Kontrowersje dotyczące redystrybucyjnej funkcji podatków : wybrane zagadnienia

• Autorzy: Michalina Duda

Warianty tytułu

A Few Comments on the Controversy Over the Redistributive Function of Taxes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podstawowym celem niniejszego artykułu jest próba analizy wybranych problemów prawnych związanych z redystrybucyjną funkcją podatków. W pierwszej części opracowania przedstawiono konstytucyjne podstawy ustanawiania przepisów prawnopodatkowych służących realizacji funkcji redystrybucyjnej. W kolejnych częściach wskazano kontrowersje dotyczące zasadności i skuteczności redystrybucji za pomocą instytucji podatkowych oraz problemy związane ze społecznym odbiorem takiej redystrybucji. (abstrakt oryginalny)

EN

In this paper, the analysis focuses on some legal issues concerning the re-distributive function of taxes. The first part of the paper presents constitutional grounds for establishing legal-tax provisions, which enable the realization of the redistributive function. The subsequent sections discuss the controversy over legitimacy and effectiveness of redistribution through tax institutions, as well as some problems associated with the social reception of such redistribution. Keywords: tax functions, tax redistribution. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podatki; Prawo podatkowe; System podatkowy

EN

Taxes; Tax regulations; Tax system

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 8
• Strony: 225--245

Twórcy

autor

Michalina Duda

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Polska

Bibliografia

• Aksman E., Redystrybucyjny efekt podatku dochodowego w Polsce. Ekonomista 2002, nr 4.
• Aksman E., Redystrybucyjny efekt świadczeń zdrowotnych. Ekonomia 2004, nr 14.
• Aksman E., Redystrybucyjny efekt zasiłków społecznych i podatku dochodowego. Ekonomista 2005, nr 6.
• Bergh A., On the Counterfactual Problem of Welfare State Research: How Can We Measure Redistribution?. European Sociological Review 2005, Vol. 21, No. 4.
• Brown C. V., Jackson P. M., Public Sector Economics. Oxford: Blackwell, 1993.
• Brzeziński B., O znaczeniu dyscypliny metodologicznej w nauce prawa podatkowego. w: Ius et Eex. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Kabata. Olsztyn: Wydaw. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2004. ISBN 83-7299-366-1.
• Brzeziński B., Przyczynek do kwestii zgodności ustawodawstwa podatkowego z Konstytucją. Kwartalnik Prawa Podatkowego 2000, nr 2.
• Brzeziński B., Wstęp do nauki prawa podatkowego. Toruń: TNOiK "Dom Organizatora", 2003. ISBN 83-7285-156-5.
• Bywalec G., Decentralizacja a funkcje finansów publicznych. Samorząd Terytorialny 2008, nr 6.
• Denek E., Sobiech J., Wolniak J., Finanse publiczne. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-13517-4.
• Dębowska-Romanowska T., Znaczenie naturalnoprawnych źródeł legitymizacji prawa finansowego. w: Prawo i Godność. Księga pamiątkowa w 70. rocznicę urodzin Profesora Wojciecha Łączkowskiego. Lublin: Wydaw. KUL, 2000.
• Domańska A., Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego Polski na tle prawno porównawczym. Warszawa: Wydaw. Sejmowe, 2001. ISBN 83-7059-539-7.
• Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego jeżyka polskiego. Warszawa: Wydaw. Wilga, 1996.
• ISBN 83-7156-068-0.
• Eisenstein L., 'The Ideologies of Taxation. New York: Ronald Press Co., 1961.
• Etel L., Funkcje podatków. W: Finanse publiczne i prawo finansowe. Warszawa: Konieczny i Kruszewski, 2000, t. 2. ISBN 83-913163-1-9.
