Czynnik instytucjonalny w różnych nurtach teorii ekonomii.Część II

• Autorzy: Zbigniew Stanek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ostatnim okresie następuje przyspieszenie rozwoju różnych nurtów ekonomii instytucjonalnej, w coraz większym też stopniu czynniki instytucjonalne są uwzględniane - choć nadal w sposób dalece niewystarczający - w ekonomii głównego nurtu. Przyspieszenie to w dużym stopniu wiąże się ze zjawiskami kryzysowymi we współczesnej gospodarce światowej. Powstają pytania o potrzebie nowego paradygmatu w teorii ekonomii; kwestionowane są zwłaszcza założenia metodologiczne ekonomii neoklasycznej, mającej decydujący wpływ na ekonomię głównego nurtu. W ramach ekonomii instytucjonalnej trwa proces swoistej "syntezy w ramach ekonomii instytucjonalnej". Prezentowany tekst ma charakter historyczny, powstał w latach 2004-2005, czyli poprzedzających kryzys finansowy i gospodarczy, nie zawarto w nim zatem problemów teoretycznych i praktycznych z tym związanych. Kwestia ta może stanowić trzecia część cyklu prezentowanych artykułów.

Słowa kluczowe

PL

Teoria ekonomii; Instytucjonalizm; Analiza ekonomiczna; Teoria interesu publicznego; Teoria pogoni za rentą; Teoria grup; Teoria podejmowania decyzji; Teoria wyboru; Makroekonomia

EN

Economic theory; Institutionalism; Economic analysis; Public interest theory; Rent-seeking theory; Groups theory; Decision making theory; Choice theory; Macroeconomics

• Czasopismo: Kwartalnik Historii Myśli Ekonomicznej / Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 4
• Strony: 65--109

