Altruism in Biology Regarding Disinterested Forms of Action in Economy : Selected Aspects

• Autorzy: Wiesław Musiał , Kamila Musiał

Warianty tytułu

Altruizm w biologii a bezinteresowne formy działania w ekonomii : wybrane aspekty

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The purpose of this paper is to analyse and seek equivalents of behaviours which in respect of living organisms are defined as altruistic, i.e. consisting of certain activities aimed at drawing advantages by other individuals, with simultaneous resignation of own advantage by one of the participants of the so-called altruistic act. Altruistic acts, as a negation of egoism, are often observed among numerous living creatures, but also within the whole human communities with their complex cultural and economic structures. The forms and mechanisms of such behaviours are interesting, as they are typically not aimed at satisfying the needs of specific individuals, ready to share their resources with other individuals, as a consequence of which they themselves may lose. In biology, altruistic behaviours are typically associated with organisms closely related to each other. Such acts are reasonable in the context of revolutionary considerations, as helping one's own relatives increases the chance of spreading one's genes. Description of such behaviours is different in economic lives of societies, where altruistic behaviours can be observed as well, whether in the form of sponsoring, or of welfare state, i.e. targeted at completely strange individuals as well. Explanation of the reason behind such behaviours seems to get us closer to understanding of certain patterns of activity in biology as well as in social and economic behaviours, which consist of acting in a manner that brings advantage to others. However, altruism of such activities depends on complex factors and is therefore complicated and oftentimes also apparent, leading to more comprehensive achievement of one's own egoistic agenda in the long-term.(original abstract)

Celem opracowania jest analiza i poszukiwanie analogii zachowań w świecie ożywionym określanych jako altruistyczne, czyli polegających na wykazywaniu działań mających na celu odniesienie korzyści przez inne jednostki, przy jednoczesnej rezygnacji z własnych korzyści przez jednego z uczestników tzw. aktu altruistycznego. Działania altruistyczne, jako zaprzeczenie egoizmu, obserwowane są wśród organizmów żywych, w tym również w skomplikowanych kulturowo i ekonomicznie społecznościach ludzkich. Interesujące są formy i mechanizmy takich zachowań, które z reguły nie dążą do zaspokojenia potrzeb konkretnych jednostek, które są gotowe dzielić się swymi zasobami z innymi jednostkami, w wyniku czego same mogą tracić. W biologii zachowania altruistyczne przypisywane są zwłaszcza organizmom blisko spokrewnionym. Tego typu działania mają sens w aspekcie rozważań ewolucyjnych, gdyż pomaganie własnym krewnym zwiększa szansę na dalsze rozprzestrzenienie swoich genów. Inaczej kształtuje się opis takich zachowań w życiu ekonomicznym społeczeństw, gdzie również obserwowane są zachowania altruistyczne, występujące w formie sponsoringu, czy koncepcji państwa opiekuńczego, to znaczy skierowane również w stosunku do jednostek zupełnie obcych. Wyjaśnienie sensu tego typu zachowania wydaje się przybliżać zrozumienie pewnych schematów działalności w biologii oraz w zachowaniach społecznych i ekonomicznych, polegających na postępowaniu przynoszącym korzyść innym. Jednakże bezinteresowność tego typu poczynań jest kwestią warunkowaną w złożony sposób a przez to skomplikowaną, a także często pozorną, pozwalającą na pełniejsze osiągnięcie w długim okresie własnych, egoistycznych celów.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Welfare state; Sponsoring; Economics; Altruism

PL

Państwo opiekuńcze; Sponsoring; Ekonomia; Altruizm

• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
• Rocznik: 11 (2012)
• Numer: nr 2
• Strony: 45--55

