Regionalne zróżnicowanie poziomu zrównoważenia rozwoju rolnictwa (na podstawie analizy modelowej i indeksu syntetycznego)

• Autorzy: Jerzy Bieńkowski , Janusz Jankowiak , Arkadiusz Sadowski

Warianty tytułu

Regional Differentiation of Sustainable Agriculture Development Level (Based on the Model Analysis and Synthetic Index)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiono metodykę i wyniki syntetycznej oceny zrównoważonego rozwoju rolnictwa w odniesieniu do regionów. Do pomiaru zrównoważonego rozwoju wykorzystano nieparametryczną metodę optymalizacyjną DEA. Wielokryterialną analizę regionów przeprowadzono według czterech grup indykatorów zbiorczych: efektywności środowiskowej, efektywności przestrzennej, efektywności ekonomicznej i produkcyjnej. Indykatory zbiorcze podlegały agregacji w modelu DEA w celu wygenerowania indeksu syntetycznego. Wykazano, że istnieje przestrzenne zróżnicowanie indeksu syntetycznego. Do grupy województw osiągających wysokie wartości tego indeksu, wskazującego na stopień realizacji zasad zrównoważonego rozwoju rolnictwa, należały województwa: zachodniopomorskie, lubuskie, dolnośląskie, opolskie i mazowieckie, a także podkarpackie. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper presents the methodology and the results of synthetic assessment of agriculture sustainable development in relation to regions. For a measurement of sustainability development level, the non-parametric DEA method of optimization was applied. Multi-criteria analysis of regions was performed with use of four composite indicators: environmental efficiency, spatial efficiency economic efficiency and productive efficiency. Composite indicators were subjected to an aggregation in the DEA model in order to generate the synthetic index. It has been shown that synthetic index is spatially differentiated. The group of six voivodeships (zachodniopomorskie, lubuskie, dolnośląskie, opolskie, mazowieckie and podkarpackie) has scored values of synthetic index above 0,95, indicating a high level of realizing the sustainability principles by them. However, only zachodniopomorskie voivodeship has proved to be fully efficient in terms of synthetic index. It is concluded that synthetic index can be an effective tool informing of the existing as well the future threats for sustainable development of agriculture at the regional scale. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo zrównoważone; Zróżnicowanie regionalne; Konkurencyjność regionów; Analiza danych statystycznych

EN

Sustainable agriculture; Regional diversity; Regions competitiveness; Statistical data analysis

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2008
• Tom: 10
• Numer: z. 2
• Strony: 22--27

Twórcy

autor

Jerzy Bieńkowski

• Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu

autor

Janusz Jankowiak

• Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu

autor

Arkadiusz Sadowski

• Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu

Bibliografia

• Brundtland G.H. 1991: Nasza wspólna przyszłość. PWE, Warszawa.
• Cherchye L., Moesen W. 2004: Legitimately diverse, yet comparable: on synthesizing social inclusion performance in the UE. Journal of Common Market Studies, 42, 919-955.
• Despotic D. K. 2005: A reassessment of the human development index via data envelopment analysis. Journal of the Operational Research Society, 56, 969-980.
• Dobrzański G. 2001: Wskaźniki trwałego i zrównoważonego rozwoju w lokalnych układach terytorialnych. [w:] Nowoczesne metody i techniki zarządzania trwałym i zrównoważonym rozwojem gmin. Praca zb. pod red. Miłoszewskiego R. Wyd. Politechnika Białostocka. Rozpr. Nauk. 82, 26-50.
• Fotyma M., Kuś J. 2000: Zrównoważony rozwój gospodarstwa rolnego. Pam. Puł. 120, 101-116.
• Granstedt A. 2000: Increasing the efficiency of plant nutrient recycling within the agricultural system as a way of reducing the load to the environment - experience from Sweden and Finland. Agriculture, Ecosystems and Environment 80, 169-185.
• GUS. 2006. Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. ZWS, Warszawa.
• Jankowiak J., Bieńkowski J. 2007: Syntetyczna ocena zrównoważonego rozwoju gospodarstw rolnych. Fragmenta Agronomica, nr 3(95), 192-204.
• Kuś J., Krasowicz S. 2001: Przvrodniczo-organizacyjne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gospodarstw rolnych. Pam. Puł. 124, 273-288.
• Lorek E. 2004: Strategiczne oceny oddziaływania na środowisko jako narzędzie wdrożenia rozwoju zrównoważonego. [w:] Ekologiczne aspekty gospodarki przestrzennej. Praca zb. pod red. T. Łagunv. Wyd. Ekonom, i Środ. Białystok. II, 97-105.
• Mierosławska A. 2004: Zmiany w regionalnym potencjale produkcyjnym rolnictwa w latach 1996-2002. Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. IRiGŻ. 454, s. 35.
• Munasinghe M. 1996: An overview of the environmental impacts of macroecnomic and sectoral policies. [w:] Environmental Impacts of the Macroscopic and Sectoral Policies. The International Society for Ecological Economics (ISEE). Washington, 1-14.
• Poczta W., Kołodziejczak M. 2004: Potencjał produkcyjny rolnictwa polskiego i efektywność gospodarowania w aspekcie integracji z Unią Europejską. Wyd. AR w Poznaniu, s. 114.