Twórcy

autor

Zbigniew Stanek

Bibliografia

• Acocella N., Zasady polityki gospodarczej. Wartości i metody analiz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2001.
• Aglietta M., A Theory of Capitalist Regulation: The US Experience, NLB, London 1979.
• Alesina A., Politics and Business Cycles in Industrial Democracies, "Economic Policy", April, 1989.
• Alesina A., Dani D., Distributive Politics and Economic Growth, "Quartely Journal of Economics", 1994, nr 109.
• Alesina A., Roubini N., Cohen G.H., Political Cycles and the Macroeconomy: Theory and Evidence, MIT Press, Cambridge, MA, 1997.
• A New Principle of Just Taxation, w: Classics in the Theory of Public Finance, red. R.A. Musgrave, A.T. Peacock, Macmillan, London 1958.
• Aoki M., Toward a Comparative Institutional Analysis, The MIT Press, Cambridge Mass. 2001.
• Arrow K., Social Choice and Individual Values, J. Wiley&Sons, New York, 1963, 2nd ed.
• Balcerowicz L., Systemy gospodarcze. Elementy analizy porównawczej, SGH, Warszawa 1989.
• Barr N., Economic Theory and the Welfare State, "Journal of Economic Literature", 1992, vol. 30.
• Barro R., Inequality, Growth, and Investment, National Bureau of Economic Research, Cambridge 1999.
• Bartkowiak R., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2003.
• Bartkowiak R., Granice wzrostu gospodarczego a rozwój ekonomii. Wybrane zagadnienia ekonomii neoklasycznej i ekonomii rozwoju, "Monografie i Opracowania", SGH, nr 534, Warszawa 2005.
• Bojarski W.W., Makroekonomiczna efektywność przedsięwzięć gospodarczych, "Ekonomista" 2003, nr 5.
• Belka M., Doktryna ekonomiczno-społeczna Miltona Friedmana, PWN, Warszawa 1986.
• Buchanan J.M., Tullock G., The Calculus of Consent: Logical Foundations of Constitutional Democracy, University of Michigan Press, Ann Arbor 1962.
• Buchanan J.M., The Domain of Constitutional Political Economy, "Constitutional Political Economy", No. 1, 1990.
• Buchanan J.M., Finanse publiczne w warunkach demokracji: systemy fiskalne a decyzje indywidualne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Buchanan J.M., Tullock G., The Calculus of Consent. Logical Foundations of Constitutional Democracy, The University of Michigan Press, Ann Arbor, 1997.
• Cawson A.: Wprowadzenie. Wielkość korporatywizmów: o konieczności mediatyzacji interesów na szczeblu pośrednim", w: Władza i społeczeństwo - antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, red. J. Szczupaczyński, Wydawnictwo Naukowe "Scholar", Warszawa 1995.
• Dasgupta P., Economic Progress and the Idea of Social Capital, w: Social Capital: A Multifaceted Perspective, red. P. Dasgupta, I. Serageldin, World Bank, Washington, D.C.1999.
• Domańska E., Wokół interwencji państwa w gospodarkę, PWN, Warszawa 1992.
• Downs A., An Economic Theory of Democracy, Harper and Row, New York 1957.
• Downs A., Nonmarket Decision Making: A Theory of Bureaucracy, "American Economic Review" 1965, No. 55-2.
• Dowse R., Hughes J., Pluralistyczny model polityki, w: Władza i polityka: wybór tekstów ze współczesnej politologii zachodniej, red. M. Ankwicz, Wydaw. "In Plus", Warszawa 1988.
• Ekelund R, Tollison R., Mercantilism as a rent seeking society, Economic Regulation In Historical Perspective, Texas A&M University Press, 1981.
• Fiedor B., Normatywne a ekonomiczne ujęcie regulacji publicznej w gospodarce rynkowej z uwagami dotyczącymi sektora elektroenergetycznego, w: Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej. Ekonomia instytucjonalna - teoria i praktyka, red. U. Zagóra-Jonszta, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2006.
• Filipowicz L., Opawski K., Teoria wyboru publicznego: wybrane koncepcje badawcze, "Ekonomista" 1992, nr 3.
• Gardawski J., Współczesny neokorporatyzm w ujęciu socjologii ekonomicznej, w: Szkice ze współczesnej ekonomii, red. W. Pacho, SGH, Warszawa 2005.
• Glapiński A., Kapitalizm, demokracja i kryzys państwa podatków. Wokół teorii Josepha Aloisa Schumpetera, "Monografie i Opracowania", SGH, nr 518, Warszawa 2003.
