Dywergencja i konwergencja w rozwoju europejskiej polityki społecznej

• Autorzy: Włodzimierz Anioł

Warianty tytułu

Divergence and Convergence in Development of European Social Policy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podsumowując, można zatem stwierdzić, że we współczesnych rozważaniach naukowych i debacie publicznej dotyczącej europejskiego modelu społecznego dają się wyróżnić dwa główne poziomy refleksji. Pierwszy - opisowy, diagnostyczny, teoretyczny, w którym EMS występuje jako narzędzie analityczne, przydatne w studiach komparatystycznych, pozwalające definiować podobieństwa i różnice między politykami społecznymi, jakie spotyka się w poszczególnych krajach i regionach świata. Drugi poziom rozważań ma charakter bardziej praktyczny, w którym pojęcie EMS występuje jako hasło polityczne i postulat ideologiczny związany z określoną wizją polityki społecznej, która w mniemaniu jej zwolenników jest godna realizacji i obrony we współczesnych realiach europejskich i globalnych. Biorąc pod uwagę obydwa wymiary i aspekty zastosowania omawianej kategorii, można sformułować cztery podstawowe pytania, a raczej wiązki pytań, które mogą ukierunkowywać dyskusję naukową i debatę publiczną na ten temat. (fragment tekstu)

EN

The article considers in which ways European welfare states are becoming more similar and in which ones they continue to differ. On the one hand, historical and institutional differences at national level lead to coexistence of different welfare regimes, and to divergence rather than convergence in social policy. The author identifies five principal types of welfare states in Europe: the continental, Anglo-Saxon, Nordic, Mediterranean and post-Communist ones. On the other hand, globalization, regional integration, demographic changes and other similar or common challenges lead to a higher degree of convergence in social policies among European countries. The European Union sets as one of its objectives to decrease diversity among Member States in terms of social protection policies. In practice, however, despite some evidence of welfare state convergence, the process is far from impressive. It is also debatable whether the superimposition of a single European Social Model is likely to undermine the reforming efforts of the EU countries in the area of social policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka społeczna; Modele polityki społecznej; Dywergencja; Konwergencja

EN

Societal policy; Models of social policy; Divergence; Convergence

• Czasopismo: Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 4
• Strony: 29--62

