Warianty tytułu
Skuteczność nadzoru właścicielskiego przedsiębiorstw sektora publicznego w świetle nowej ekonomii instytucjonalnej
Języki publikacji
Abstrakty
The paper presents selected aspects of efficiency of the owner's supervision institution and its specific nature in public sector enterprises against the background of the new institutional economy. In-depth presentation includes the meaning of the "institution" term, its structure and types, with a special attention paid to supervision institutions. The problem has also been discussed of the functionality of application of the institutional approach (especially of the new institutional economy) for assessment of effectiveness of the owner's supervision. This issue has been discussed against the background of the specific nature of the public sector in Poland. These issues have been presented in the context of defining the role of the state in the economy and directions of changes aimed at reduction of its unreliability. The issues have also been analysed concerning the public domain resulting from modern social expectations and principles of the market economy, with a special attention paid to the theory of ownership rights. In the context of indication of the role of the state in the Polish economy, the principles have been presented for exercising the owner's supervision over the companies with the share of the State Treasury, introduced by the Ministry of the State Treasury in March 2010. The principles prepared are not contradictory to the theory of the owner's supervision, yet the assumed concept for strengthening the position of the supervisory board requires application of effective mechanisms of the owner's supervision to ensure strengthening this institution. Presentation of excerpts from results of empirical research of the author in reference to the effectiveness institution of the supervisory board in municipal companies, along with the conclusions from these tests is an important part of the paper. Application of the research methodology based on the categorisation procedure was the essence of the conducted research. The final part of the paper discusses the directions for improving corporate governance in these companies in the view of the new institutional economy.(original abstract)
W artykule zaprezentowano wybrane aspekty skuteczności instytucji nadzoru właścicielskiego oraz przedstawiono jego specyfikę dla przedsiębiorstw sektora publicznego, na tle dorobku nowej ekonomii instytucjonalnej. W obszerny sposób omówiono znaczenie pojęcia instytucja, jej strukturę i rodzaje, ze szczególnym uwzględnieniem instytucji nadzorczych. Poruszono również problem celowości zastosowania podejścia instytucjonalnego (szczególnie nowej ekonomi instytucjonalnej) do oceny skuteczności nadzoru właścicielskiego na tle specyfiki sektora publicznego w Polsce. Kwestie te zostały zaprezentowane w kontekście zdefiniowania roli państwa w gospodarce oraz kierunków zmian zmierzających do zmniejszenia jego zawodności. Podjęto też problematykę całokształtu spraw dotyczących sfery publicznej wynikającą ze współczesnych oczekiwań społecznych i zasad gospodarki rynkowej, ze szczególnym uwzględnieniem teorii praw własności. W kontekście wskazania roli państwa w gospodarce polskiej przedstawiono zasady sprawowania nadzoru właścicielskiego nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa, wprowadzone przez Ministerstwo Skarbu Państwa w marcu 2010 roku. Opracowane zasady nie stoją w opozycji do teorii nadzoru właścicielskiego, niemniej jednak przyjęta koncepcja wzmocnienia pozycji rady nadzorczej wymaga zastosowania efektywnych mechanizmów nadzoru właścicielskiego, które wzmocnią tę instytucję. Ważną częścią artykułu jest prezentacja fragmentów wyników badań empirycznych autora dotyczących efektywności instytucji rady nadzorczej przedsiębiorstw komunalnych, wraz z omówieniem wniosków z tych dociekań. Istotą prowadzonych poszukiwań było zastosowanie metodyki badawczej opartej na procedurze kategoryzacji. W końcowej części artykułu omówiono kierunki doskonalenia nadzoru korporacyjnego tych przedsiębiorstw w świetle nowej ekonomii instytucjonalnej.(abstrakt oryginalny)
Rocznik
Numer
Strony
29--42
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie
Bibliografia
- Barwacz K. 2010. "Problematyka skutecznego nadzoru właścicielskiego przedsiębiorstw sektora publicznego w świetle teorii praw własności". [in:] Nadzór korporacyjny w warunkach kryzysu gospodarczego. Ed. P. Urbanek. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
- Staniek Z. 2005. "Uwarunkowania i wyznaczniki efektywności systemu instytucjonalnego". [in:] Szkice ze współczesnej teorii ekonomii. Ed. W. Pacho. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
- Iwanek M., Wilkin J. 1998. Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych.
- Rudolf S. 2010. "Nowa ekonomia instytucjonalna". Przedsiębiorstwo Przyszłości. Quarterly of the Higher School of Management and Law named after Helena Chodkowska, no. 1 (2). January.
- Alchian A. 1950. "Uncertainty, evolution and economic theory". Journal of Political Economy, vol. 68.
- Lis K. A., Sterniczuk H. 2005. Nadzór korporacyjny, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
- Hausner J. 2008. Zarządzanie publiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Ordinance no. 19 of the Minister of the State Treasury of 19 March 2010 on the principles of owner's supervision in companies with the share of the State Treasury, www.msp.gov.pl. [online, accessed: 2011-06-17].
- Barwacz K. 2009. Efektywność mechanizmów nadzoru właścicielskiego spółek kapitałowych sektora komunalnego. Doctoral thesis. Cracow University of Economics. Unpublished.
- Stabryła A. et al. 2008. "Metoda kategoryzacji jako narzędzie oceny potencjału wiedzy przedsiębiorstw". [in:] Ku nowym paradygmatom nauk o zarządzaniu. Ed. J. Rokita. Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa.
- Kozioł L.,Zych W. 2009. "System nadzoru i zarządzania w przedsiębiorstwie". Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, no. 1 (12).
- Kozioł L., Barwacz K. 2009. "Efektywność mechanizmów nadzoru właścicielskiego przedsiębiorstw sektora publicznego: W świetle badań empirycznych". [in:] Nadzór korporacyjny a przedsiębiorstwo. Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego. Sopot: Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego and Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
- Eisenhardt K. M. 1989. "Agency theory: An assessment and review". Academy of Management Review, vol. 14, no. 1.
- Peszko A. 2006. Rada nadzorcza w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. Warszawa: Difin.
- Topan A. 2001. The European integration process: A historical and comparative institutional analysis. Münster: LIT.
- Rodrik D. 2001. "Development strategies for the 21 st century". [in:] Annual World Bank Conference on Development Economics 2000. Ed. B. Pleskovic, N. Stern. Washington: The World Bank.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171219023