• Grieff A., Laitin D.D., A Theory of Endogenous Institutional Change, "American Political Science Review", October 2004, vol. 98, nr 4.
• Gunning J.P., Zrozumieć demokrację. Wprowadzenie do teorii wyboru publicznego, Wyższa Szkoła Bankowości, Finansów i Zarządzania w Warszawie, Warszawa 2001.
• Hayek F.A., The Law, Legislation and Liberty: A New Statement of the Liberal Principles of Justice and Political Economy, vol. I: Rules and Order, Routledge and Keagan Paul, London and Henley 1973.
• Heilbroner R.L., Wielcy ekonomiści: czasy, życie, idee, PWE, Warszawa 1993.
• Hibbs D.A., Partisan Theory after Fifteen Years, "European Journal of Political Economy", 1992, t. 8.
• Hodgson G.M., Evolution and Institutions. On Evolutionary Economics and the Evolution of Economics, Elgar, Cheltenham 1999.
• Hodgson G.M., What is the Essence of Institutional Economics, "Journal of Economic Issues", 2000, vol. 34, nr 2.
• Hodgson G:M., The Evolution of Institutional Economics: Agency, Structure and Darwinism in American Institutionalism, Routledge, New York 2004.
• Jagiełło D., Polska administracja publiczna w świetle teorii Niskanena, "Polityka Gospodarcza", nr 5-6, SGH, 2001-2002.
• Kamiński A.Z., Biurokracja w Polsce, "Rzeczpospolita", 1999, nr 68.
• Kamiński W., Współczesna teoria dobrobytu, PWE, Warszawa 1980.
• Kołodko G.W., Globalizacja a perspektywy rozwoju krajów posocjalistycznych, TNOiK, Toruń,2001.
• Kosior A., Podstawowe idee prezentowane przez G.M. Hodgsona w książce pt. "Ewolucja ekonomicznego instytucjonalizmu: agencja, struktura i darwinizm w amerykańskim instytucjonalizmie", Warszawa, SGH, materiał niepublikowany 2006.
• Kowalik T., Współczesne systemy ekonomiczne. Powstawanie, ewolucja, kryzys, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2000.
• Krueger A., The Political of Rent - Seeking Society, "American Economic Review", 1974, vol. LXIV.
• Kwaśnicki W., Ekonomia ewolucyjna - w poszukiwaniu alternatywnego wyjaśnienia rzeczywistości społeczno-gospodarczej, w: Czy ekonomia nadąża z wyjaśnianiem rzeczywistości?, red. A. Wojtyna, Materiały VII Kongresu Ekonomistów Polskich, styczeń 2001.
• Landes W., Posner R.A., The Independent Judiciary in an Interest-Group Perspective, "Journal of Law and Economics", 1975, no. 18(3).
• Lissowska M., Instytucjonalne wymiary procesu transformacji w Polsce, SGH, Warszawa 2004.
• Lissowski G., Problemy i metody teorii wyboru społecznego, w: Elementy teorii wyboru społecznego, wybór tekstów G. Lissowski, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa 2001.
• Madej Z., Mały budżet versus duży budżet, "Ekonomista" 1998, nr 5/6.
• Marks K., Kapitał: krytyka ekonomii politycznej. Proces wytwarzania kapitału, KiW, Warszawa 1951.
• Meier G., The Old Generation of Development Economists and The New, w: Frontiers of development Economics. The Future in Perspective, red. G. Meier, J. Stiglitz, World Bank - Oxford University Press, Oxford-New York 2001.
• Metelska-Szaniawska K., Ekonomiczna teoria władzy ustawodawczej i sądowniczej, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa 2005.
• Michalak T., Ekonomiczna teoria demokracji Anthonyego Downsa, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa 2005.
• Mickiewicz T., Cykliczność i twierdzenie Arrowa, "Życie Gospodarcze" 1994, nr 1.
• Mitchell W.C.,Munger M.C., Economic Models of Interest Groups, "American Journal of Political Science", 1991, vol. 35, nr 2.
• Mueller D., Constitutional Public Choice, w: Perspectives on Public Choice: A Handbook, red. D. Mueller, Cambridge University Press, Cambridge 1997.
• Mueller D., Public Choice III, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Myrdal G., Przeciw nędzy na świecie, PWE, Warszawa 1975.
• Nelson R.R.,Winter S.G., An Evolutionary Theory of Economic Change, Harvard University Press, Cambridge MA, 1982.
• Nelson R.R., Sampat B.N., Making Sense of Institutions as a Factor Shaping Economic Performance, "Journal of Economic Behaviour and Organisation", 2001, January, vol. 44.
• Niskanen W.A., Bureaucrats and Politicians, "Journal of Law and Economics", 1975,. t. 38.
