The Former Soviet Union after Disintegration and Transition

• Autorzy: D. Mario Nuti
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

Od czasu śmierci J. Stalina w 1953 r. sowiecki system gospodarczy, który powstał w latach 1928-1932, poddawany był wielokrotnie reformom w kierunku wzrostu wolnej przedsiębiorczości, wykorzystania sygnałów rynkowych czy zachęt materialnych. Reformy te nie powiodły się z powodu permanentnej powszechnej nadwyżki popytu, odizolowania gospodarki od bodźców i szans stwarzanych przez handel międzynarodowy i niechęci przywództwa sowieckiego do przyzwolenia na dzierżawę ziemi i własność prywatną, a także na nowe prywatne przedsiębiorstwa. Pod koniec 1991 r. Związek Radziecki uległ dezintegracji, a system gospodarczy upadł. Każda z 15 byłych republik radzieckich wybrała własną drogę, z niezależnym rządem, własną walutą, szeregiem własnych środków transformacji systemowej. Artykuł ukazuje zróżnicowany stopień postępu przemian postsocjalistycznych, jaki miał miejsce w tym czasie w różnych krajach i sektorach. We wszystkich gospodarkach krajów Europy Środkowo-Wschodniej i byłego Związku Radzieckiego przemianom tym towarzyszyła głęboka i długotrwała recesja, której rozmiar, formy i przyczyny (zwłaszcza zaburzenia handlu, próżnia systemowa czy błędy w polityce) są omawiane w tym artykule. Niedługo po ogólnej poprawie sytuacji kraje te ucierpiały w dużo większym stopniu niż przeciętnie wskutek globalnego kryzysu lat 2008-2009, przede wszystkim z uwagi na załamanie handlu globalnego, ograniczenia kredytów oraz skutki uboczne związane także z niektórymi celami i drogami przemian. W artykule ukazany został również wpływ przemian na służbę zdrowia, ubóstwo i dystrybucję dochodu, a także postawione zostało pytanie, czy przemiany powinny być już uznane za zakończone. (skrócony abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Political and systemic transformations; Political changes; Dissolution of the USSR; Eastern Partnership (EaP)

PL

Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Przemiany polityczne; Rozpad ZSRR; Partnerstwo Wschodnie

• Czasopismo: Studia i Prace Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 12
• Strony: 149--178

