Regiony międzymetropolitalne a efekty polityki spójności w Polsce

• Autorzy: Krystian Heffner

Warianty tytułu

Inter-Metropolitan Regions and the Effects of Cohesion Policy in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W Polsce przy pogłębiającym się zróżnicowaniu regionów dystans rozwojowy tracą województwa bez dużych ośrodków miejskich (regiony międzymetropolitalne). Polityka spójności, jakkolwiek nie daje jednoznacznych efektów, jest realnym sposobem na wyrównywanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego regionów. W regionach metropolitalnych rozwój kumuluje się w ich centrach, a wypłukiwanie zasobów stopniowo przekształca oddalone obszary w wewnątrzregionalne peryferie. Racjonalna polityka spójności „osłabia" siły prowadzące do polaryzacji rozwoju, jednak ciągle znajduje się pod presją inicjatyw włączających te struktury w układy oddziaływania metropolii. Strategiczna interwencja w regionach międzymetropolitalnych umożliwia umacnianie ich stopniowo marnotrawionego potencjału rozwojowego oraz „drenowanego" zewnętrznie zasobu konkurencyjności.(abstrakt oryginalny)

EN

The paper is an effort to prove that processes deepening the diversity of socio-economic development level in Poland occur. The development distance is being reduced in voivodeships without big urban agglomerations (regions laying in-between metropolitan agglomerations, inter-metropolitan regions). The consequences of cohesion policy are admittedly ambiguous, but still this policy is an effective tool for balancing effects of progressive concentration of economic development in metropolitan regions. It is a real way to reduce the gap of socio-economic differences between advanced and less developed regions. In the metropolitan regions in Poland, socio-economic activity is accumulated in their urban centres surroundings and contrary to Western European urban agglomerations - there are concentrated results of metropolization. The washout of economic resources from regional and inter-regional environment of metropolis gradually transforms these areas into intra-regional peripheries. The rationally run cohesion policy "reduces" tenses leading to polarization and peripherality of regions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój regionalny; Obszar metropolitalny; Polityka spójności

EN

Regional development; Metropolitan area; Cohesion policy

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 95 Jaka polityka spójności po roku 2013?
• Strony: 163--184

