Ryzyko gospodarcze w rachunku odpowiedzialności przedsiębiorstw

• Autorzy: Antoni Bizoń

Warianty tytułu

Economic Risk in the Case of Business Responsibility Account

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematykę ryzyka należy rozpatrywać nie tylko z punktu widzeniu przyczyn determinujących jego występowanie i dziedzin jego przejaśnia się, ale także możliwości tworzenia systemu rezerw, łagodzących jego skutki. Wyrównywanie negatywnych skutków jest dokonywane z reguły drogą kompensowania strat z tworzonego na ten cel systemu rezerw. Jeżeli, uznaje się możliwość zaistnienia w przedsiębiorstwie określonych strat, wówczas konsekwentnie uznać należy gospodarczą konieczność gromadzenia w określony sposób i utrzymywania odpowiednich środków przeznaczonych z góry na pokrycie skutków ryzyka. Gromadzenie i utrzymywanie odpowiedniego zasobu środków jest niezbędne, stwarza bowiem gwarancję pokrycia (wyrównania) strat w przypadku ich zaistnienia, a ponadto umożliwia rozłożenie skutków ryzyka na dłuższy odcinek czasu. Takie postępowanie jest zgodne z zasadą gospodarności. Zapewnia ono elastyczność działania i większą swobodę manewru procesu gospodarczego. W przypadku zaprezentowanych dotychczas różnych rodzajów ryzyka gospodarczego, objętych rachunkiem odpowiedzialności wewnętrznej i zewnętrznej przedsiębiorstw, wydaje się, że powinna obowiązywać zasada, w myśl której skutki pewnych rodzajów ryzyka gospodarczego nie powinny być przeniesione na wyższy szczebel zarządzania. Możliwość przeniesienia skutków ryzyka w całości lub w części na wyższy szczebel wynika, z cechy przenośności ryzyka, która jest ściśle związana ze skalą jego mierzalności. Należy podkreślić, że różne rodzaje ryzyka gospodarczego, objęte rachunkiem odpowiedzialności wywołują skutki, które nie powinny być przenoszone na wyższy szczebel, nie tylko ze względu na skalę ich mierzalności, ale także ze względu na charakter tych skutków. Chodzi tu w szczególności o takie rodzaje ryzyka, które wiążą się ze stratami przedsiębiorstwa, nie posiadającymi jednak charakteru strat społecznych (np. skutki ryzyka płatniczego). Wydaje się ponadto, że skutki ryzyka gospodarczego nie powinny być przeniesione na wyższy szczebel także wówczas, gdy takie postępowanie mogłoby oddziaływać negatywnie na funkcjonowanie bodźców materialnego zainteresowania oraz na poczucie odpowiedzialności za powierzone mienie. (fragment tekstu)

EN

The role of accountancy in business responsibility account is the basis for distinguishing the accounts of internal and external responsibility. The realization of that account, because of various circumstances, coincidence and human behavior, shows the symptoms of economic risk. The causes of this risk are of distinctly subjective nature (they depend on the will, knowledge and diligence of a man.) The kinds of economic risk included in the internal responsibility account may concern violation or common property, natural loss, mistake, payment, defective production and break-down of machinery. The external responsibility account includes the developmental and ecological risks. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo; Ryzyko gospodarcze; Odpowiedzialność przedsiębiorstwa; Metodologia rachunkowości

EN

Enterprises; Economic exposure; Enterprise responsibility; Accounting methodology

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 1991
• Numer: nr 351
• Strony: 71--84

Twórcy

autor

Antoni Bizoń

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Bibliografia

• Biczyński S., Ryzyko i odpowiedzialność organizacji gospodarczych, "Ekonomista" 1977, nr 3.
• Bizoń A., Problem ryzyka gospodarczego w rachunkowości przedsiębiorstw, "Zeszyty Naukowe", AE, Kraków 1979, nr 118.
• Bizoń A., Rola rachunkowości w realizacji wewnętrznego rachunku odpowiedzialności, "Zeszyty Naukowe", AE, Kraków 1989, nr 305.
• Burzym E., Przesłanki i kierunki współczesnej ewolucji rachunkowości oraz jej znaczenie dla racjonalizacji zarządzania, referat opublikowany w materiałach międzynarodowej konferencji naukowej nt. "Nowoczesna rachunkowość narzędziem zarządzania przedsiębiorstwem", AE, Kraków 1988.
• Burzym E., Rachunkowość jako podstawa rozrachunku z tytułu społeczno-ekonomicznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, "Zeszyty Naukowe", AE Kraków 1989, nr 329.
• Dyrbuś S., Ryzyko gospodarcze w działalności przedsiębiorstwa przemysłowego, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej Stowarzyszenia Księgowych w Polsce", Warszawa 1987, t. XII.
• "Dziennik Ustaw" 1982, nr 3, poz. 6.
• Jarugowa A., Uwagi o współczesnym rozumieniu rachunkowości, w: System informacyjny rachunkowości. Analiza, struktury, projekty, "Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconmica", Łódź 1985.
• Kulwicki E., Działalność gospodarcza w warunkach ryzyka, "Gospodarka Planowa" 1987, nr 4.
• Skrzywan S., Fedak Z., Rachunkowość przedsiębiorstwa przemysłowego, PWE, Warszawa 1984.
• Soczówka H., Ekonomiczne skutki ryzyka gospodarczego w rachunku kosztów i wyników przedsiębiorstwa handlowego, "Rachunkowość" 1986, nr 5-6.
• Stępień M., Samitowski W., Problemy ochrony środowiska a rachunkowość odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw, "Zeszyty Naukowe", AE, Kraków 1983, nr 178.