• Famulska T., Elementy polityki społecznej w systemie podatkowym. Polityka Społeczna 1994, nr 8.
• Fedorowicz Z., Polityka fiskalna. Poznań: Wydaw. Wyższej Szkoły Bankowej, 1998. ISBN 83-7205-022-8.
• Gajl N., Teorie podatkowe fiskalizmu a normy systemu podatkowego w Polsce. w: Chojna-Duch E., Goronowski W. (red.), Podstawowe zagadnienia prawa finansowego i polityki finansowej w Polsce w latach 1989-1997: księga jubileuszowa profesora dr. Eeona Kurowskiego. Warszawa: Konieczny i Kruszewski, 1998. ISBN 83-909207-7-8.
• Gajl N., Teorie podatkowe w świecie. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10673-5.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne: zarys wykładu. Warszawa: Liber, 1999. ISBN 83-7206-023-1.
• Gilowska Z., Główne słabości polskiego systemu podatkowego. W: Pomorska A. (red.), Kierunki reformy polskiego systemu podatkowego. Lublin: Wydaw. UMCS, 2003. ISBN 83-227-2062-9
• Głuchowski J., Funkcje podatków w gospodarce rynkowej. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1995, nr 5.
• Gomułowicz A., Funkcja trwałej wydajności podatku i funkcja sprawiedliwości a system podatkowy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1995, nr 1.
• Gomułowicz A., System podatkowy. W: Podatki i prawo podatkowe. Poznań: Ars boni et aequi, 2000. ISBN 83-87148-15-6.
• Grądalski F., System podatkowy w świetle teorii optymalnego opodatkowania. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa, 2006. ISBN 83-7378-205-2.
• Groves H. M., Trouble Spots in Taxation. Essays in the Philosophy of Taxation and Other Public Finance Problems. Princeton: University Press, 1948.
• Gwiazdowski R., Sprawiedliwość a efektywność opodatkowania. Pomiędzy progresją a podatkiem liniowym. Warszawa: Centrum Adama Smitha, 2001. ISBN 83-86885-12-2.
• Illinicz R., Normatywny sens pojęcia "społeczna gospodarka rynkowa" w Konstytucji RP. Kwartalnik Prawa Publicznego 2007, nr 4.
• Kawała J., Funkcja demokratyczna finansów publicznych. Samorząd Terytorialny 2006, nr 7/8.
• Kayaalp O., The National Element in the Development of Fiscal Theory. Basingstake: Palgrave Macmillan, 2004.
• Kędzior J., Wpływ wolności działalności gospodarczej na prawo podatkowe. Glosa 2003, nr 4.
• Komar A., Finanse publiczne. Warszawa: Państwowe Wydaw. Ekonomiczne, 1994. ISBN 83-208-0974-6.
• Kosikowski C, Podatek jako instytucja ustrojowoprawna. Acta Universitetis Eodzjensis. Folia Iuridica 1992, z. 54.
• Kosikowski C, Potrzeba - zakres - warunki - metody reformy polskiego systemu podatkowego. W: Pomorska A. (red.), Kierunki reformy polskiego systemu podatkowego. Lublin: Wydaw. UMCS, 2003. ISBN 83-227-2062-9.
• Kot S. M., Nierówności ekonomiczne a zasady sprawiedliwości dystrybutywnej. W: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Polityka społeczno-ekonomiczna. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski, 2004. ISSN 1898-5084.
• Kurowski W., Funkcje podatków w gospodarce rynkowej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Poznaniu 1999, nr 2.
• Kuzińska H., Kola podatków pośrednich w Polsce. Warszawa: Wydaw. Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, 2002. ISBN 83-86846- 81-X
• Landreth H., Colander D. C, Historia myśli ekonomicznej. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12397-4.
• Laskowski J., Sprawiedliwość a prawo. W: Czech B. (red.), Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, 1992. ISBN 83-900521-0-5.
• Leśniak-Moczuk K., Równość i sprawiedliwość w społecznej gospodarce rynkowej. W: Nierówności społeczne a wprost gospodarczy. Polityka społeczno-ekonomiczna. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski, 2004.
