Porządkowanie liniowe obiektów z wykorzystaniem rozmytych metod AHP i TOPSIS

• Autorzy: Aleksandra Łuczak , Feliks Wysocki

Warianty tytułu

Linear Ordering of Objects from Application of Fuzzy AHP and TOPSIS

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy było przedstawienie możliwości zastosowania rozmytej wielokryterialnej metody porządkowania liniowego do konstrukcji cechy syntetycznej. Metoda polega na wykorzystaniu dwóch komplementarnych rozmytych metod: analitycznego procesu hierarchicznego do ustalenia wag cech prostych oraz rozmytej metody TOPSIS przy rangowaniu obiektów. Zaproponowana procedura została zilustrowana przykładem dotyczącym oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this paper was to investigate the applicability of the fuzzy multi-criteria linear ordering method to the construction of synthetic characteristics. Proposed approach base on two fuzzy methods: analytical hierarchy process (to calculate weight of characteristics and eliminated of unimportance characteristics) and method TOPSIS (to ranking of objects). The proposed procedure was employed to assess the socio-economic development of rural Wielkopolska seen as a collection of counties. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Porządkowanie liniowe; Analityczny proces hierarchiczny; Statystyka; Rozwój społeczno-gospodarczy; Metoda TOPSIS

EN

Linear ordering; Analytic Hierarchy Process (AHP); Statistics; Social economic development; Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)

• Czasopismo: Przegląd Statystyczny
• Rocznik: 2011
• Tom: 58
• Numer: z. 1-2
• Strony: 3--23

Twórcy

autor

Aleksandra Łuczak

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Feliks Wysocki

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• [1] Bank Danych Regionalnych [2006], GUS, www.stat.gov.pl/bdr_s/app/strona.indeks
• [2] Chang D.-Y. [1996], Application of the Extent Analysis Method on fuzzy AHP, "European Journal of Operational Research", 95 (2), s. 649-655.
• [3] Chang Y. - H, Yeh, C.-H. [2004], A new airline safety index. "Transportation Research Part B" 38, s. 369-383.
• [4] Chen C.-T. [2000], Extensions of the TOPSIS for group decision-making under fuzzy environment. "Fuzzy Sets and Systems" 114 (1), s. 1-9.
• [5] Hellwig Z. [1968]: Zastosowania metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, z. 4, str. 307-327.
• [6] Kukuła K. [2000], Metoda unitaryzacji zerowej. Wyd. PWN, Warszawa, s. 64.
• [7] Łuczak A., Wysocki F. [2010]: Wykorzystanie rozmytych metod AHP i TOPSIS do porządkowania liniowego obiektów. Taksonomia 17, Klasyfikacja i analiza danych. Teoria i zastosowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2010, s. 334-343.
• [8] Malina A., Zeliaś A. [1997]: Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania jakości życia ludności w Polsce w 1994 r. Przegląd Statystyczny 44 (1), s. 11-27.
• [9] Nowak E. [1990]: Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. PWE, Warszawa.
• [10] Saaty T. L., [1980]: The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation, MacGraw- Hill, New York International Book Company.
• [11] Strategia rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Wielkopolsce, [2000], pod red. W. Poczta i F. Wysocki, Sejmik Województwa Wielkopolskiego. Poznań.
• [12] Walesiak M. [1993]: Statystyczna analiza wielowymiarowa w badaniach marketingowych, Prace Naukowe AE we Wrocławiu, Nr 654, Seria: Monografie i opracowania nr 101.
• [13] Wang J.-W, Cheng C.-H., Kun-Cheng H., [2009], Fuzzy hierarchical TOPSIS for supplier selection. "Applied Soft Computing", 9, s. 377-386.
• [14] Wang Y.-M., Luo Y, Hua Z. [2008], On the extent analysis method for fuzzy AHP and its applications. "European Journal of Operational Research", 186, s. 735-747.
• [15] Ważniejsze dane o powiatach i gminach województwa wielkopolskiego 2004, [2004], WUS, Poznań.
• [16] Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w starostwach powiatowych województwa wielkopolskiego [2001].
• [17] Wysocki F. [2010]: Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.