Twórcy

autor

Włodzimierz Anioł

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• W. Anioł, Europejska polityka społeczna. Implikacje dla Polski, Warszawa 2003.
• B. Grave, Indications of social policy convergence in Europe, "Social Policy and Administration" no. 4/1996.
• S. Chapon, C. Euzeby, Towards a Convergence of European Social Models, "International Social Security Review" no. 2/2002.
• D. Bouget, Convergence in the social welfare systems in Europe: from goal to reality, "Social Policy and Administration" no. 6/2003.
• P. Pierson, Politics in time: history, institutions, and social analysis, Princeton 2004.
• D. Beland, Ideas and social policy: an institutionalist perspective, "Social Policy and Administration" no. 1/2005.
• L. Hantrais, Living as a family in Europe w: L. Hantrais et al., Policy implications of changing family formation, Strasbourg 2006.
• B. Balcerzak-Paradowska, Rodzina i polityka rodzinna na przełomie wieków, Warszawa 2004.
• Strukturalne i kulturowe uwarunkowania aktywności zawodowej kobiet w Polsce, red. I.E. Kotowska, Warszawa 2009.
• R. Florida, The rise of the creative class, New York 2002.
• R.Florida, I. Tinagli, Europe in the creative age, London 2004.
• J. Heckmann, Invest in the very young, Chicago 2006.
• Polska 2030. Wyzwania rozwojowe, red. L. Boni, Warszawa 2009, s. 232.
• R. Putnam, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Kraków-Warszawa 1995.
• R. Putnam, Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Warszawa 2008.
• F. Fukuyama, Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Warszawa 1997.
• P Sztompka, Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Kraków 2007.
• L. Theiss, Krewni - znajomi - obywatele. Kapitał społeczny a lokalna polityka społeczna, Toruń 2007.
• A. Giza-Poleszczuk i inni, Kapitał społeczny, Warszawa 2008.
• Diagnoza społeczna 2007. Warunki i jakość życia Polaków, red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2007.
• W. Anioł, Internacjonalizacja społecznej w: Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, M.Szylko-Skoczny, Warszawa 2009.
• M. Księżopolski, Modele polityki społecznej, Warszawa 1999.
• G. Esping-Andersen, The three worlds of welfare capitalism, Cambridge 1990.
• G. Esping-Andersen, Social foundations of post-industrial economics, Oxford 1999.
• G. Esping-Andersen ,Towards the good society, once again? w: Why we need a new welfare state, G. Esping-Andersen, Oxford 2002.
• M. Kleinman, An European welfare state? European Union social policy in context, Basingstoke 2002, s. 36-57.
• M. Księżopolski, Europejski model socjalny w: Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, M.Szylko-Skoczny, Warszawa 2009, s. 426.
• C. Ranci, The mixed economy of social care in Europe w: Dilemmas of the welfare mix. The new structure of welfare in an era of privatization, eds. U.Ascoli, C. Ranci, New York 2002, s. 28-29 (cyt. za: M.Grewiński, Wielosektorowa polityka społeczna. O przeobrażeniach państwa opiekuńczego, Warszawa 2009, s. 174-177).
• T.H. Marshall, Class, citizenship and social development, Chicago 1964.
• M. Ferrera, "The Southern Model" of welfare in social Europe, "Journal of European Social Policy" no. 1/1996.
• A. Cerami, Social policy in Central and Eastern Europe: the emergence of a new European welfare regime, Berlin 2006.
• The new eastern Europe social policy. Past, present and the future, eds. B. Deacon et al., London 1992.
• I. Budge i inni, Polityka nowej Europy. Od Atlantyku do Uralu, Warszawa 1999, s. 429-447.
• M. Księżopolski, Polityka społeczna w różnych krajach i modele polityki społecznej w: Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, M.Szylko-Skoczny, Warszawa 2009, s. 159-160.
• M. Księżopolski, Co dalej z polityką społeczną w Polsce? Od socjalistycznych gwarancji do paternalistyczno-rynkowej hybrydy w: Reformy społeczne - bilans dekady, red. M.Rymsza, Warszawa 2004.
• M. Księżopolski, Półwiecze polityki społecznej w Polsce. Od quasi-monopolu państwa do paternalistyczno-rynkowej hybrydy w: Sześćdziesiąt lat polityki społecznej w Polsce. Księga pamiątkowa na jubileusz 80-lecia prof. L.Frąckiewicz, red. A. Rączaszek, Katowice 2006.
• T. Inglot, Welfare states in East Central Europe 1919-2004, Cambridge 2008.
• B. Schmoegnerova, Impact of EU enlargement on the European social model, 19 March 2007.
• M. Geoana, A new social model for Central and Eastern Europe, 19 March 2007 - materiały zamieszczone na stronie: http://www.policy-network.net
• A. Sapir, Globalization and the reform of European social models, "Journal of Common Market Studies" no. 2/2006.
• S.Golinowska, M. Żukowski, Diversity, similarity and commonality: Member States' social policies and EU social policy w: Diversity and commonality in European social policies: the forging of a European social model, eds. S. Golinowska et al., Warsaw 2009, s. 337-340.
• D. Osborne, T. Gaebler, Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną, Poznań 2005.
• Zarządzanie publiczne. Elementy teorii i praktyki, red. A. Frąckiewicz-Wronka, Katowice 2009.
• Studia z zakresu zarządzania publicznego, red. J. Hauser, Kraków 2002.
• W stronę aktywnej polityki społecznej, red. T. Kaźmierczak, M. Rymsza, Warszawa 2003.
• S. Golinowska, Od państwa opiekuńczego (welfare state) do państwa wspierającego pracę (workfare state) w: Praca i polityka społeczna wobec wyzwań integracji, red. B. Balcerzak-Paradowska, Warszawa 2003.
• E. Leś, Od filantropii do pomocniczości. Studium porównawcze rozwoju i działalności organizacji społecznych, Warszawa 2000.
• Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne. Wprowadzenie do problematyki, red. E. Leś, Warszawa 2008.
• Ekonomia społeczna w Polsce. Osiągnięcia, bariery rozwoju i potencjał w świetle wyników badań, red. A. Giza-Poleszczuk, J.Hausner, Warszawa 2008.
• S. Golinowska, Polityka społeczna samorządów terytorialnych. Warunki większej efektywności, "Polityka Społeczna" nr 4/2006.
• F.W. Scharpf, The European social model, "Journal of Common Market Studies" no. 4/2002.
• M.Jepsen, A.S.Pascual, The European social model: an exercise in deconstruction, "Journal of European Social Policy" no. 3/2005.
• D. Rosati, Europejski model społeczny osłabia konkurencyjność gospodarki Unii, "Dziennik", 22.06.2007.
• Europejski model społeczny. Doświadczenia i przyszłość, red. D. Rosati, Warszawa 2009.
• K. Aiginger, Towards a new European model of a reformed welfare state: an alternative to the United States model, "Economic Survey of Europe" no 1/2005.
• K. Aiginger, A. Guger, The European social model: from an alleged barrier to a competitive advantage, "Progressive Politics" vol. 4.3/2005.
• Report of the High Level Group on the future of social policy in an enlarged European Union, European Commission, Directorate General for Employment and Social Affairs, Brussels 2004, s. 5.
• A. Hemerijck, The self-transformation of the European social model(s), w: Why we need a new welfare state, G. Esping-Andersen, Oxford 2002, s. 173-174.
• A. Giddens, The world does not owe us a living!, "Progressive Politics" 2005, vol. 4.3.
• C. Hay et al, Globalisation, European integration and the persistence of European social models, ESRS Working Paper no. 3/1999.
• P. Teague, EU social policy: institutional design matters, Institute of European Studies Working Paper no. 1/2000.
• L. Corrado et al, The welfare states in a united Europe, "European Political Economy Review" no. 1/2003, s. 45, 48.
• I. Begg, EMU and employment. Social models in the EMU: convergence? coexistence? The role of economic and social actors, ESRC Working Paper no. 42/2002.