Problemy rozwoju rolnictwa Białorusi w latach 1990-2009

• Autorzy: Włodzimierz Dzun

Warianty tytułu

Development Problems of Belarussian Agriculture in 1990-2009

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na Białorusi w procesie przechodzenia do gospodarki rynkowej odrzucono koncepcję radykalnych reform („terapii szokowej”), a przyjęto koncepcję stopniowej transformacji systemowej. W rezultacie zasadniczo do dnia dzisiejszego nie stworzono mechanizmów rynkowych w rolnictwie i nie odstąpiono od dyrektywnego zarządzania przedsiębiorstwami rolnymi. Pod tym względem Białoruś jest wyjątkiem wśród krajów Wschodniej i Centralnej Europy. Mimo to produkcja rolna ogółem poczynając od 1990 r. aż do 1995 r. wyraźnie spadała, a w kolejnych latach aż do 2003 r. była w stagnacji. W 2003 r. poziom produkcji rolnej ogółem na Białorusi był o 22% niższy niż w 1990 r. W tej sytuacji władze centralne Białorusi zdecydowały się na podjęcie działań mających na celu radykalne przyspieszenie rozwoju gospodarki żywnościowej kraju. Założono w latach 2005-2010 zwiększenie produkcji rolnej o 45%. Jednak w latach 2005-2009 osiągnięto tylko 24 % wzrost produkcji rolnej. Zasadniczym czynnikiem niższego niż założono wzrostu produkcji rolnej są trudności z rozwojem produkcji rolnej w gospodarstwach przydomowych ludności. W latach 2005-2008 produkcja ogółem w tych gospodarstwach spadła o 5%. Wydaje się, że jest to efekt ograniczenia wspomagania rozwoju produkcji w tych gospodarstwach oraz zmniejszenia zainteresowania rozwojem produkcji, szczególnie zwierzęcej, ze strony części ludności wraz ze wzrostem dostępności produktów żywnościowych na rynku. (abstrakt oryginalny)

EN

In the process of transition to the market economy Belarus rejected the concept of radical reforms (shock therapy) in favour of the concept of gradual transformation. Consequently, market mechanisms have not been created in agriculture and the top-down management of agricultural enterprises has not been abandoned up to this day. Belarus constitutes in this respect an exception among the countries of Eastern and Central Europe. However, the country’s overall agricultural production decreased tangibly in 1990-1995 and in the following years stagnation continuing until 2003 was reported. In 2003 the level of agricultural production in Belarus was 22% lower than in 1990. Under the circumstances the central authorities of Belarus decided to accelerate the development of the country’s food economy. According to the adopted assumptions, agricultural production was to grow by 45% in 2005-2010. However, in 2005-2009 it increased by not more than 24 %. The principal factor responsible for the lower than expected growth in agricultural production were difficulties in the development of agricultural production in family farms. In 2005-2008 the overall production in these farms declined by 5%. It seems that the decline occurred in the result of decisions to reduce assistance to the development of agricultural production and in the result of diminishing interest in the development of production – especially animal production, among a part of the population, due to the greater availability of food products on the market. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój rolnictwa; Produkcja rolna; Gospodarka żywnościowa; Restrukturyzacja rolnictwa

EN

Agriculture development; Agricultural production; Food economy; Agricultural restructuring

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 2
• Strony: 35--48

Twórcy

autor

Włodzimierz Dzun

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Biełaruś i Rossija, 2008. Statisticzieskij sbornik, Moskwa.
• Biełaruś w cifrach, 2010. Statisticzieskoj sprawocznik, Mińsk.
• Dziś i jutro gospodarstw rolnych w krajach Centralnej i Wschodniej Europy, 2008. IERiGZ-PIB, Warszawa.
• Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi, stan i perspektywy, 2009. IERiGŻ- PIB, Warszawa.
• Gusakow W.G., 2008: Nowiejszaja ekonomika i organizacja sielskogo choziajstwa w usłowijach stanowlienija rynka: naucznyj poisk, problemy, reszenija. Mińsk.
• Ilina Z., 2009: Prodowolstwiennaja biezopastnost: tendecji i pierspiektiwy. "Biełaruskaja Dumka" 4.
• "Kak posiejesz..." wywiad z wiceministrem rolnictwa i żywności Białorusi, 2009. "Biełaruskaja Dumka" 4.
• Kompleks nieotłożnych mier po powyszeniju efiektiwnosti sielskochoziajstwiennogo proizwodstwa w kontiekstie wypołnienija gosudarstwiennoj programy wozrożdenija i razwitija siela na 2005-2010 gody, 2008. Gosudarstwiennoje naucznoje uczreżdenije "Institut Ekonomiki NAN Biełarusi" Centr Agrarnoj Ekonomiki, Mińsk.
• Komleksnyj analiz effiektiwnosti sielskochoziajstwiennogo proizwodstwa, 2007. Gosudarstwiennoje naucznoje uczreżdenije "Institut Ekonomiki NAN Biełarusi" Centr Agrarnoj Ekonomiki, Mińsk.
• Matusewicz L., 2008: Problemy transformacji białoruskiego rolnictwa. W: Dziś i jutro gospodarstw rolnych w krajach Centralnej i Wschodniej Europy. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Organizacija krestijanskich (fiermierskich) choziajstw na bazie niepłatiesposobnych sielskochoziajstwiennych organizacji: popyt, tendencji i predłożenija, 2007. Red. W.G. Gusakowa, Mińsk.
• Respublika Białoruś. Oficijalnaja nacionalnaja statistika, sielskoje choziajstwo (http: //bel-stat.gov.by).
• Rocznik Statystyczny 1996, 1997. GUS, Warszawa.
• Rocznik Statystyczny 2002, 2003. GUS, Warszawa.
• Rocznik Statystyczny 2008, 2009. GUS, Warszawa.
• Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich 2008, 2009. GUS, Warszawa.
• Rocznik Statystyki Międzynarodowej 2007, 2008. GUS, Warszawa.
• Saihaniau A., Kozakkevich A., 2008. Gospodarstwa rolne Białorusi: stan obecny oraz perspektywy rozwoju. W: Dziś i jutro gospodarstw rolnych w krajach Centralnej i Wschodniej Europy. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Sielskoje choziajstwo Republiki Biełaruś, 2003, 2004, 2006. Ministerstwo Statistiki i Analiza Riespubliki Biłaruś, Mińsk.
• Sielskoje choziajstwo Republiki Bietaruś, 2009. Nacionalnyj Statisticzieskij Komitet Respubliki Biełaruś, Mińsk.
• Tereszczuk M., 2009: Konkurencyjność polskich producentów żywności na rynkach wschodnich, "Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu" XI.
• 90 let sozidatielnogo truda: wremia, zjemlia, liudi, Ministierstwo Sielskogo Chozjajstwa i Prodowolstwija Respubliki Biełaruś, 2009 Mińsk.