Gospodarka społeczna a wyzwania rozwojowe Polski współczesnej

• Autorzy: Anna Karwińska

Warianty tytułu

Social Economy and Development Challenges in Modern Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagadnienia gospodarki społecznej zazwyczaj nabierają znaczenia w sytuacjach, gdy efekty polityki gospodarczej nie nadążają za społecznymi oczekiwaniami. Renesans zainteresowania tą problematyką następował zatem co najmniej kilkakrotnie w okresie między XIX i XXI wiekiem przynosząc rozmaite koncepcje i rozwiązania odmienne w różnych krajach. Taka debata toczyła się także w Polsce. Istotną cechą gospodarki społecznej jest tworzenie warunków dla łączenia efektywności ekonomicznej z realizowaniem zasady sprawiedliwości. Podmioty gospodarki społecznej odgrywają istotną rolę w integrowaniu społeczeństwa, realizowaniu programu spójności społecznej, możliwości wyrównywania szans uczestniczenia w rozmaitych sferach życia społecznego. Chodzi tu zatem o uzupełnianie działań państwa w rozwiązywaniu problemów społecznych, dalej, działania na rzecz zmiany sposobu myślenia, wspomaganie ładu społecznego, zwłaszcza w środowiskach lokalnych, wreszcie, kształtowanie kompetencji do pełnienia ról społecznych, zwłaszcza w przypadku osób marginalizowanych. We współczesnej Polsce utrzymuje się wiele wyzwań i zagrożeń, związanych m.in. ze skutkami transformacji, które nie mogą być skutecznie rozwiązywane przez instytucje państwa. Chodzi tu zwłaszcza o nadmierne rozwarstwienie społeczno-ekonomiczne w wymiarze regionalnym, dominacje metropolii przy równoczesnym zapóźnieniu rozwojowym obszarów peryferyjnych. Inne ważne zjawisko to koncentrowanie się bezrobocia w pewnych obszarach, a także pojawianie się rozmaitych grup marginalizowanych czy wykluczanych z pełnego udziału w życiu społecznym. Artykuł skupia się na możliwościach i ograniczeniach sektora gospodarki społecznej w rozwiązywaniu tych problemów. (abstrakt oryginalny)

EN

The issues of social policy usually become more important while results of economic policy do not keep up with social expectancies. That is why, the interest in the problems raised at least few times in a period between 19th and 20th century, bringing diversified concepts and solutions in different countries. The debate took place also in Poland. The essential characteristic of social economy constitutes a process of creation frames to combine economic efficiency with realizing the rules of justice. The entities of social economy play essential role in society integration, realizing social cohesion program and redeeming chances to participate in different spheres of social life. It comes to: complementing the state activity in resolving social problems, and also, to taking actions aimed at changing the way of thinking, to supporting social order, especially in local communities, and the last but not the least, to shaping competences to play social roles, especially by the marginalized persons. In modern Poland there are still many challenges and threats connected, among others, with the results of transformation that cannot be effectively resolved by the stale authorities. It comes to excessive socio-economic inequality in the regional dimension, domination of metropolises and simultaneous backwardness of the peripheries. Another important phenomena constitutes concentration of unemployment in some specified areas, and also an appearance of different marginalized groups or the excluded from the full participation in social life. The paper is focused on the possibilities and barriers of the social economy sector in resolving the above mentioned problems. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój społeczno-gospodarczy; Nierówności społeczno-gospodarcze; Rozwój gospodarczy; Bariery rozwojowe; Spójność społeczna; Instytucje państwa

EN

Social economic development; Social-economics inequality; Economic development; Development barriers; Social cohesion; State institutions

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2008
• Numer: z. nr 12
• Strony: 379--395

