Pojęcie regionu w pracach nad reformą terytorialną w Polsce wprowadzoną w 1998 r

• Autorzy: Tomasz Łubiarz

Warianty tytułu

The Notion of a Region in Works over a Territorial Reform in Poland Introduced in 1998

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pojęcie "region" jest często używane w języku polskim na oznaczenie różnych obszarów w zależności od dziedziny nauki, która się nim posługuje. Termin ten jest również wykorzystywany w polskiej myśli administracyjnej. W szczególności dotyczy to problematyki podziału administracyjnego oraz samorządu terytorialnego. Największe nasilenie funkcjonowania terminu "region" w życiu administracyjnym odnotowujemy w trakcie prac przygotowawczych i legislacyjnych nad tzw. reformą terytorialną kraju w latach 1993-1998. Nadawanie terminowi "region" różnych znaczeń w tym czasie stanowiło i stanowi pewien kłopot w jego ścisłej interpretacji w ramach administracji. Artykuł poniższy jest przedstawieniem powyższych spojrzeń na "region", a zarazem próbą wzmocnienia dyscypliny interpretacyjnej tego pojęcia. (fragment tekstu)

EN

The notion "region" is often used in the Polish language to denote jest various areas depending on a field of science, which employs it. The word "region" is often used in literature and the most often defined in two formulations: geographical and legal, as well as also in a wide and narrow meaning. In the member states of the European Commonwealths this notion in an effect of functioning of two kinds of regionalisation (proceeding from the ranks and superior authority) and it constitutes the subject of solutions concerning simultaneously all member states. (e.g. NUTS). This is a unit of an administrative division of the highest degree, situated directly below the central authorities of a given member state. This term is also used in the Polish administrative thought. In particular it referred to the problems of an administrative division and territorial self-government The greatest increase of functioning of the term "region" in the administrative life one notes during preparatory and legislative work over the so-called territorial reform of the state in the years 1993 - 1998 and implemented in 1998. Most often beginning from the constitutional determinant, as well as considering output of the European countries and the Polish tradition, a region was identified in relation to the province in three aspects: as a territorial unit larger or smaller than a province (current at the time or a designed one) and which was the most perceived, these notions were treated as synonyms (as far as the name or a function), whereas most often a self-government designed in the province was called a region. In the conclusion it should be underlined that the notion of the region is closely connected with a regional self-government occurring at a level of the province. At the same time it should be noted that whereas situation of the province and its character are already enough to call them the region in understanding of the European Commonwealths, however there is still much to be done in order to say with satisfaction that this self-government fully con-stitutes the region, which gives a Unitarian state the surplus value and in the contrary it does not cost more than it is necessary. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Region; Samorząd terytorialny; Podział administracyjny

EN

Region; Local government; Administrative division

• Czasopismo: Administracja : teoria, dydaktyka, praktyka
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 1(10)
• Strony: 82--108

