Między elastycznością zatrudnienia a stabilnością socjalną : idea flexsecurity na początku XXI w.

• Autorzy: Andrzej Marian Świątkowski , Marcin Wujczyk

Warianty tytułu

Between the Flexibility of Employment and Social Stability - the Idea of Flexicurity at the Beginning of XXI Century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Doświadczenia zgromadzone przez europejską doktrynę prawa pracy i prawa zabezpieczenia społecznego w okresie ostatnich dwudziestu lat upoważniają do postawienia hipotezy badawczej, że intensywne poszukiwanie metody umożliwiającej jednoczesne zwiększenie elastyczności ochronnych przepisów prawa pracy oraz zagwarantowanie stabilizacji socjalnej zatrudnionych (flexsecurity) doprowadziło do wprowadzenia w powszechnie obowiązujących przepisach prawa pracy (kodeksach pracy) państw europejskich atypowych form zatrudnienia. Wśród tych form najbardziej rozpowszechniona jest telepraca. Umożliwia ona pracownikom zatrudnionym w tym systemie elastyczne gospodarowanie czasem pracy oraz wymaga, aby w kontaktach między stronami indywidualnych stosunków pracy telepracownik posługiwał się elektronicznymi środkami komunikowania. Zdaniem autorów, idea flexsecurity, oparta na zależności między elastycznością w stosunkach pracy i stabilizacją socjalną osób, które utraciły zatrudnienie, zapoczątkowana na przełomie XX i XXI w., nie została w Europie w pełni zrealizowana. Autorzy pokazują przyczyny, dla których powyższa koncepcja nie mogła być urzeczywistniona, oraz analizują telepracę jako podstawową formę elastycznego zatrudnienia, uznając ją za „wątły” surogat atrakcyjnej idei połączenia dwóch skrajnych tendencji w stosunkach pracy: elastyczności oraz bezpieczeństwa socjalnego. (abstrakt oryginalny)

EN

The experience gained by the European labour law and social security doctrine of the last 20 years resulted in a need for research into simultaneously increasing the flexibility of protective labour laws as well as ensuring social stability for workers, which in turn has led to the generally applicable provisions of labour laws (labour codes) in European countries of atypical forms of employment. The most "progressive" of these forms is telework. It allows management of working time of the concerned employees and it requires telework employees to individual employment relationships to communicate via electronic means. In this paper we show the reasons for why telework could not be realised in Europe, and analyse telecommuting as a basic form of flexible employment, recognising it as a "weak" surrogate of an attractive idea, which connects two extreme labour law trends: flexibility and social security. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Elastyczność czasu pracy; Formy zatrudnienia; Telepraca; Bezpieczeństwo socjalne; Prawo pracy; Prawo zabezpieczenia społecznego

EN

Flexitime; Employment forms; Teleworking; Social security; Labour law; Social security law