Twórcy

autor

Anna Karwińska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Assorodobraj N., Początki klasy robotniczej. Problem rąk do pracy w przemyśle polskim epoki stanisławowskiej, PWN, Warszawa 1966.
• Balon K., Gospodarka społeczna w Niemczech - wybrane aspekty, "Ekonomia społeczna teksty" 2006, www.ekonomiaspoleczna.pl.
• Banach K., Znaczenie narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego dla procesu integracji społeczno-ekonomicznej w Polsce, praca dyplomowa napisana pod kierunkiem A. Kalwińskiej w Małopolskiej Szkole Administracji Publicznej, studia podyplomowe: W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej, lipiec 2007.
• Firmy społeczne, www.preto.pl/artykuly/info?itemld=6396.
• Frączak P., Szkic do historii ekonomii społecznej w Polsce, "Ekonomia społeczna teksty" 2006, www.ekonomiaspoleczna.pl.
• Herbst J., Kondycja ekonomii spolecznej w Polsce, ,.Ekonomia społeczna teksty" 2006, www.ekonomiaspoleczna.pl.
• Herbst J., Geografia polskiej ekonomii społecznej, "Ekonomia społeczna teksty" 2006a: www.ekonomiaspoleczna.pl.
• Herbst K., Czy ekonomia społeczna wspomoże rozwój lokalny?, "Ekonomia społeczna teksty" 2006, www.ekonomiaspoleczna.pl.
• Karwińska A., Pucek Z., Ład kulturowy spoteczności lokalnych, [w:] Cywilizacyjne wymiary społeczności lokalnych, Pucek Z. (red.), TNOiK, Rzeszów 1991.
• Kaźmierczak T., Zrozumieć ekonomię społeczną, [w:] Kapitał społeczny Ekonomia społeczna, Kaźmierczak T., Ryrnsza M. (red.), Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych, Warszawa 2006.
• Królikowska A., Finansowanie instytucji ekonomii spolecznej, [w:] Kapitał społeczny Ekonomia społeczna, Kaźmierczak T., Rymsza M. (red.). Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych, Warszawa 2006.
• Kwiatkowski E., Bezrobocie. Podstawy teoretyczne. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2002.
• Leś E., Wprowadzenie, [w:] Z teorii i praktyki gospodarki społecznej. T. l, Leś E., Ołdak M. (red.), Collegium Civitas, Warszawa 2006.
• Leś E., Działalność dobroczynna w Europie i Ameryce. Tradycje i współczesność, cz. l, http://www.ngo.pl/fiIes/biblioteka.ngo,pl/public/ksiazki/Dzialalnosc_dobroczynna/ Dzialalnosc_dobroczynna_Les_2.pdf (stan na dzień 30.07.2007 r.).
• Pałys E., Ekonomia społeczna wspiera niszowe miejsca pracy, "Gazeta Samorządu i Administracji" 2006, nr 24.
• Roelants B., Un essaie d'introduction aTeconomie sociale en Europe, Praha 2002.
• Leś E., Nowa ekonomia społeczna. Wybrane koncepcje, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2005.
• Rosiński P., Doświadczenia w tworzeniu przedsiębiorstw społecznych w Polsce, [w:] Z teorii i praktyki gospodarki społecznej. T. l, Leś E., Ołdak M. (red.), Collegium Civitas, Warszawa 2006.
• Strategia polityki społecznej na lata 2007-2013, Ministerstwo Polityki Społecznej, Warszawa 2005, http://www.mps.gov.pl/userfiles/File/mps/strategiaps.pdf.
• Szczepański M. S., Ani Elizjum ani Hades. Piętnastolecie polskiej transformacji w perspektywie socjologicznych teorii zmiany, [w:] Współczesne społeczeństwo polskie, Wasilewski J. (red.), Scholar, Warszawa 2006.
• Wygnański J., Frączak P., Ekonomia społeczna w Polsce - definicja, zastosowania, oczekiwania, wątpliwości, "Ekonomia społeczna teksty" 2006, www.ekonomiaspoleczna.pl.
• Zabezpieczenie społeczne i integracja społeczna. Krajowy program na lata 2006-2008, Rada Ministrów, Warszawa 2006.