O instytucjonalnych przesłankach trudności w koordynacji polityki monetarnej z polityką fiskalną

• Autorzy: Stanisław Owsiak

Warianty tytułu

The Institutional Causes of Difficulties in Coordinating Monetary and Fiscal Policies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagadnienie koordynacji polityki monetarnej z polityką fiskalną stanowi od wielu dekad przedmiot rozważań teoretycznych i badań empirycznych. Stosowane są różne rozwiązania praktyczne w różnych krajach. Pomimo zaawansowanych badań praktyczna koordynacja tych dwóch polityk nie jest satysfakcjonująca, co osłabia skuteczność polityki finansowej państwa w ogóle. Zasadniczą kwestią jest określenie podmiotu, który mógłby skutecznie koordynować decyzje monetarne z decyzjami fiskalnymi, przy respektowaniu zasady niezależności banku centralnego. Kryzys finansowy lat 2007-2009 przyniósł nowe wyzwania dla władz fiskalnych i władz monetarnych, a rozwiązanie problemu stało się tym bardziej pilne. W Polsce pewne możliwości instytucjonalnej koordynacji polityki monetarnej z fiskalną dawał i daje nadal Komitet Zarządzania Długiem Publicznym, który powstał w 1994 r., jednak zakres i przedmiot tej koordynacji jest ograniczony. Znacznie solidniejsze podstawy instytucjonalne koordynacji polityki fiskalnej z polityką monetarną stwarza powstały w 2008 r. Komitet Stabilności Finansowej, w którym wzmocniona została pozycja ministra finansów w stosunku do prezesa banku centralnego. Wprowadzone w Polsce zmiany są zgodne ze zmianami obserwowanymi w krajach Unii Europejskiej. Zmiany te mają sprzyjać stabilności finansowej poszczególnych krajów, jak też ugrupowań gospodarczych takich jak np. Unia Gospodarcza i Walutowa (strefa euro). Wyrazem dążeń do poprawy koordynacji polityki monetarnej z polityką fiskalną jest wpisanie do celów banków centralnych (np. Europejskiego Banku Centralnego) nowego - oprócz standardowych - działania na rzecz stabilności finansowej gospodarki. Jest jednak za wcześnie na udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu wprowadzone zmiany instytucjonalne poprawią skuteczność polityki finansowej państwa. (abstrakt oryginalny)

EN

The coordination of monetary and fiscal policies has been the subject of theoretical and empirical analyses for a number of decades. Particular countries make use of various practical solutions. Despite advanced research studies, practical coordination of these policies is not satisfactory, decreasing the general effectiveness of state financial policies. The fundamental issue is to identify an entity which could effectively coordinate monetary and fiscal decisions without violating central bank independence. The financial crisis of 2007-2009 posed new challenges for fiscal and monetary regulators, requiring adoption of urgent solutions to the existing problems. Certain solutions for coordinating monetary and fiscal policies in Poland are offered by the Public Debt Management Committee established in 1994, but its scope of authority is limited. Much more stable institutional foundations for coordinating fiscal and monetary policies are provided by the 2008 Financial Stability Committee, which strengthens the position of the minister of finance as compared with the central bank's president. The changes introduced in Poland follow EU trends. They are designed to strengthen financial stability in particular countries as well as in economic organizations including the Economic and Monetary Union (the Euro Zone). The efforts which aim to coordinate monetary and fiscal policies are reflected in central bank policies which consider financial stability to be one of their objectives (e.g. the European Central Bank). At this stage, however, it is not possible to assess the impact of the institutional changes on the effectiveness of state financial policies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka finansowa państwa; System monetarny; Polityka pieniężna; Bariery instytucjonalne; Koordynacja polityki

EN

State financial policy; Monetary system; Monetary policy; Institutional barriers; Policy coordination

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 12
• Strony: 47--62

Twórcy

autor

Stanisław Owsiak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Acocella N. (2002), Zasady polityki gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Alesina A. (2003), The Coordination of Monetary and Fiscal Policies in Europe. A Sceptics View, Deutsche Bundesbank, "Auszuge aus Presseartikeln", nr 16.
• Banca D'Italia (2011), Fiscal Policy: Lesson from the Crissis, Public Finance Workshop Papers presented at the Banca D'Italia workshop held in Perugia, 25-27 March 2010, Workshops and Conferences, nr 6.
• EBC (2012), Raport roczny 2011, Europejski Bank Centralny, Frankfurt nad Menem.
• KE (2011), Zielona Księga w sprawie możliwości wprowadzenia obligacji stabilnościowych (KOM 2011) 818 wersja ostateczna, Komisja Europejska, Bruksela, 23 listopada.
• Kiedrowska M., Marszałek P. (2003), Polityka pieniężna i fiskalna w teoriach makroekonomicznych, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", z. 1.
• Konstytucja RP (1997), Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 z późn. zm.
• Mishkin F.S. (2002), Ekonomika pieniądza, bankowości i rynków finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• MF (2001), Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów - na zapytanie nr 4076 w sprawie współpracy Narodowego Banku Polskiego z Radą Ministrów, Warszawa, 9 sierpnia, http://orka2.sejm.gov.pl/IZ3.nsf/main/61FlE2B9, data dostępu: 30.05.2012.
• MF (2002), Raport roczny 2001. Dług publiczny, Ministerstwo Finansów, Warszawa.
• Nordhaus W.D. (1994), Policy Games: Coordination and Independence in Monetary and Fiscal Policies, Brookings Papers on Economic Activity, Economic Studies Program, The Brookings Institution, vol. 25(2).
• OECD (2012), http://www.euranet.eu/pol/programme/Polish/OECD-zaleca-wzmocnienie-funduszu-ratunkowego-euro-landu.
• PAP (2012), Francja wciąż chce obligacji, 21 maja.
• PE (2011), Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca, 2010/2242(INI).
• Reinhart C.M., Rogoff K.S. (2010), From Financial Crash to Debt Crisis, NBER Working Paper No. 15795 Issued in March.
• Taylor J. (1993), Discretion versus Policy Rules in Practice, Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy Rules, nr 39.
• Tobin J. (1986), The Monetary-fiscal Mix: Long Run Implications, "American Economic Review", vol. 76, nr 2.
• Traktat o Stabilności, Koordynacji i Zarządzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej (2012), Bruksela, 2 marca.
• UE (2008), Protokół (nr 4) w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, Dz.Urz. UE 9.5.2008, C 115/230.
• UE (2010a), Rozporządzenie Rady (UE) nr 407/210 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej, Bruksela.
• UE (2010b), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego, Dz.Urz. UE L 331/1 z dnia 15.12.2010 r.
• UE (2010c), Rozporządzenie Rady (UE) nr 1096/2010 z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie powierzenia Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególnych zadań w zakresie funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego, Dz.Urz. UE L 331/162 z dnia 15.12.2010 r.
• UE (2010d), Traktat o Unii Europejskiej. Wersja skonsolidowana 30.3.2010, Dz.Urz. UE C 83/13.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, Dz.U. 2005 r., nr 1, poz. 2 z późn. zm.