Istota i narzędzia nadzoru właścicielskiego a specyfika grupy kapitałowej

• Autorzy: Krzysztof Ćwik

Warianty tytułu

Importance and Utilities of Corporate Governance in Business Group Entities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Referat podejmuje problematykę nadzoru właścicielskiego w kontekście specyfiki funkcjonowania grupy kapitałowej. O ile nadzór korporacyjny uwzględnia cele i dążenia wszystkich interesariuszy organizacji, to nadzór właścicielski jest w pewien sposób jego "częścią", która uwzględnia interesy jej właścicieli. Głównym narzędziem sprawowania nadzoru właścicielskiego jest rada nadzorcza. Rada może pełnić swą rolę w różny sposób, w zależności od warunkujących jej funkcjonowanie czynników, którymi mogą być m.in. relacje interpersonalne członków rad i zarządów, stopień niezależności rady, wewnętrzne i zewnętrzne powiązania, kompetencje przedsiębiorcze członków rady lub też przyjęte przez radę priorytety. Szczególnego znaczenia nabiera nadzór właścicielski w spółkach grupy kapitałowej, które z jednej strony są samodzielnymi, w sensie prawa, podmiotami, z drugiej zaś ich funkcjonowanie ma przyczyniać się do realizacji celów podmiotu nadrzędnego lub/i całego ugrupowania. Dlatego też sposób sprawowania przez radę nadzorczą nadzoru właścicielskiego będzie głównie uwarunkowany celem, którego realizację powierzyła danemu podmiotowi jednostka nadrzędna. Aby nadzór ten przyniósł zamierzone efekty, rada nadzorcza podmiotu zależnego musi orientować się na pewien szczególny zestaw działań, właściwy dla danego typu jednostki zależnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The goal of the paper is to identify aspects of corporate governance in entities of business groups. The author attempts to show what are business groups and what are the common types of boards of directors. The author also proposes his typology of business group affiliates and presents how the board of directors should act in which type. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nadzór właścicielski; Grupa kapitałowa

EN

Shareholders supervision; Capital group

• Czasopismo: Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 2/1
• Strony: 55--68