Twórcy

autor

D. Mario Nuti

• Sapienza University of Rome, Italy

Bibliografia

• Amalrik A., Will the Soviet Union Survive Until 1984? Harper & Row, New York 1960.
• Alam A., Murthi M., Yemtsov R., Murrugarra E., Dudwick N., Hamilton E., Tiongson E., Growth, Poverty and Inequality - Eastern Europe and the ESU, World Bank, Washington 2005.
• Aslund A., The Myth of Output Collapse after Communism, Carnegie Endowment, Working Papers no 18, Washington D.C. 2001.
• Berglof E., EBRD Transition Report. A Presentation, London 2008.
• Berglof E., EBRD Transition Report 2009: Transition in Crisis?, Conference presentation, 2 November 2009.
• Berglof E., Zettelmeyer J., European Transition at Twenty: Assessing Progress in Countries and Sectors, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• Blanchard O. J., The Economics of Post-Communist Transition, Clarendon Press, Oxford 1997.
• Brainerd E., The Demographic Transformation of Post-Socialist Countries: Causes, Consequences and Questions, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• Carrere d'Encausse H., L'Empire eclate, Flammarion, Paris 1978.
• Cornia G. A., Transition, Structural Divergence, and Performance: EE-FSU over 2000- 2007, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• EBRD, Yearly Transition Reports 1994-2009, London.
• Ferdinand P., Sunset, Sunrise: China and Russia Construct a New Relationship, "International Affairs" 2007, no 83 (5).
• Ghosh A. R. et al., Coping with the Crisis: Policy Options for Emerging Market Countries, IMF Staff Position Note, SPN/09/08,23 April 2009.
• Giannetti M., Nuti D. M., The European Social Model and Its Dilution as a Result of EU Enlargement, TIGER Working Paper no 105, Warsaw 2006.
• Hanson P., The Russian Economic Puzzle: Going Forwards, Backwards or Sideways?, "International Affairs" 2007, no 83 (5).
• Hanson P., The Turn to Statism in Russian Economic Policy, "International Spectator" 2006, no 41 (1), March.
• Havrylyshyn O., Is the Transition Over? Possible Definitions and Some Measurements, HBN, 15th Dubrovnik Conference, June 2009.
• Keren M., Ofer G., Are Transition Economies Normal Developing Countries? The Burden of the Socialist Past [in:] S. Estrin, G. Kolodko, M. Uvalic (eds), Transition and Beyond, Palgrave Macmillan, London 2007.
• Kolodko G. W., From Shock to Therapy. The Political Economy of Postsocialist Transformation, Oxford University Press, Oxford-New York 2000.
• Kolodko G. W., Nuti D. M., The Polish Alternative - Old Myths, Hard Facts and New Strategies in the Successful Polish Economic Transformation, UNU/WIDER Research for Action series no 33, Helsinki, May 1997.
• Kornai J., The Economics of Shortage, vol. 1-2, Amsterdam, North Holland 1980.
• Kornai J., The Great Transformation of Central Eastern Europe - Success and Disappointment, Presidential Address, IEA, Marrakesh 2005.
• Laqueur W., The Dream That Failed: Reflections on the Soviet Union, Oxford University Press 1996.
• Lavigne M., The Economics of Transition: From Socialist Economy to Market Economy, Macmillan, London 1999.
• Levin B., One Who Got It Right, "The National Interest" 1993, Spring.
• Milanovic B., Reform and Inequality during the Transition: An Analysis Using Panel Household Survey Data, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• Mundell R. A., The Great Contractions in Transition Economies [in:] M. I. Blejer, M. Skreb (eds), Macroeconomic Stabilisation in Transition Economies, Cambridge University Press, 1997.
• Nuti D. M., Hidden and Repressed Inflation in Soviet-type Economies: Definitions, Measurements and Stabilisation, "Contributions to Political Economy" 1986, vol. 5.
• Nuti D. M., The Impact of the Global Crisis on Transition Economies, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• Nuti D. M., Managing Transition Economies [in:] S. White, J. Batt, P. Lewis (eds), Developments in Central and East European Politics, no 4, Palgrave-Duke University Press, 2007.
• Nuti D. M., Perestroika: Transition from Central Planning to Market Socialism, "Economic Policy" 1988, no 7, October.
• Ofer G., Abram Bergson: The Life of a Comparativist, "Comparative Economic Studies" 2005, no 47 (2), June.
• Ofer G., Twenty Years Later: The Socialist Heritage Is Still Kicking - The Case of Russia, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• Popov V., The Long Road to Normalcy: Where Russia Now Stands, Conference Paper, UNU-WIDER, Helsinki, 18-19 September 2009.
• Rosefelde S., Russia: An Abnormal Country, "The European Journal of Comparative Economics" 2005, no 2 (1).
• Rutland P., Sovietology: Notes for a Post-mortem, "The National Interest", Spring 1993.
• Shleifer A., A Normal Country: Russia after Communism, Harvard University Press, Cambridge, Mass. 2005.
• Shleifer A., Treisman D., A Normal Country, "Foreign Affairs" 2004, no 83, March/April.
• Svejnar J., Strategies for Growth: Central and Eastern Europe, Conference Paper, University of Michigan 2006.
• Todd E., La chute finale: Essai sur la décomposition de la sphère soviétique, Robert Laffont, Paris 1976.
• UNICEF, TransMONEE database, updated 2009, Florence 2006.
• UNICEF, Innocenti Social Monitor 2009, Florence 2009.
• Uvalic M., Investment and Property Rights - The Long Transition to a Market Economy, Cambridge University Press, Cambridge 1992.
• World Bank, From Disintegration to Reintegration, Washington D.C. 2005.
• World Bank, From Plan to Market, Washington D.C. 1996.
• World Bank, Making Transition Work for Everyone: Poverty and Inequality in Europe and Central Asia, Washington D.C. 2000.
• World Bank, Transition: The First Ten Years, Analysis and Lessons for Eastern Europe and the Former Soviet Union, Washington D.C. 2002.
• Xu C., The Institutional Foundations of China's Reforms and Development, Conference Paper, Helsinki, 18-19 September 2009.