• Niskanen W.A., Bureaucracy and Representative Goverment, Aldine-Atherton, 1996.
• North D., Institutional Change: A Framework of Analysis, w: Institutional Change. Theory and Empirical Findings, red. S.E. Sjostrand, M.E. Sharp, Armonk, New York, London 1993.
• North D., Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge 1994.
• Olson M., The Logic of Collective Action. Public Goods and The Theory of Groups, Harvard University Press, Cambridge Mass. 1971.
• Olson M., The Rise and Decline of Nations: Economic Growth, Stagflation and Social Rigidities, New Haven, Yale University Press, 1982.
• Olson M. Jr, Distinguished Lecture on Economics in Goverment: Big Bills Left on the Sidewalk: Why Some Nations Are Rich, And Others Poor, "Journal of Economic Perspectives", 1996, Spring.
• Pejovich S., The Economics of Property Rights: Towards a Theory of Comparative Systems; Boston, Dordrecht, Kluver Academic Publishers, 1990.
• Piasecki R., Ewolucja ekonomii rozwoju a globalizacja, "Ekonomista", 2003 nr 2.
• Posner R.A., Theories of Economic Regulation, "Bell Journal of Economics and Management Science", 1974, t. 2.
• Public Choice Theory, vol. I, red. Rowley C.K., An Edward Elgar Reference Collection, Aldershot 1993.
• Putnam R., Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community, Simon and Schuster, New York 2000.
• Ratajczak M., Instytucjonalizm - wzbogacenie czy alternatywa ekonomii głównego nurtu, w: Ład instytucjonalny wgospodarce, red. Polaszkiewicz B., Boehlke J., Wydawnictwo Mikołaja Kopernika, Toruń 2005.
• Rączka J., Dlaczego państwo reguluje rynki - pozytywne teorie regulacji ekonomicznej, "Ekonomista", 2002, nr 3.
• Romer P.M., Endogenous Technological Change, "Journal of Political Economy", 1990, October.
• Rutherford M., Institutions in Economics: the Old and the New Institutionalism, Cambridge University Press, Cambridge, 1996.
• Sabatier P.A., Przynależność do grup interesów a ich organizacja: przegląd teorii, w: Władza i społeczeństwo: antologia tekstów z socjologii polityki, opr. J. Szczupaczyński, Wyd. Naukowe "Scholar" Warszawa 1995.
• Scully G.W., Constitutional Environments and Economic Growth, Princeton UP, 1992.
• Snowdon B., Vane H.R., Rozmowy z wybitnymi ekonomistami, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003.
• Staniek Z., Czynnik instytucjonalny w różnych nurtach teorii ekonomii, "Kwartalnik Historii Myśli Ekonomicznej", SGH, nr 2-3, Warszawa 2006.
• Staniszkis J., Dylematy lat 80. w Polsce, referat na konferencję Perspektywy przełomu, Teresin, maj 1988.
• Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2007.
• Stigler G., The Theory of Economic Regulation, "Bell Journal of Economics and Management Science" 1971, no 2.
• Stiglitz J., Ekonomia sektora publicznego., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Szamrej Z., Ekonomia ewolucyjna a przekształcenia gospodarek, badania własne Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH, Warszawa 2001.
• Sztaba S., Aktywne poszukiwanie renty. Teoria. Przykłady historyczne. Przejawy w polskiej gospodarce lat dziewięćdziesiątych, "Monografie i Opracowania", SGH, nr 501, Warszawa 2002.
• Tłaczała P., Podstawy ekonomicznej teorii biurokracji, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa 2005.
• Todaro M., Smith S., Economic Development, Addison Wesley, Boston 2002.
• Tversky A.,Kahneman D., Rational Choice and the Framing of Decisions, w: Rational Choice. The Contrast Between Economics and Psychology, red. R.M. Hogarth, M.W. Reder, Chicago University of Chicago Press, Chicago 1987.
• Viscusi W, Vernon J., Harrington J., Economics of Regulation and Antitrust, MIT Press, Cambridge MA 1997.
• Wilkin J., Teoria wyboru publicznego - homo oeconomicus w sferze polityki, w: Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Wyd. Naukowe "Scholar", Warszawa 2005.
• Wojtyna A., Rola państwa we współczesnej ekonomii, "Ekonomista" 1992, nr 3.
• Ząbkowicz A., Współczesna ekonomia instytucjonalna wobec głównego nurtu ekonomii, "Ekonomista" 2003, nr 6.