• Łączkowski W., Daniny publiczne a zasada pomocniczości. W: Dzwonkowski H. i in. (red.), W kręgu prawa podatkowego i finansów publicznych. Księga dedykowana Profesorowi Cezaremu Kosikowskiemu w 40-leciepracy naukowej. Lublin: Wydaw. UMCS, 2005. ISBN 83-227-2367-9.
• Łączkowski W., Etyczne aspekty finansowania potrzeb socjalnych ze środków publicznych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2004, z. 1.
• Mahler V. A., Jesuit D. K., Fiscal redistribution in the developed countries: new insights from the Luxemburg Income Study. Socio-Economic Review 2006, No. 4.
• Małecka E., Daniny i wydatki publiczne jako instrumenty redystrybucji dochodów. w: Głuchowski J., Pomorska A., Szołno-Koguc J. (red.), Ekonomiczne i prawne problemy racjonalizacji wydatków publicznych - uwarunkowania i instrumenty. Lublin: Wydaw. UMCS, 2005. ISBN 83-227-2477-2.
• Małecka E., Podatek dochodowy jako regulator dochodów osób fizycznych w Polsce. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2005, nr 2.
• Małecka E., Wpływ stawek i ulg podatkowych na efektywną stopę podatku dochodowego od osób fizycznych w latach 1995-2002. W: Pomorska A. (red.), Polski system podatkowy. Założenia a praktyka. Lublin: Wydaw. UMCS, 2004. ISBN 83-227-2264-8.
• McGee R., The Philosophy of Taxation and Public Finance. Boston: Kluwer Academic Publishers, 2004.
• Menedez A. J., justifying taxes: Some Elements for a General Theory of Democratic Tax Eaw. Dordrecht-Boston: Kluwer Academic Publishers, 2001. ISBN 0-7923-7052-X.
• Messere K, Kam F., Heady Ch., Tax Policy: Theory and Practice in OECD Countries. Oxford: Oxford University Press, 2003.
• Mielnik J., Redystrybucyjne oddziaływanie podatków bezpośrednich i pośrednich. Acta Universitatis Lodzjensis. Folia Oeconomica 1997, nr 144.
• Morawska E., Prawa i wolności socjalne w Konstytucji RP. Zagadnienia systemowe. Kwartalnik Prawa Publicznego 2006, nr 2.
• Morse G, Williams D., Davis: Principles of Tax Eaw. London: Sweet & Maxwell, 2000. ISBN 0-421-722-703.
• Niesiobędzka M., Podatki. W: Tyszka T. (red.), Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2004. ISBN 83-89120-90-9.
• Nykiel W., Cele i funkcje ulg podatkowych. W: Regulacje prawno-podatkowe i rozwiązania finansowe. Pro publico bono. Księga jubileuszowa Profesora Jana Głuchowskiego. Toruń: TNOiK "Dom Organizatora", 2002. ISBN 83-7285-094-1.
• Ofiarski Z., Ewolucja funkcji pozafiskalnej podatków w Polsce po roku 1990. W: Kierunki reformy polskiego systemu podatkowego. Lublin: Wydaw. UMCS, 2003. ISBN 83-227-2062-9.
• Ofiarski Z., Prawo podatkowe. Warszawa: Wydaw. Prawnicze LexisNexis, 2008. ISBN 978-83-7334-921-6.
• Oniszczuk J., Wolności i prawa socjalne oraz orzecznictwo konstytucyjne. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa, 2005. ISBN 83-7378-182-X
• Ostaszewski J. (red.), Finanse. Warszawa: Difin, 2008. ISBN 978-83-7251-887-3.
• Ostaszewski J., Fedorowicz Z., Kierczyński T. (red.), Teoretyczne podstawy reformy podatków w Polsce. Warszawa: Difin, 2004. ISBN 83-7251-437-2.
• Owsiak S., Alokacja zasobów w ujęciu realnych i finansowych sektorów gospodarki. W: Finansowy mechanizm alokacji zasobów w gospodarce rynkowej. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1992.
• Owsiak S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12209-9.
• Pomorska A., Zakres i instrumenty personalizacji podatków. Wybrane problemy. W: Wieteska S., Wypych M. (red.), W postukiwaniu efektywności finansów publicznych: księga jubileuszowa dedykowana Profesor Krystynie Piotrowskiej-Marcząk. Łódź: Wydaw. UŁ, 2009. ISBN 978-83-7525-286-6
