Produkcja we wzrostowej fazie cyklu koniunkturalnego w Polsce

• Autorzy: Andrzej Jędruchniewicz

Warianty tytułu

Production in the Expansion Phase of the Business Cycle in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest weryfikacja dwóch hipotez, które są podstawowymi elementami austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego: 1) ekspansywna polityka pieniężna powoduje wydłużanie produkcji, czyli zwiększanie czasu wytwarzania dobra konsumpcyjnego; 2) obniżki stóp procentowych prowadzą do powstania względnych różnic we wzroście produkcji branż wytwarzających dobra w różnych czasowych odległościach od konsumenta. Przyjęte w artykule metody badawcze są zgodne z metodologicznym stanowiskiem szkoły austriackiej. Zastosowano metodę dedukcji, a więc posłużono się logiką werbalną w analizie kolejności procesów gospodarczych oraz metodę porównawczą, którą wykorzystano przy analizie dynamicznych zmian badanych wielkości. Badania potwierdziły obie hipotezy. Analiza oparta o przyjęte wskaźniki wykazała, że w Polsce w okresie III kw. 2002 - II kw. 2008, czyli we wzrostowej fazie cyklu Juglara, jak i w krótszych fazach wzrostowych, produkcja dóbr konsumpcyjnych wydłużała się. Analiza wykazała również, że w tym okresie, po obniżkach stóp procentowych NBP, produkcja dóbr najbardziej odległych od konsumenta oraz dóbr trwałych wzrastała szybciej niż produkcja artykułów, które znajdują się w bliższej odległości od finalnego odbiorcy. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to validate two hypotheses underlying the so-called Austrian Business Cycle Theory. The first hypothesis is that an expansive monetary policy lengthens the production process and increases the time it takes for consumer goods to be produced. The second hypothesis is that interest rate cuts lead to relative differences in the growth of production in industries manufacturing goods in different temporal distances from the consumer. The research methods used in the article are consistent with the methodological approach of the Austrian Business Cycle Theory. The author uses a deduction method based on applying verbal logic in the analysis of the sequence of economic processes. The article also uses a comparative method in the analysis of dynamic changes in the examined values. The research carried out by the author validated both hypotheses. The analysis based on the adopted indicators showed that production of consumer goods was lengthened in Poland between the third quarter of 2002 and the second quarter of 2008, a period when the Juglar cycle was in its growth phase. The same was true of some shorter expansion phases of the business cycle, the author says. The analysis also showed that, after Poland's central bank (NBP) cut interest rates, production of goods most distant from the consumer and of durable goods grew faster than production of goods closer to the end consumer. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Cykl koniunkturalny; Kapitał; Polityka pieniężna państwa; Struktura produkcji

