Globalna nierównowaga finansowa i kryzys - dwa wyzwania dla stabilności współczesnej gospodarki światowej

• Autorzy: Tadeusz Miruszewski

Warianty tytułu

Global Financial Imbalances and Crisis - Two Challanges to Stability of the Contemporary World Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kryzysom na międzynarodowych rynkach finansowych, nierównowagom na rynkach towarowych (dynamiczny popyt w segmencie surowców i nośników energii zgłaszany przez kraje Azji, głównie Chiny) towarzyszyło jednocześnie utrzymujące się od kilku lat zjawisko tzw. globalnej nierównowagi finansowej generowanej chronicznym deficytem rachunku bieżącego USA, czyli zjawiska zidentyfikowane jako chroniczny, strukturalny czynnik globalnej destabilizacji. Brak przejrzystości jest konsekwencją asymetrii informacyjnej w obszarze globalizujących się rynków finansowych i tworzy ryzyko powstawania i utrzymywania się tzw. "bąbli spekulacyjnych". Innym zagrożeniem, jakie potencjalnie niesie ze sobą globalizacja, jest niebezpieczeństwo wystąpienia kryzysów walutowych i kryzysów bankowych w gospodarkach i strukturach rynkowo-finansowych, w których liberalizacja finansowa redukuje liczbę instrumentów regulacji systemu bankowo-finansowego. Trendy zmian w gospodarce światowej i międzynarodowych rynkach finansowych wyznaczyły w ostatnich latach także szereg zjawisk i prawidłowości, które zdawały się przeczyć tradycyjnym poglądom teorii ekonomii w kwestii międzynarodowej integracji finansowej, szczególnie w kwestii relacji oszczędności i inwestycji oraz czynników i kierunków międzynarodowego przepływu kapitałów. Paradoks pierwszy, określany jako "zagadka Feldsteina-Horioki", Drugie zjawisko, także trudne do wyjaśnienia na gruncie dorobku światowej nauki ekonomii w dziedzinie międzynarodowych stosunków ekonomicznych, zaobserwował R. Lucas, gdy na gruncie tradycyjnego systemu poglądów ekonomicznych, w warunkach globalizacji i integracji rynków finansowych podstawowy strumień funduszy i środków kapitałowych powinien przepływać z rynków krajów rozwiniętych do gospodarek rozwijających się. Dane i fakty wskazały, że tak się nie dzieje. Także sformułowana hipoteza Bretton Woods II wskazuje na ukształtowanie się pod koniec lat 90. systemu reguł i instrumentów monetarno-kursowych, także w zakresie rozliczeń międzynarodowych, w którym opłaca się krajom eksportującym ropę naftową i niektórym krajom azjatyckim finansować deficyt rachunku obrotów bieżących w USA, gdyż w ostatecznym rachunku mogą dzięki temu zwiększyć eksport na ten rynek. W warunkach kryzysu na globalnych rynkach finansowych powyższe dysproporcje ulegają utrwaleniu, a nawet pogłębieniu. (abstrakt oryginalny)

EN

With crisis on international financial market and imbalances on commodity markets is still dynamic demand of countries in Asia, especially China, on the raw materials and energy connected, caused by the deficit of current account in USA. Lack on transparency in the world economy is partly determined by asymmetry in information on global financial markets and could be like main risk in forming of "speculative bubbles" considered, and the point of view, that the choices countries have made with respect to the trilemma during the post Bretton-Woods period. A threat of appearing currency crisis and banks' crisis (lack on liquidity) is with liberalization of supervision in global economy connected. There are two curious occurrences in global capital market, so called "paradoxes", in opposition to point of view of traditional economic theory, that try to explain some important global structural changes in globalised economy. First of them, "the riddle of Feldstein-Horioka" deals with paradox, that with increasing openness of foreign financial sources, the investments are in increasing part financed by domestic savings. The second, called "Lucas' Paradox", deals with explaining: why the main stream of capital amounts flows during last two decades from "emerging economies" to some of developed economies. According to Bretton Woods II - Hypothesis, in its last assumption, net capital inflows to the USA did not cause the last financial crisis, but the rules existing in the international monetary system still operates by the rules of the Bretton Woods II framework. Failure to properly identify the causes and consequences of the current crisis risks a rise in protection in the world trade that could prolong the decline in economic activity in the global world economy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka światowa; Globalizacja; Kryzys gospodarczy; Kryzys finansowy

EN

World economy; Globalization; Economic crisis; Financial crisis

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku
• Rocznik: 2009
• Tom: 4 Współczesne przedsiębiorstwo : zasobowe czynniki sukcesu w konkurencyjnym otoczeniu
• Strony: 23--35

Twórcy

autor

Tadeusz Miruszewski

• Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku

Bibliografia

• Bernanke В. (2005), The Global Saving Glut and the U. S. Current Account Deficit. Homer Jones Lecture, St. Louis, 11 March 2005.
• Dooley M., Folkerts-Landau, Garber P., Bretton Woods II Still Defines The International Monetary System. NBER, Working Paper 14731, February 2009, http://www.nber.org/papers/wl4731
• Financial Stability Review (2008), ECB, April.
• Feldstein M., Horioka C. (1980), Domestic Savings and International Capital Flows. "Economic Journal", no. 6.
• Global Economic Policies and Prospects (2009), IMF, March 13-14.
• Global Financial Stability Report (2009), IMF, April 2009.
• Lucas L. (1990), Why does'nt Capital Flow from Rich to Poor Countries? "American Economic Review", no. 80.
• Obstfeld M., Rogoff K. (2000), The Six Major Puzzles in International Macroeconomics: Is There a Common Cause. NBER Working Papers, no. 7777, Cambridge MA.
• Remsperger H. (2006), Globale Erspamisstrome, Bretton Woods II und dunkle Materie. Vortrag auf der АСІ Mitgliederversammlung am 1. April, Bremen.
• Sławiński A. (2006), Rynki finansowe. PWE, Warszawa.
• Weber A. (2008a), Aktuelle Finanzmarktfragen, Deutsche Bundesbank, 7. April.
• Weber A. (2008b), Finanzmaerkte und Wirtschaftsausblick, Deutsche Bundesbank, 21. April.
• World Economic Outlook (2009), IMF, October 2007, April.