętego Jana Pawła II, Kraków 1997, "Znak", s. 144-213.
• Häring В., 1996, Nauka Chrystusa, t. 6, tł. J. Klenowski, Pallotinum, Poznań.
• Kampka F., 1996, Moralny sens gospodarki w nauczaniu Kościoła [w:] Problemy współczesnego Kościoła, red. M. Rusecki, RW KUL, Lublin.
• Konstytucja duszpasterska o Kościele, Gaudium Spes, 1968 [w:] Sobór Watykański II Konstytucje, dekrety, deklaracje, Pallotinum, Poznań.
• Kowalczyk S., 1983, Filozofie odrzucające miłość i miłosierdzie, [w:] Jan Paweł II. Dives in misericordia. Tekst i Komentarze, red. S. Nagy, RW KUL, Lublin.
• Kowalczyk S., 1995, Liberalizm i filozofia, Katowice.
• Krąpiec M., 2001, Dobro wspólne [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 2, Towarzystwo Naukowe Tomasza z Akwinu, Lublin.
• Krucina J., 1995, Dobro wspólne [w:] Encyklopedia katolicka, t. 3, TN KUL, Lublin.
• MacIntyre A., 1997, Dlaczego problemy etyki bizensu są nierozwiązywalne [w:] Etyka biznesu. Z klasyki współczesnej myśli amerykańskiej, red. L. Ryan, J. Sójka, W drodze, Poznań.
• Majka J., 1986, Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne, Rzym.
• Marcel G., 1984, Homo viator. Wstęp do metafizyki nadziei, tł. A. Podsiad, PAX, Warszawa.
• Rahner K., 1993, Polityczny wymiar chrześcijaństwa, "Przegląd Powszechny", nr 3.
• Schannon T., 2007, Chrześcijaństwo [w:] Problemy etyczne w tradycjach sześciu religii, red. P. Morgan, C. Lawton, tł. D. Chabrajska, Warszawa.
• Skrzydlewski P., 2003, Błąd antropologiczny w teoriach społecznych [w:] Błąd antropologiczny, red. A. Maryniarczyk, A. Stępień, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin.
• Strzeszewski C, 1978, Ewolucja katolickiej nauki społecznej, Warszawa.
• Ślipko T., 1982, Zarys etyki szczegółowej, t. 1, WAM, Kraków.
• Tarnas R., 2002, Dzieje umysłowości zachodniej, tł. M. Filipczuk, J. Ruszkowski, Zysk i S-ka, Poznań.
• Zdybicka Z., 1994, Religia i polityka [w:] Religia a sens bycia człowiekiem, red. Z. Zdybicka, RW KUL, Lublin.