Twórcy

autor

Tomasz Łubiarz

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Lewandowska I., Czym jest edukacja regionalna?, www.pcen.rzeszow.pl, Kwartalnik edukacyjny 2002, s. 95.
• Kowalewska J., Pojęcie i koncepcje rozwoju regionalnego, www.politologia.pl, Consensus Studenckie Zeszyty Naukowe 2005, nr 5, Wyd. UMCS.
• Kaczmarek T., Struktury terytorialno-administracyjne i ich reformy w krajach europejskich, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
• Czarnow S., Pojęcie współpracy transgranicznej, Samorząd Terytorialny 1999, nr 4.
• Parysek J. J., Ogólny model przyszłej struktury regionalnej kraju i procedury regionalizacyjnej, Samorząd Terytorialny 1993, nr 1-2.
• Dziewoński K., Teoria regionu ekonomicznego, Przegląd Geograficzny 1967, t. XXXIX, z. 1.
• Rykiel Z., Globalizacja, unionizacja i regionalizacja polskiej przestrzeni, Studia Regionalne i Lokalne 2000, nr 1.
• Chojnicki Z., Czyż T., Region - regionalizacja - regionalizm, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Poznań 1992, z. 2.
• Czyż T., Zastosowanie modelu potencjału w analizie zróżnicowania regionalnego, Studia Regionalne i Lokalne 2002, nr 2-3.
• Markowski T., Od konkurencji zasobów do konkurencji regionów, Samorząd Terytorialny 1996, nr 12.
• Proniewski M., Instrumenty zarządzania rozwojem regionalnym, www.wsseuczelnia.edn.pl.
• Śliwa P., Regionalizm w Polsce a zjednoczenie Europy, Leszno 1998, www.staff.amu.edu.pl/regional.
• Niewiadomski Z., Samorząd terytorialny wobec regionalizacji, Samorząd Terytorialny 1991, nr 7-8.
• Elżanowski M., Maciołek M., Przybysz P., Region jako instytucja prawnoustrojowa, Państwo i Prawo 1990, z. 8.
• Szczerski K., Z zagadnień regionalizacji w Unii Europejskiej, Samorząd Terytorialny 2001, nr 10.
• Państwo sprawne, przyjazne i bezpieczne. Program decentralizacji funkcji państwa i rozwoju samorządu terytorialnego, Samorząd Terytorialny 1997, nr 7-8.
• Olbrycht J., Status regionów a programowanie na poziomie regionalnym. Ekspertyza na zlecenie Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej w MGPiPS, www.funduszestrukturalne.gov.pl.
• Parzymies S., Europa Regionów, Sprawy Międzynarodowe 1994, nr 3,
• Balcerowska A., Regiony w europejskiej przestrzeni prawnej, Samorząd Terytorialny 1999, nr 7-8.
• Model ustrojowy województwa (regionu) w unitarnym państwie demokratycznym. Raport końcowy, Samorząd Terytorialny 1997, nr 7.
• Eckert M., Ziemia Lubuska regionem?, Wspólnota 1998, nr 17.
• Koter M., Polskie regiony, Wspólnota 1998, nr 12.
• Chorąży K., Głębocki K., Europa regionów, rzeczywistość czy niezrealizowana idea, Samorząd Terytorialny 2001, nr 7/8.
• Żebrowska-Cielek J., Pozycja ekonomiczna polskich regionów w Unii Europejskiej, www.funduszestrukturalne.gov.pl.
• Miszczuk A., Regionalizacja administracyjna III Rzeczypospolitej, Wyd. UMCS, Lublin 2003.
• Brezdeń P., Wyodrębnienie regionu w Polsce w aspekcie reformy terytorialnej kraju, Samorząd Terytorialny 2001, nr 1-2.
• Dz. U.92.85.428 z dnia 24.11.1992 r.
• M. P. 96.25.258 z dnia 17.04.1996 r.
• Kulesza M., Reforma podziału administracyjnego Polski, Wyd. Instytutu im. Lecha Wałęsy 1996.
• Dziuba R., Podstawy prawne polityki regionalnej w Polsce, www.wcss, wroc.pl
• Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o samorządzie województwa, Sejm RP, druk 181 z 28.01.1998.
• Biuletyn nr 226/III z pos. Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych w dniu 12.02.1998.
• Kulesza M., Założenia i kierunki reformy administracji publicznej, Samorząd Terytorialny 1995, nr 1-2.
• Misiak L., Siemiński J. L., Koncepcje rozwoju regionalnego Polski w świetle doświadczeń integracyjnych Europy, Studia Europejskie 2001, nr 3.
