Polskie gospodarstwa domowe w drodze do społeczeństwa informacyjnego

• Autorzy: Mirosława Janoś-Kresło

Warianty tytułu

Polish Households on the way to the Information Society

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych strategicznym produktem dla współczesnych gospodarek, jak i społeczeństw, stała się informacja i zdobyta z niej wiedza. Wysoko cenioną umiejętnością jest zatem pozyskiwanie wiedzy na podstawie dostępnych danych, między innymi zamieszczanych w Internecie. Rozwój społeczno-gospodarczy na obecnym etapie wymaga nie tylko posiadania dostępu do nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych, ale także odpowiednich umiejętności w posługiwaniu się nimi zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Warunkiem wstępnym pełnego uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym jest przede wszystkim zapewnienie dostępu do Internetu, coraz częściej nie tylko za pośrednictwem komputera. Polskie gospodarstwa domowe, mimo coraz lepszego wyposażenia w nowoczesne technologie (telefon komórkowy, komputer, dostęp do Internetu), nadal pozostają poza czołówką krajów europejskich, a jeśli chodzi o umiejętności porównywalnie wypadamy na poziomie podstawowym. Różnice w wyposażeniu gospodarstw domowych zwłaszcza w komputer i dostęp do Internetu obserwujemy także wśród gospodarstw miejskich. Główną barierą, jak wynika z badania własnego (2011 rok) dla gospodarstw domowych, które chcą poprawić swój stan posiadania, są trudności finansowe. Ale gdyby znacząco zwiększyły się dochody to i tak wydatki na zakup dostępu do Internetu oraz komputera/laptopa nie należałyby do priorytetowych. Niepokojącym problemem jest dość znaczny odsetek gospodarstw domowych nie zainteresowanych posiadaniem dostępu, a co za tym idzie korzystaniem z Internetu. Mimo szybko dokonujących się zmian, obserwuje się występowanie różnorodnych barier dotyczących z jednej strony dostępu do tych technologii, z drugiej strony nie zawsze wystarczające umiejętności konieczne do korzystania z tych technologii, co prowadzi do wykluczenia cyfrowego. Problem ten ma istotne znaczenie, ponieważ wzrasta znaczenie Internetu i szanse życiowe jednostek w coraz większym stopniu zależą od umiejętności wykorzystywania zasobów sieci. Zjawisko wykluczenia ze społeczeństwa informacyjnego pozbawia uczestnictwa we współtworzeniu postępu gospodarczego i cywilizacyjnego oraz z korzystania ze skutków tego postępu. Wykluczenie cyfrowe nie jest tylko wynikiem sytuacji materialnej i społecznej ludzi czy grup społecznych, nie tylko wzajemnym niedopasowaniem technologii i umiejętności jej użytkowników, ale problemem znacznie szerszym, cywilizacyjnym. Ważne są więc działania edukacyjne, których celem byłoby z jednej strony ukazanie możliwości jakie stwarza Internet, a z drugiej korzyści ekonomicznych i społecznych jakie daje korzystanie z sieci.(abstrakt oryginalny)

EN

The development of the information society is connected with the preparation of people to be able to acquire information and use it competently. The major reasons why modern technologies are not used are: staying out of their reach and having no skills to use them. The article deals with the issues concerning the use and limitations of use/resignation from selected goods (computer or Internet access) by urban households. There is also a reference made to the problem of digital exclusion.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarstwa domowe; Społeczeństwo informacyjne; Nowe technologie

EN

Households; Information society; High-tech

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2011
• Numer: z. 111
• Strony: 23--39

Twórcy

autor

Mirosława Janoś-Kresło

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Arendt Ł., Wykluczenie cyfrowe - zagadnienia teoretyczno-empiryczne, w: Wykluczenie cyfrowe na rynku pracy, red. nauk. E. Kryńska, Ł. Arendt, IPiSS, Warszawa 2010.
• Bohme G., Antropologia filozoficzna, IFiS PAN, Warszawa 1998.
• Castells M., Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, Poznań 2003.
• Dąbrowska A., Janoś-Kresło M., Konsument na rynku e-usług w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Difin, Warszawa 2010.
• Eco U., Nowe środki masowego przekazu a przyszłość książki, w: Nowe media w komunikacji społecznej w XXI wieku, red. M. Hopfinger, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002.
• ePolska - Plan działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001-2006, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2001.
• Góralczyk A., Wykluczenie cyfrowe - wierzchołek góry lodowej, http:// dialog bulletin.eu/pl/biuletyn/no-7/..., z 28 lutego 2011 r. [dostęp: 21 marca 2011 r.].
• Groszak R., Ku społeczeństwu informacyjnemu, w: Współczesne przemiany społeczno-gospodarcze w Polsce i na świecie, red. T. Listwan, W. Karczocha, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2007.
• Internet Standard: raport: adStandard, II edycja, marzec 2011 r., www.internetstandard. pl [dostęp: 25 marca 2011 r.].
• Komputer - przyjaciel czy wróg, red. A. Szewczyk, PWE, Warszawa 2004.
• Raport z badania: Niedobory konsumpcji w polskich gospodarstwach domowych, Katedra Poziomu Życia i Konsumpcji, Warszawa marzec 2011 r.
• Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2006 - 2010, GUS, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Warszawa 2010.
• Szpunar M., Digital divide, a nowe formy stratyfikacji społecznej w społeczeństwie informacyjnym - próba typologizacji, w: Społeczeństwo informacyjne, red. K. Wódz, T. Wieczorek, Wyższa Szkoła Biznesu, Dąbrowa Górnicza 2007.
• Tadeusiewicz R., Społeczność Internetu, Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 2002.
• Wątroba W., Homo informaticus w globalnym hipermarkecie, w: Społeczeństwo informacyjne: aspekty funkcjonalne i dysfunkcjonalne, red. L. H. Haber, M. Niezgoda, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
• Widawska E., Gębuś D., Społeczeństwo informacyjne a wykluczeni, w: Polska w drodze do społeczeństwa informacyjnego. Między rozwojem a wykluczeniem w Zjednoczonej Europie, red. A. Marzec, I. Wagner, Akademia im. J. Długosza, Częstochowa 2005.
• Wykluczenie cyfrowe. Nie potrafimy otworzyć okna na świat, www.wspolczesna. pl/apps... z 11 marca 2009 r. [dostęp: 21 marca 2011 r.].
• Zacher L. W., Transformacje społeczeństw od informacji do wiedzy, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007.