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1994. ISBN 83-01- 11387-1.
• Sadurski W., Teoria sprawiedliwości. Podstawowe zagadnienia. Warszawa: Państw. Wydaw.Naukowe, 1988. ISBN 83-01-07765-4.
• Salwa Z., Praca oraz prawa socjalne obywateli w przyszłej konstytucji. Państwo i Prawo 1990, nr 9.
• Seidl Ch., Traub S., Taxpayers' Attitudes, Behavior, and Perception of Fairness. Pacific Economic Review 2001, No. 6.
• Simester A. P., Chan W., On tax and Justice. Oxford Journal of Legal Studies 2003, Vol. 23, No. 4.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007. ISBN 978-83-7526-061-8.
• Sobiech J., Redystrybucyjne znaczenie składki i świadczenia w ubezpieczeniu zdrowotnym. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 2006, nr 197.
• Sowiński R., Realizacja redystrybucyjnej funkcji finansów publicznych za pomocą systemu podatkowego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1995, z. 1.
• Tegler E., Funkcje systemu podatkowego i cena jego sprawności. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 1992, nr 54.
• Walasik A., Decentralizacja alokacyjnej funkcji finansów publicznych. W: Finanse publiczne. Lublin: Wydaw. UMCS, 2006. ISBN 83-227-2559-0.
• Weralski M., Instrumenty prawno-finansowe. W: Ruśkowski E. (red.), System instytucji prawno-finansowych PRL. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982, t. 1: Instytucje ogólne. ISBN 83-04-00962-5.
• Witkowski Z., Wybrane zasady prawa konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej. W: Witkowski Z. (red.), Prawo konstytucyjne. Toruń: TNOiK "Dom Organizatora", 1998. ISBN 83-86850-90-6.
• Wojcieszke B., Baryła W., Potoczne rozumienie moralności: pięć kodów etycznych i narzędzie ich pomiaru. Przegląd Psychologiczny 2000, t. 43, nr 4.
• Wojtowicz W., Pojęcie i charakter podatku jako dochodu publicznego. W: Gorgol A. i in. (red.), Prawo podatkowe: cześć ogólna i szczegółowa. Bydgoszcz-Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta, 2005. ISBN 83-89073-84-6.
• Zarychta H., Redystrybucyjne oddziaływanie świadczeń społecznych a minimum socjalne. Acta Universitatis Lodzjensis. Folia Oeconomica 1997, nr 144.
• Zawadzka B., Prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Warszawa: Wydaw. Sejmowe, 1996. ISBN 83-7059-242-2.
• Zdyb M., Wolność działalności gospodarczej w Konstytucji RP. Rejent 1997, nr 5.
• Ziembiński Z., Metodologia nauk prawnych. Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, 1972.
• Ziembiński Z., Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne. Warszawa: Wydaw. Sejmowe, 1996. ISBN 83-7059-247-3.
• Ziółkowska W., Wydatki i dochody publiczne w Polsce w latach 1991-2006. W: Ostaszewski J. (red.), O nowy ład podatkowy w Polsce. Rekomendacje na przyszłość. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa, 2008. ISBN 978-83-7378-331-7.
• Akty prawne
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz. U. Nr 78, poz. 483, sprost. Dz. U. 2001, Nr 28, poz. 319 ze zm.
• Orzecznictwo
• Orzeczenie TK z dnia 28 maja 1986 r., sygn. akt U 1/86, opubl. OTK 1986, poz. 2.
• Wyrok TK z dnia 8 maja 2000 r., sygn. akt SK 22/99, opubl. OTK 2000, nr 4, poz. 107.
• Wyrok TK z dnia 30 stycznia 2001 r, sygn. akt K 17/00, opubl. OTK 2001, nr 1, poz. 4.
• Wyrok TK z dnia 10 kwietnia 2001 r., sygn. akt U 7/00, opubl. OTK 2001, nr 3, poz. 56.
• Wyrok TK z dnia 22 października 2001 r., sygn. akt SK 16/01, opubl. OTK ZU 2001, nr 7, poz. 214.
• Wyrok TK z dnia 1 lipca 2009 r., sygn. akt K 23/07, opubl. OTK-A 2008, nr 6, poz. 100.