Twórcy

autor

Wiesław Musiał

• Institute of Rural and Agricultural Development Polish Academy of Sciences

autor

Kamila Musiał

• University of Agriculture in Cracow, Poland

Bibliografia

• Acocella N., 2002. Zasady polityki gospodarczej. PWN, Warszawa, 245.
• Breczko B., 2011. Społeczna recepcja sponsoringu,[ in:] Społeczna recepcja Public Relations. K. Kubiak (red.). Wyższa Szkoła Promocji, Warszawa.
• Datko M., 2012. Sponsoring w strategii promocji firmy (http//www.sponsoring.com.pl).
• Dawkins R., 2006. Samolubny gen. Prószyński i S-ka, Warszawa, 28-35, 149-162, 214-235.
• Falińska K., 2010. Konsekwencje teorii doboru naturalnego Darwina dla badań populacji roślin. [w:] Karol Darwin w oczach polskich botaników XIX-XXI w. K. Zarzycki, Z. Mirek, U. Korzeniak (red.). Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, 39-57.
• Fukuyama F., 1997. Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu. PWN, Warszawa-Wrocław.
• Kowalski T., 2001. Proces formowania oczekiwań a teoria cyklu wybranego. Implikacje dla polityki gospodarczej. AE Poznań, Poznań.
• Kozłowski J., 1991. Ewolucja biologiczna a wiara chrześcijańska. Miesięcznik Znak 1 (428), 53-63.
• Kozłowski J., 1996. Ewolucja zachowań altruistycznych. Universitas 17 (2), 4-8.
• Kozłowski J., 1998. Anizogametyczność, hermafrodytyzm, rozdzielnopłciowość i ewolucyjnie stabilny stosunek płci. Kosmos t. 47, 2 (239), 175-182.
• Krzanowska H., Łomnicki A., Rafiński J., Szarski H., Szymura J., 1997. Zarys mechanizmów ewolucji. Strategia ewolucyjnie stabilna. PWN, Warszawa, 221-232.
• Kujawa M., Polakowska-Kujawa J., 1994. Sponsoring. Poltext, Warszawa.
• Lewin R., 2002. Wprowadzenie do ewolucji człowieka. Ciało, zachowanie i struktura społeczna. Prószyński i S-ka, Warszawa, 124-133.
• Łomnicki A., 1991. Teoretyczne podstawy socjobiologii. Miesięcznik Znak 1 (428), 43-52.
• Maynard Smith J., 1992. Problemy biologii ewolucyjnej. Problemy biologii. PWN, Warszawa, 77-92.
• Mirek Z., 2010. Ogólnokulturowy kontekst i pozaprzyrodnicze odniesienia darwinizmu. [w:] Karol Darwin w oczach polskich botaników XIX-XXI w. K. Zarzycki, Z. Mirek, U. Korzeniak (red.). Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, 91-94.
• Perlak J., 2010. Różne metody działalności aktywistycznej. Ujęcie teoretyczne (http.//www.humanistyka.onet.pl).
• Piekiełko-Zemanek A., 1983. Obserwacje botaniczne w czasie podróży na okręcie "Beagle". Wszechświat 84 (5), 101-106.
• Płachno B.J., 2010. Rośliny zjadające zwierzęta a Karol Darwin - opowieść o pięknej fascynacji. [w:] Karol Darwin w oczach polskich botaników XIX-XXI w. K. Zarzycki, Z. Mirek, U. Korzeniak (red.). Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, 59-75.
• Polowczyk J., 2010. Elementy ekonomii behawioralnej w działaniach Adama Smitha. Ekonomista 4(1).
• Simon H.A., 2005. Darwinism, Altruism and Economics [in:] The Evolutionery Foundations of Economics. Cambridge University Press, Cambridge.
• Smith A., 1989. Teoria uczuć moralnych. PWN, Warszawa.
• Stiglitz J.E., 2004. Ekonomia sektora publicznego. PWN, Warszawa, 41-42.
• Szafer W., 1959. Narodziny myśli o ewolucji organizmów w stulecie dzieła Karola Darwina "O powstawaniu gatunków". Kosmos 8 (3), 213-233.
• Timiriazjew K., 1952. Karol Darwin i jego nauka. Darwin jako wzór uczonego. PWRiL, Warszawa, 37-67.
• Weiner J., 1999. Życie i ewolucja biosfery. Różnorodność biosfery. Zmiany liczby gatunków w historii biosfery. PWN, Warszawa, 291-299.
• Wilson E., 2000. Socjobiologia. Człowiek. Od socjobiologii do socjologii. Zysk i S-ka, Poznań, 291-323.
• Wojtyna A., 2008. Współczesna ekonomia - kontynuacja, czy poszukiwanie nowego paradygmatu. Ekonomista 1.