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 5
• Strony: 8--15

Twórcy

autor

Andrzej Marian Świątkowski

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

autor

Marcin Wujczyk

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, doktorant

Bibliografia

• E. Bąk, Elastyczne formy zatrudnienia, Warszawa 2006, s. 55.
• A. Chobot, Nowe formy zatrudnienia. Kierunki rozwoju i nowelizacji, Warszawa 1997, s. 155.
• Elastyczny rynek pracy i bezpieczeństwo socjalne. Flexicurty po polsku?, red. M. Rymsza, Warszawa 2005.
• R. Fahlbeck, Flexibililisation of Working Life: Potentials and Pitfalls for Labour Law. A International Analysis, Lund 1998, s. 21 i n.
• Flexibility and Wages a comparative treatment, ed. R. Blanpain, "Bulletin of Comparative Labour Relations - Catholic University of Leuven" 1990, nr 18.
• Flexible Work Patterns and their Impact on Industrial Relations, eds. R.Blanpain, A. Galin, O. Cani, "Bulletin of Comparative Labour Relations" 1991, nr 22.
• M. Gersdorf, Zatrudnienie pracowników w formie telepracy, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2008, nr 5, s. 9.
• G. Grotkowska, M.W. Socha. U. Sztanderska, Elastyczność zatrudnienia a bezpieczeństwo socjalne na rynku pracy. Doświadczenia Polski, Budapeszt 2005.
• E. Hofmańska, Zapobieganiu zjawisku pracy niezarejestrowanej i jego zwalczanie, "Monitor Prawa Pracy" 2009, nr 10.
• N. Kordey, Telearbeit eifolgreich realisieren - das umfassende, aktuelle Handbuch für Entscheidungsträger und Projektverantwortliche, Braunschweig/ Wiesbaden 1996, s. 20.
• M. Latos-Miłkowska, Telepraca jako sposób upowszechniania zatrudnienia (w:) Prawo pracy a bezrobocie, red. L. Florek, Warszawa 2003.
• J. M. Nilles, Telepraca. Strategie kierowania wirtualną załogą, Warszawa 2003, s. 337.
• A. Mitrus (w:) K.W. Baran, E. Chmielak-Łubińska, D. Dorre-Nowak, L. Mitrus, T. Nycz, A. Sobczyk, B. Wagner, Kodek pracy 2010. Komentarz, s. 372.
• L. Mitrus, Telepraca jako nowa forma zatrudnienia, "Transformacje Prawa Prywatnego" 2001, nr 3, s. 14 i n.
• A. Patulski, Nietypowe formy zatrudnienia. Elastyczność czy stabilizacja? - cz. 2, "Monitor Prawa Pracy" 2008, nr 3, s. 130 i n.
• F. Pennings, A. Świątkowski, The right to work and its changing relationship with social security, "Yearbook of Polish Labour Law and Social Policy" 1993, vol.4, s. 55 i n.
• Ł. Pisarczyk, Różne formy zatrudnienia, Warszawa 2003, s. 77-79.
• A. Sobczyk, Telepraca w prawie polskim, Warszawa 2009.
• A.M. Świątkowski (w:) Fixed-term employment contracts. A Comparative Study, eds. R. Blanpain, C. Grant. Vanden Broele Publishers, Brugge 2009, s. 377 i n.
• A.M. Świątkowski, Ustawa antykryzysowana z komentarzem, Biblioteka Monitora Prawa Pracy, C.H. Beck, Warszawa 2010, passim.
• A.M. Świątkowski, Flex-Security (lnteractions between policies of flexible employment and stable social security measures) (w:) The Right to Social Security, ed. J.Van Langendonck, Intersentia, Antwerpen-Oxford 2007, s. 271 i n.
• A. Świątkowski, Legal Nature and Jurisdictional Principles of the Polish Unemployment Law of December 14, 1994, „East-West Review of Social Policy" 1995/1996, vol. 1, nr 2, s. 149 i n.
• A. Świątkowski, Policy of Full and/or Productive Eployment, "Yearbook of Polish Labour Law and Social Policy" 1992, vol. 3, s. 209 i n.
• A. Świątkowski, W kierunku uelastyczniania prawa pracy. Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej, Kraków 1994, s. 65 i n.
• A. Świątkowski, New Design for Promotion Labour Flexibility and Social Protection in Eastem and Central Europe (w.) Search for Flexibility, Fairness and Prosperity: Altemative Employment Policies in the Twenty-First Century, 12th IIRA Congresss, vol. 4, Tokyo 2009, s. 173 i n.
• A. Świątkowski, Polityka społeczna i prawo pracy wobec bezrobocia, "Państwo i Prawo" 2002, z. 8, s. 15 i n.
• A.M. Świątkowski, Telepraca - specyfika zatrudnienia na odległość, "Monitor Prawa Pracy" 2006, nr 7, s. 347 i n.
• A. Świątkowski, Democracy and [In] Security, "The International Journal of Comparative Labour Law and Industrial Relations" 1993, vol. 9, s. 164 i n.
• http://www.mpips.gov.pl/bip/down-load/telepraca (projekt skierowany na Rade Ministrów).pdf