EN

Business cycles; Capital; State monetary policy; Production structure

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 10
• Strony: 73--95

Twórcy

autor

Andrzej Jędruchniewicz

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Anderson B.M., [1979], Economics and the Public Welfare: A Financial and Economic History of the United States 1914-1946, Indianapolis.
• Anderson W.L., [2009], Say's Law and the Austrian Theory of the Business Cycle, "Quarterly Journal of Austrian Economics", Vol. 12, No. 2.
• Barczyk R., Kąsek L., Lubiński M., Marczewski K., [2006], Nowe oblicza cyklu koniunkturalnego, PWE, Warszawa.
• Barczyk R., Lubiński M., [2009], Dylematy stabilizowania koniunktury, Wydawnictwo Uniwersytetu w Poznaniu, Poznań.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., [2003], Makroekonomia, PWE, Warszawa.
• Biuletyn Statystyczny z lat 2003-2011, GUS, Warszawa 2003-2011.
• Bjerkenes H., Kiil H., Anker-Nilssen P., [2010], Austrian Economics: Application on Norwegian Business Cycles [http://mises.org/periodical.aspx?Id=7, 9/22/2010].
• Block W., Garschina K.M., [1996], Hayek, Business Cycles and Fractional Reserve Banking: Continuing the De-Homogenization Process, "Review of Austrian Economics", Vol. 9, No. 1.
• Böhm-Bawerk E. von, [1891], The Positive Theory of Capital, London.
• Burns A.F., Mitchell W.C., [1946], Measuring Business Cycles. Studies in Business Cycles, NBER, New York.
• Butos W.N., [1993], The Recession an Austrian Business Cycle Theory: An Empirical Perspective, "Critical Review", Vol. 7, nr 2-3.
• Clark J.B., [1956], The Distribution of Wealth, New York (pierwsze wyd. 1899).
• Drozdowicz-Bieć M., [2012], Cykle i wskaźniki koniunktury, Poltext Warszawa.
• Ekonometria, [2000], red. M. Gruszczyński, M. Podgórska, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• Estey J.A., [1959], Cykle koniunkturalne, PWG, Warszawa.
• Fillieule R., [2005], The "Values-Riches" Model: An Alternative to Garrison's Model, "Quarterly Journal of Austrian Economics", Vol. 8, No. 2.
• Friedman M., Schwartz A.J., [1963], Money and Business Cycles, "Review of Economics and Statistics", Vol. 45, No. 1.
• Garrison R.W., [2001], Time and Money. The Macroeconomics of Capital Structure, London-New York.
• Garrison R.W., [1986], Hayekian Trade Cycle theory. A Reappraisal, "Cato Journal".
• Godłów-Legiędź J., [1992], Doktryna społeczno-ekonomiczna Friedricha von Hayeka, PWN, Warszawa.
• Gradzewicz M., Growiec J., Hagemejer J., Popowski P., [2010], Cykl koniunkturalny w Polsce - wnioski z analizy spektralnej, "Bank i Kredyt" nr 41 (5).
• Hayek F.A. von, [1967], Prices and Production, New York (pierwsze wyd. 1931).
• Hayek F.A. von, [1975], "Profits, Interest and Investment" and Other Essays on the Theory of Industrial Fluctuations, Clifton (pierwsze wyd. 1939).
• http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/pieniezna_i_bankowa/m3.html [15.10.2011].
• Huerta de Soto J., [2009], Pieniądz, kredyt bankowy i cykle koniunkturalne, Instytut Ludwika von Misesa, Warszawa.
• Hughes A.M., [1997], The Recession of 1990: An Austrian Explanation, "Review of Austrian Economics", Vol. 10, No. 1.
• Kirzner J., [1979], Perception, Opportunity, and Profit, The University of Chicago Press, Chicago.
• Kokoszczyński R., [2004], Współczesna polityka pieniężna w Polsce, PWE, Warszawa.
• Knight F.H., [1934], Capital, Time and the Interest Rate, "Economica" nr 1.
• Lubiński M., [2004], Analiza koniunktury i badanie rynków, Elipsa, Warszawa.
• Mills F.C., [1936], Prices in Recession and Recovery, New York.
• Mises L. von, [2007], Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Instytut Ludwika von Misesa, Warszawa.
• Mises L. von, [1934], The Theory of Money and Credit, London.
• Nauka i technika w latach 2002-2008, GUS, Warszawa 2003-2009.
• Polityka pieniężna, [2011], red. A. Sławiński, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Przychodzeń W., [2011], Wahania cykliczne dynamiki PKB w Polsce w latach 1989-2009, "Ekonomista", nr 2.
• Robbins L., [1934], The Great Depression, Macmillan, London.
• Rothbard M.N., [2007-2008], Ekonomia wolnego rynku, t. 2 i 3, Fijorr Publishing, Warszawa.
• Rothbard M.N., [2010], Wielki Kryzys w Ameryce, Instytut Ludwika von Misesa, Warszawa.
• Schaal P., [1996], Pieniądz i polityka pieniężna, PWE, Warszawa.
• Skousen M., [2011], Struktura produkcji. Giełda, kapitał, konsumpcja, Fijorr Publishing, Warszawa.
• Sławiński A., Osiński J., [1995], Operacje otwartego rynku banku centralnego, FEiBB, Warszawa.
• Snowdon B., Vane H., Wynarczyk P., [1998], Współczesne nurty teorii makroekonomii, WN PWN, Warszawa.
• Sprawozdania z wykonania założeń polityki pieniężnej w latach 2002-2010, NBP, Warszawa 2003-2011.
• Strategia polityki pieniężnej po 2003 r., [2003], NBP, Warszawa.
• Tempelman J.H., [2010], Austrian Business Cycle Theory and the Global Financial Crisis: Confessions of Mainstream Economist, "Quarterly Journal of Austrian Economics", Vol. 13, No. 1.
• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, Dz.U. 1997, nr 140.
• Wainhouse C.E., [1982], Hayek's Theory of the Trade Cycle: The Evidence from the Time Series, rozprawa doktorska, New York University.
• Wojtyna A., [2000], Ewolucja keynesizmu a główny nurt ekonomii, PWN, Warszawa.
• Wywiad z Robertem Higgsem: Dlaczego Austriacy? [www.mises.pl 3.04.2012].
• www.sgh.waw.pl/instytuty/irg/wyniki_badan/ [22.10.2011].
• Założenia polityki pieniężnej na 2002 i 2003 r., NBP, Warszawa 2001-2002.
• Zeszyty koniunktury w gospodarce polskiej, Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH,Warszawa 2003-2007.