Twórcy

autor

Krystian Heffner

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach; Politechnika Opolska

Bibliografia

• Bański J., Koncepcje rozwoju struktury przestrzennej w Polsce - polaryzacja czy równoważenie?, „Przegląd Geograficzny" 2007, t. 79, nr l.
• Boni M. (red.), Polska 2030. Wyzwania rozwojowe, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2009.
• Braunerhjelm P. i in., Integration and the regions of Europe: How the right policies can prevent polarization, Centre for Economic Policy Research, London 2000, Monitoring European Integration 10, http://www.cepr.org/ pubs/ books/Pi 18.asp.
• Brugger E.A., Stuckey В., Regional economic structure and innovative behaviour in Switzerland, „Regional Studies" 1987, vol. 21, no 3.
• Chojnicki Z., Czyż Т., Gospodarka oparta na wiedzy w regionach metropolitalnych i aglomeracjach miejskich w Polsce, [w:] T. Marszał (red.), Rola polskich aglomeracji wobec wyzwań strategii lizbońskiej, Studia KPZK PAN, t. 121, Warszawa 2008.
• Copus A.K., Peripherality and peripherality indicators, „North. The Journal of Nordregio" 1999, vol. 10, no 1.
• Dignan Т., Regional Disparities and Regional Policy in the European Union, „Oxford Review of Economic Policy" 1995, vol. 11.
• Domański B., Rozwój polskich metropolii a regiony peryferyjne. Bezpowrotna separacja czy współzależność rozwoju?, [w:] T. Marszał (red.), Rola polskich aglomeracji wobec wyzwań strategii lizbońskiej, Studia KPZK PAN, t 121, Warszawa 2008.
• Dawson J., Peripheral cities in the European community: challenges, strategies and prospects, „Public Policy and Administration" 1992, no 7.
• Dall Schmidt Т., The cost of regional equity in Denmark: Goal attainment or incentive distortions, „Papers in Regional Science 2008" vol. 87, no 4.
• Dziemianowicz W. i in., Trendy rozwojowe regionów, Geoprofit, Warszawa 2009.
• Gorzelak G., Rozwój polskich regionów a polityka spójności Unii Europejskiej, [w:] G. Gorzelak (red.), Polska regionalna i lokalna w świetle badań EUROREG-u, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.
• Gorzelak G„ Smętkowski M., Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
• Gren J., Reaching the Peripheral Regional Growth Centres, „European Journal of Spatial Development", http://www.nordrcgio.se/EJSD/-ISSN 1650-9544-Rcfereed Articles Jan 2003-no. 3.
• Hahne U., Glatthaar M., Mittelgrofie Stadte als Motoren im europdischen Stadtesystem, J. Aring, I. Rcuther (red.), Regiopolen. Die kleinen Grofistddte in Zeiten der Globalisierung, Jovis, Berlin 2008.
• Hausner J., Zarządzanie publiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008.
• Heffner K., Aglomeracje średniej wielkości jako bieguny wzrostu i obszary strategicznej interwencji w regionach międzymetropolitalnych, [w:] Z. Makieła (red.), Potencjalne metropolie ze szczególnym uwzględnieniem Polski Wschodniej, Studia KPZK PAN t. 125, Warszawa 2009.
• Heffner K., Ośrodki miejskie z funkcjami metropolitalnymi a rozwój mafych regionów. Programowanie rozwoju na przykładzie Opola i Śląska Opolskiego, [w:] K. Heffner (red.), Programowanie rozwoju regionu. Ład ekonomiczny i środowiskowo-przestrzenny, Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji Politechniki Opolskiej, Samorząd Województwa Opolskiego, Komitet Nauk Demograficznych PAN, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Opole 2007.
• Heffner K., Regiony małe, peryferyjne, rolnicze i emigracyjne, [w:] K. Heffner (red.), Rola małych regionów w rozwoju społeczno-gospodarczym i integracji europejskiej, Biuletyn KPZK PAN z. 212, Warszawa 2004.
• Hcrbst M., Prognoza wzrostu gospodarczego polskich regionów do 2015 roku, „Studia Regionalne i Lokalne" 2008, nr 2(32).
• Identyfikacja i delimitacja obszarów problemowych i strategicznej interwencji w Polsce. Wnioski z analiz, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa 2009.
• Keeble D„ Offord J„ Walker S„ Peripheral Regions in a Community of Twelve Member States, Commission of the European Community, Luxembourg 1988.
• Kipnis B.A., Swyngedouw E.A., Manufacturing research and development in a peripheral region: the case of Limburg, Belgium, „The Professional Geographer" 1988, vol. 40, no 2.
• Korcelli P. i in., Ekspercki projekt przestrzennego zagospodarowania kraju do roku 2030, IGiPZ PAN, Warszawa 2008.
• Korenik S„ Kształtowanie się metropolii w warunkach polskich - ogólne uwagi, [w:] S. Korenik, Z. Przybyła (red.), Gospodarka Przestrzenna XI, UE, Wrocław 2008.
• Krajowa strategia rozwoju regionalnego 2010-2020: regiony, miasta, obszary wiejskie. Projekt, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2009.
• Krugman P., Venables A.J., Integration and the competitiveness of peripheral industry, [w:] C.J. Bliss, J.B. de Macedo (eds.), Unity with diversity in the European economy: the Community's southern frontier, CUP, Cambridge 1990.
• Maillat D., Interactions between urban systems and localised productive systems: An approach to endogenous regional development in terms of innovative Milieu, „European Planning Studies" 1996, vol. 6 no 2.
• Maretzke S., Regionale Disparitaten - eine bleibende Herausforderung, „Informationen zur Raument-wicklung" 2006, no 9.
• Markowska M., Innowacyjność polskich regionów- ujęcie dynamiczne, [w:] K. Miszczak, Z. Przybyła (red.), Nowe paradygmaty gospodarki przestrzennej, Biuletyn KPZK PAN z. 236.
• Markowska-Przybyła U., Przestrzenne zróżnicowanie kapitału społecznego w Polsce a procesy wzrostu i konkurencyjności województw, [w:] K. Hefrher, K. Malik (red.), Szanse rozwoju regionów - uwarunkowania społeczne, ekonomiczne i środowiskowe, Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN, Regional Studies Association, Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji Politechniki Opolskiej, Opole 2007.
• Martin P, Public policies, regional inequities and growth, „Journal of Public Economics", 1999, vol. 73, no 1.
• Molle W., European Cohesion Policy. Regions and Cities, Routledge, Regional Studies Association, London 2007.
• Naustdalslid J., Centre-periphery models and theories: Some introductory notes, [w:] J.C. Hansen, J. Naustdalslid, J. Sewel, Centre-Periphery Theory: Theory and Practice, Sogn og Fjordane Dis-triktshegskole, Sogndal 1983.
• Nowa koncepcja polityki regionalnej. Tezy i założenia do Krajowej strategii rozwoju regionalnego, Wstępny projekt, Warszawa, październik 2008 (niepubl.).
• Parysek .Г., Aglomeracje miejskie w Polsce oraz problemy ich funkcjonowania i rozwoju, [w:] J. Parysek, A. Tolle (red.), Wybrane problemy rozwoju i rewitalizacji miast: aspekty poznawcze i praktyczne, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2008.
• Puga D., European regional policies in light of recent location theories, „Journal of Economic Geography", Oxford University Press, 2002, vol. 2(4).
• Seers D., Regions in between: The periphery of Europe, [w:] D. Seers, B. Schaffer, M Kiljunen (eds.), Underdeveloped Europe: Studies in Core-Periphery Relations, Hassocks, Harvester 1979.
• Węcławowicz G. i in., Przestrzenne zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku, Monografie 6, IGiPZ PAN, Warszawa 2006.
• Weith T., Szenarien zur Entwicklung Idndlich-peripherer Regionen Nord-Ostdeutschlands [w:] H.J. Kujath, S. Schmidt (red.), Umbau von Stddten und Regionen in Nordostdeutschland, ARL-Arbeitsmaterialien 330, Hannover 2007.
• Weith T., Zillmer S., Regions in between'- no perspectives for peripheral areas?, International Conference Regional Studies Association, Shaping EU Regional Policy: Economic, Social and Political Pressures, Leuven, 8th/9th June 2006) Theme 7: Competitiveness and Cohesion (7.5) (niepubl.).
• Zaktualizowana koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju, „Studia Regionalne i Lokalne", wyd. specjalne, t. II, Scholar, Warszawa 2006.