Twórcy

autor

Krzysztof Ćwik

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Allan S.A. (1978), Organizational Choices and General Management Influence Networks in Divisionalized Companies, "Academy of Management Journal", nr 3.
• Aluchna M. (2009), Wyzwania polskiego nadzoru właścicielskiego. Perspektywa grup kapitałowych, w: Nadzór korporacyjny a przedsiębiorstwo, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Sopot.
• Chadam J. (2005), Marketing i rozwój w grupach wielopodmiotowych, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 5.
• Cuervo-Cazurra A. (2006), Business Groups and Their Types, "Asia Pacific Journal of Management", November.
• Demb A., F.-F. Neubauer (2001), Rada nadzorcza. Czym jest i jaka jest jej odpowiedzialność, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Działo J. (2001), Nadzór właścicielski a efektywność działania spółek, Katedra Ekonomii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Falencikowski T. (2008), Kształtowanie swobody decyzyjnej w zarządzaniu grupami kapitałowymi, TNOiK, Toruń.
• Granovetter M. (1995), Coase Revisited: Business Groups in the Modern Economy, "Industrial and Corporate Change", nr 4.
• Ignyś A. (2009), Nadzór właścicielski a kryzys światowy. Jak patologie nadzoru korporacyjnego przyczyniły się do aktualnego kryzysu i jak można spróbować go przezwyciężyć?, w: Nadzór korporacyjny a przedsiębiorstwo, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Sopot.
• Jeżak J. (2002), Czynniki determinujące efektywność nadzoru właścicielskiego w spółkach akcyjnych - wnioski z doświadczeń zachodnich, w: Strategiczne obszary nadzoru korporacyjnego zewnętrznego i wewnętrznego, Rudolf S. (red.),Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Jeżak J. (2006), Rola rady nadzorczej w procesach formułowania i realizacji strategii spółki, w: Tendencje zmian w nadzorze korporacyjnym, Rudolf S. (red.),Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Jeżak J. (red.) (2005), Struktura i formy sprawowania władzy w spółkach kapitałowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kulesza T. (2002), Systemowe uwarunkowania organizacyjno-prawne nadzoru właścicielskiego i nadzoru korporacyjnego w Polsce, w: Strategiczne obszary nadzoru korporacyjnego zewnętrznego i wewnętrznego, Rudolf S. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kwaśnicki R.L., Nilsson D. (2007), Legalne działanie na szkodę spółki zależnej, "Przegląd Prawa Handlowego", nr 12.
• Lis K.A., Sterniczuk H. (2005), Nadzór korporacyjny, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Machaczka J., Misiołek K. (1999), Modele naczelnego kierownictwa w spółkach kapitałowych, w: Nadzór właścicielski w spółkach prawa handlowego, Rudolf S. (red.),Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Mesjasz C. (2004), Teorie nadzoru korporacyjnego, w: Ekonomiczne i społeczne problemy nadzoru korporacyjnego, Rudolf S. (red.),Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Mesjasz C. (2006), Nadzór, władanie, czy ład korporacyjny: problem nie tylko semantyczny, w: Tendencje zmian w nadzorze korporacyjnym, Rudolf S. (red.),Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Mesjasz C. (2009), Przegląd koncepcji efektywności władania korporacyjnego, w: Nadzór korporacyjny a przedsiębiorstwo, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Sopot.
• Peszko A. (2006), Rada nadzorcza w procesie zarządzania przedsiębiorstwem, Difin, Warszawa.
• Peszko A. (2006), Strategiczne funkcje nadzoru korporacyjnego w procesie rozwoju przedsiębiorstwa, w: Tendencje zmian w nadzorze korporacyjnym, Rudolf S. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Przybyła M. (red.) (2001), Organizacja i zarządzanie. Podstawy wiedzy menedżerskiej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Romanowska M., Trocki M., Wawrzyniak B. (red.) (2000), Grupy kapitałowe w Polsce, Diffin, Warszawa.
• Romanowski M. (2008), W sprawie potrzeby regulacji prawa grup kapitałowych w Polsce, "Przegląd Prawa Handlowego", nr 7.
• Rudolf S. (red.) (1999), Nadzór właścicielski w spółkach prawa handlowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Rudolf S., Janusz T., Stos D., Urbanek P. (2002), Efektywny nadzór korporacyjny. Teoria i praktyka, PWE, Warszawa.
• Sobotkiewicz D. (2010), Samodzielność decyzyjna. Wymiary, próba identyfikacji, w: Koncepcje i metody zarządzania strategicznego oraz nadzoru korporacyjnego. Doświadczenia i wyzwania, Zakrzewska-Bielawska A. (red.), Wyd. C.H. Beck, Warszawa.
• Stoner J.A.F., Ch. Wankel (1992), Kierowanie, PWE, Warszawa.
• Sułkowski Ł(2005), Epistemologia w naukach o zarządzaniu, PWE, Warszawa.
• Tamowicz P., Dzierżanowski M. (2002), Problem pomiaru efektywności nadzoru korporacyjnego, ich charakterystyka, dylematy i użyteczność, "Organizacja i Kierowanie", nr 1.
• Trocki M. (2004), Grupy kapitałowe - tworzenie i funkcjonowanie, PWN, Warszawa.
• Wawrzyniak B. (2000), Nadzór korporacyjny: perspektywy badań, "Organizacja i Kierowanie", nr 2.
• Zalega K. (2000), Spór o pojęcie corporate governance, "Organizacja i Kierowanie", nr 3.
• Zelek A. (red.) (2003), Holdingi po polsku - od sukcesów do porażek. Studia przypadków, Wydawnictwo Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, Szczecin.