Konkurencja monopsonistyczna na rynkach pracy a agregatowy model płac na przykładzie gospodarki polskiej

• Autorzy: Jerzy Czesław Ossowski

Warianty tytułu

Monopsonistic Competition in Labor Markets and Aggregate Model of Wages on Example of Polish Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pierwszej części artykułu przedstawiono koncepcję funkcjonowania przedsiębiorstw w warunkach konkurencji monopsonistycznej na rynkach pracy. Uznano, iż każde z funkcjonujących w gospodarce przedsiębiorstw kształtuje poziom zatrudnienia i płac na podstawie indywidualnych funkcji podaży pracy oraz własnych możliwości produkcyjnych. Przy tych założeniach poziom płac w każdym z przedsiębiorstw kształtowany jest przez zbiór czynników indywidualnych oraz zbiór czynników wspólnych, mających charakter makroekonomiczny. Założony charakter konkurencji na rynku pracy oznacza zróżnicowanie poziomu płac w poszczególnych przedsiębiorstwach i jednoczesny brak działań odwetowych z ich strony. W dalszej części teoretycznej artykułu przedstawiono koncepcję formułowania agregatowego modelu płac na podstawie indywidualnych modeli płac poszczególnych przedsiębiorstw. Przyczynowo-skutkowy model agregatowy płac poddano empirycznej weryfikacji, wykorzystując kwartalne dane statystyczne dotyczące gospodarki Polski z lat 1995 - 2008. W części końcowej artykułu, na podstawie oszacowanej postaci modelu płac, przeprowadzono symulację zmian poziomu płac pod wpływem wyróżnionych czynników. (abstrakt oryginalny)

EN

The theoretical conception of functioning enterprises in monopsonistic competition in labor market was presented in the first part of paper. This assumption allowed defining the cause-effect model of wages for individual enterprise with microeconomic and macroeconomic variables. In the next part of the theoretical part of the paper the conception of creating the aggregate model of wages was presented. Using the statistical date of Polish economy for 1995-2008 periods, the aggregate cause-effect model of wages was estimated and verified in the empirical part of paper. On the basis of the estimated model the simulation of the wages in condition of changing chosen factors was presented in the concluding part of the paper. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konkurencja; Rynek pracy; Płace; Gospodarka narodowa; Podaż pracy; Koszty pracy; Modele ekonomiczne; Monopson

EN

Competition; Labour market; Wages; National economy; Labour supply; Labour costs; Economic models; Monopsony

• Czasopismo: Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 4/2
• Strony: 95--116

Twórcy

autor

Jerzy Czesław Ossowski

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• Barro R. (1997), Makroekonomia, PWE, Warszawa
• Bhaskar V., Manning A., To T. (2002), Oligopsony and Monopsonistc Competition in Labor Market, The Journal of Economic Perspectives, Vol. l6,No.2, pp. 155-174
• Bołt T., Ossowski J. Cz. (1989), Zmiana struktury produkcji a funkcja kosztów, Przegląd Statystyczny, nr. 3, s. 245-259
• Bołt T., Ossowski J. Cz. (1989), Badanie wpływu zmiany struktury produkcji na poziom kosztów, w "Zastosowanie ekonometrii w przedsiębiorstwie", Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr.33, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, s.145-167.
• Burda M., Wypłosz Ch.(1995), Makroekonomia, Podręcznik europejski, PWE, Warszawa
• Chow G. (1995), Ekonometria, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Dornbusch R., Fischer S., Sparks G. R.: Macroeconomics (1989), Third Canadian Edition, McGraw-Hill Ryerson Limited, Toronto
• Goldberger A.S.(1972),Teoria Ekonometrii, PWN, Warszawa
• Hardwick P., Khan B.: Langmead J. (l994), An Introduction to Modern Economics, Longman, London and New York
• Hall R. E., Taylor J.B.(1995), Makroekonomia - teoria, funkcjonowanie i polityka, PWN, Warszawa
• Hyclak T., Johnes G., Thornton R. (2005), Fundamentals of Labor Economics, Houghton Mifflin Company, Boston New York
• Kwiatkowski E., Kubiak P., Kucharski L., Tokarski T., (1999), Procesy dostosowawcze na rynku pracy jako czynnik konsolidacji reform rynkowych w Polsce, Studia i Analizy Nr 183, CASE, Warszawa
• Lange O., (1973), Dzieła 1.1, Kapitalizm, Giętkość cen i zatrudnienie (s. 561-717, na podstawie: "Price Flexibility and Employment", Cowles Commission Monographs, No. 8, Bloomington, Ind. 1944), PWE, Warszawa
• Maddala G.,S.(2001): Introduction to Econometrics, John Wiley & Sons LTD, New York
• Hall R., E., Taylor J., B.(1995): Makroekonomia, Teoria, funkcjonowanie i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Miłobędzki P. (1995), Zarys teorii funkcjonowania przedsiębiorstw zorientowanych na siłę roboczą oraz jej wykorzystanie do modelowania przedsiębiorstw państwowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
• Osiewalski J., Welfe A. (1998), The price-wage mechanism: An endogenous switching model, European Economic Review, s. 365-374
• Ossowski J. Cz. (1985), Wpływ zmiany struktury przeładunków na pracochłonność w polskich portach morskich, Technika i Gospodarka Morska, nr. 10, s.500-501.
• Ossowski J., Cz.(2004): Wybrane zagadnienia z mikroekonomii, Pojęcia, problemy, przykłady i zadania, WSFiR, Sopot
• Ossowski J., Cz. (2007a),Pomiar i interpretacja efektów sezonowych w przyczynowo-skutkowych modelach dynamicznych na przykładzie modelu płac w Polsce, W: Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Nr 5, Wydział Zarządzania UG, Sopot, s.639-655
• Ossowski J., Cz. (2007b), Przyczynowo-skutkowa analiza poziomu płac w Polsce w latach 1994-2004, W: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Nr 450, Prace Katedry Ekonometrii i Statystyki Nr 17, Metody ilościowe w Ekonomii, red. nauk. J.Hozer, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, s. 439-452
• Ossowski J., Cz.(2007c), Problemy specyfikacji i estymacji przycznowo-skutkowego modelu płac. W: Prace Naukowe Katedry Ekonomii i Zarządzania Przedsiębiorstwem, Tom VI, Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii, Gdańsk, s.247-272,
• Ossowski J.Cz. (2009), Agregatowy model plac w warunkach konkurencji monopsonistycznej na rynku pracy - teoria i rzeczywistość gospodarcza, III ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. "Modelowanie i prognozowanie gospodarki narodowej" Katedra Ekonometrii, Wydział Zarządzania UG, Gdańsk-Jelitkowo, 27-29 maj, htt://www.zie.pg.gda.pl/~joss
• Stewart M.B., Wallis K.F (1981), Introductory Econometrics, Basil Blackwel Oxford
• Theil H.(1984), Zasady ekonometrii, PWN, Warszawa
• Tobin J. (1970) The Wage-Price Mechanism: Overview of the Conference, W: The Econometrics of Price Determination Conference, Board of Governors of the Federal Reserve System and Social Science Research Council, October 30-31, 1970, Washington, D.C.
• Welfe A.(1995), Ekonometria, PWE, Warszawa
• Welfe W., Welfe A. (1996), Ekonometria stosowana, PWE, Warszawa
• Biuletyny statystyczne GUS z lat 1996-2009, GUS, Warszawa
• Poland Quarterly Statistics z lat 1996 -2008, GUS, Warszawa