• Regulski J., Kilka refleksji o integracji europejskiej i samorządzie terytorialnym, Samorząd Terytorialny 1995, nr 5.
• www.ks.sejm.gov.pl
• Wspólnota 1998, nr 2, 7, 10, 29, 35.
• Hausner J., Dwa modele rozwoju regionalnego Polski, Samorząd Terytorialny 1996, nr 10.
• Hausner J., Rzeczpospolita regionalna, Wspólnota 1997, nr 15.
• Isserman A., Kierunki rozwoju lokalnego i regionalnego w Polsce, Samorząd Terytorialny 1995, nr 11-12.
• Uzasadnienie do poselskiego projektu ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, Sejm RP, druk nr 270 z 3.04.1998.
• Uzasadnienie do poselskiego projektu ustawy o podziale terytorialnym państwa na województwa, Sejm RP, druk nr 499 z 9.07.1998.
• Uzasadnienie do projektu PSL ustawy o samorządzie wojewódzkim, Sejm RP, druk nr 182 z 8.01.1998.
• Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, Wyd. LexisNexis, Warszawa 2005.
• Uzasadnienie Uchwały Senatu RP z dnia 19.06.1998 r. w sprawie ustawy o wprowadzeniu trójstopniowego zasadniczego podziału terytorialnego państwa, Sejm RP, druk nr 433 z 19.06.1998.
• Uzasadnienie wniosku Prezydenta RP w sprawie odmowy podpisania ustawy o wprowadzeniu trójstopniowego, zasadniczego podziału terytorialnego państwa i ponownego rozpatrzenia jej przez Sejm RP, Sejm RP, druk nr 465 z 2.07.1998 r.
• Mażewski L., za: Kochanowska D., Kochanowski M., Samorządowy region Gdańska, Samorząd Terytorialny 1997, nr 11.
• Wielewska I., Rola polityki regionalnej w podnoszeniu atrakcyjności gospodarczo-społecznej gminy Chojnice, www.ekonom.univ.gda.pl
• Dodatkowe sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Sejm RP, druk nr 274A z 30.04.1998.
• Biuletyn nr 392/III z pos. Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w dniu 30.04.1998.
• Biuletyn nr 392/III z pos. Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w dniu 30.04.1998.
• Wspólnota 1997, nr 2.
• Kieres L., Mamy Kartę regionalną!, Wspólnota 1997, nr 26.
• Stec M., Wielki kreator, Wspólnota 1997, nr 24.
• Biuletyn nr 360/III z pos. Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w dniu 8.04.1998.
• Mościcki B., Kompetencje i językoznawstwo, Wspólnota 1998, nr 8.
• Dodatkowe sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Sejm RP, druk 275-A z 30.04.1998.
• www.panol.lublin.pl
• www.raslaska.org.pl
• Niewiadomski Z., Samorząd terytorialny w Konstytucji RP, Samorząd Terytorialny 2002, nr 3.
• Olbrycht J., Włączenie polskich regionów w proces decyzyjny w sprawach integracyjnych, www.janolbrycht.pl
• Izdebski H., Cztery regiony w jednym, Wspólnota 1998, nr 17.
• Fuks T., Kształt reformy samorządowej, Państwo i Prawo 1999, z. 4.
• Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, Sejm RP, druk nr 230 z 13.03.1998.
• Opinia Centrum im. Mirosława Dzielskiego do dwóch programów reformy: Założenia i kierunki reformy administracji kraju (1993), Państwo sprawne, przyjazne i bezpieczne (1997), Samorząd Terytorialny 1997, nr 7-8.
• Podgórski K., Sytuacja prawna samorządu terytorialnego I kadencji, Samorząd Terytorialny 1994.
• Kołodziejski J., Koncepcja polityki ładu przestrzennego..., Samorząd Terytorialny 1997, nr 1-2.
• Podstawy prawne funkcjonowania terytorialnej administracji publicz-nej w RP, Samorząd Terytorialny 2002, nr 1-2.
• Gilowska Z., Finanse województwa samorządowego, Samorząd Terytorialny 1997, nr 3.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13.07.2000 r. w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych dla Celów Statystycznych (Dz. U. 00.58.685 z dnia 24.07.2000 r.).
• Fuks T., Europejska Karta Samorządu Terytorialnego a polskie ustawodawstwo samorządowe, Państwo i Prawo 2001, z. 5.