Pomoc mieszkaniowa dla zmarginalizowanych ekonomicznie osób i gospodarstw domowych we współczesnej Polsce

• Autorzy: Andrzej Przymeński

Warianty tytułu

Public Housing Assistance for Economicaly Marginalized Persons and Housholds in Today's Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest publiczna pomoc mieszkaniowa, której beneficjentami są trzy kategorie ubogich gospodarstw domowych: (1) bezdomni, (2) źle mieszkający i (3) o dochodach niewystarczających na pokrycie kosztów utrzymania mieszkań. Wywód w nim zawarty koncentruje się na instrumentach pomocy mieszkaniowej, jej dostępności i standardach, ocenie jej skuteczności i sformułowaniu rekomendacji dla polityki społecznej. Najważniejszymi instrumentami pomocy mieszkaniowej są: tymczasowe miejsca schronienia, mieszkania socjalne i dodatki mieszkaniowe. W Polsce nie ma jasno określonych standardów pomocy mieszkaniowej - z wyjątkiem dodatków mieszkaniowych. Ponadto udostępnianie mieszkań socjalnych dla źle mieszkających ma charakter uznaniowy, w tym sensie, że jest zależny od możliwości gmin i prowadzonej przez nią polityki społecznej. Obecnie w badanym obszarze zadań publicznych najważniejszym problemem nie jest brak jasno określonych standardów, a brak mieszkań socjalnych i innych dostępnych dla ludzi ubogich możliwości zaspokojenia ich potrzeb mieszkaniowych, na przykład pensjonatów socjalnych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article concerns public housing assistance in today's Poland as it is offered to three categories of low-income individuals: (1) the homeless, (2) persons living in poor housing conditions, and (3) persons whose income is insufficient to retain their dwellings. The author focuses on housing assistance instruments, their availability and living standards. He evaluates the efficiency of assistance and formulates social policy recommendations. The key public housing assistance instruments available in Poland are temporary placement in homeless shelters, social housing and housing allowances. Other than for housing allowances, Poland has failed to adopt clear standards for housing assistance. Decisions to grant social housing units to persons living in poor housing conditions are discretionary as they are conditional upon the content of municipalities' coffers and on the letter of local social policies. The central issue in this public policy area is not the absense of housing assistance standards but rather the shortage of municipal flats and other affordable housing options (such as half-way rooms) to satisfy the housing needs of people living in poverty. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bezdomność; Ubóstwo; Mieszkalnictwo; Gospodarka mieszkaniowa; Polityka mieszkaniowa; Mieszkania socjalne

EN

Homelessness; Poverty; Housing; Housing economy; Housing policy; Council housing

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 173
• Strony: 109--129

Twórcy

autor

Andrzej Przymeński

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Browarczyk, Ł., 2008, Polskie informatory o bezdomności, w: Ł. Browarczyk (red.), Forum. O bezdomności bez lęku, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk.
• Dębski, M., 2006, Socjodemograficzny portret zbiorowości ludzi bezdomnych - ciągłość czy zmiana? Pomost, Pismo Samopomocy, grudzień, Gdańsk.
• Dębski, M., 2008, Sytuacja osób bezdomnych w województwie pomorskim w świetle wyników badań socjodemograficznych, w: M. Dębski, S. Retowski (red.), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
• FEANTSA, 2007, Child Homelessness In Europe - an Overview of Emerging Trends, www.feantsa.org, Brussels.
• FEANTSA, 2011, ETHOS [online] www.feantsa.org, Brussels, [dostęp 9 lutego 2011].
• GUS, 2009, Rocznik statystyczny 2009, GUS, Warszawa.
• GUS, 2010, Gospodarka mieszkaniowa w 2009 r., GUS, Warszawa.
• MI, 2010, Założenia projektu ustawy o społecznym zasobie mieszkań czynszowych, społecznych grupach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa, 29 kwietnia.
• NIK, 2008, Informacja o wynikach kontroli realizacji przez gminy zadań w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa, kwiecień.
• Nesterowicz-Wyborska, J., 2008, O ekonomicznym wyizolowaniu osób bezdomnych, w: M. Dębski, S. Retowski (red.), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
• Oliwa-Ciesielska, M., 2004, Piętno nieprzypisania. Studium o wyizolowaniu społecznym bezdomnych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Przymeński, A., Oliwa-Ciesielska, M., 2010, Mieszkalnictwo socjalne jako instrument demarginalizacji społecznej bezdomnych na przykładzie Poznania. Diagnoza i rekomendacje, Polityka Społeczna nr 3.
• Świątek-Soldat, B., Tuźnik, C., Uzdowska, H., Wilkowska, E., Wróblewska, M.K., 2008, Standard pomocy instytucjonalnej, w: A, Dębska-Cenian, P. Olech (red.), Od ulicy do samodzielności życiowej. Standardy społecznej i zawodowej (re)integracji osób bezdomnych w sześciu sferach, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk.
• UMP, 2010, Stanowisko Unii Metropolii Polskich w sprawie wsparcia przez rząd RP budownictwa socjalnego, Unia Metropolii Polskich, Warszawa, 1 kwietnia.
• Zaniewska, H., 2007, Realizacja polityki mieszkaniowej wobec ubóstwa w gminach, w: H. Zaniewska (red.), Bieda mieszkaniowa i wykluczenie. Analiza zjawiska i polityki, IPiSS, Warszawa.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku.
• Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 marca 2005 roku w sprawie domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, Dz.U. nr 43.
• Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 15 marca 2007 roku, Dz.U. nr 52.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 lipca 2009 roku w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie lokali socjalnych, mieszkań chronionych i lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy niestanowiących lokali socjalnych, §9, Dz.U. nr 120.
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 października 2009 roku w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie noclegowni i domów dla bezdomnych, Część: Kryteria oceny wniosku o udzielenie finansowego wsparcia.
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych, Dz.U. 2001, nr 71 ze zm.
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. nr 71, poz. 733 ze zm.).
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Dz.U. nr 203 ze zm.
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, Dz.U. nr 64, poz. 593 ze zm.
• Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 roku o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, z późniejszymi zmianami, Dz.U. nr 251.