Przemiany cukrownictwa polskiego w warunkach Unii Europejskiej

• Autorzy: Franciszek Kapusta

Warianty tytułu

Changes in the Sugar Industry in Poland in the Conditions of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu scharakteryzowano powstanie i rozwój cukrownictwa buraczanego i rolę obszarów Polski w tym procesie, procesy przemian bazy surowcowej i przetwórczej oraz procesy przemian cukrownictwa w Polsce na tle Unii Europejskiej. Wykazano również zależność rozwoju cukrownictwa w Unii od cukrownictwa światowego. Cukrownictwo buraczane zrodziło się na ziemiach polskich i przeszło głębokie zmiany; zarówno co do liczby fabryk cukru (cukrowni), jak i powierzchni uprawy buraków cukrowych oraz organizacji współpracy zakładów przetwórczych z producentami surowca. Liczba zakładów przetwórczych (cukrowni) ulegała zmianie, a tendencje do zmian były podobne w poszczególnych krajach jak w Polsce, chociaż zmiany te przebiegały w innym czasie. W Polsce mamy do czynienia ze zjawiskiem zwiększania się i zmniejszania się liczby cukrowni. Pod koniec XX w. rozpoczął się proces systematycznego - chociaż ze zmiennym natężeniem w czasie - zmniejszania ich liczby i zwiększania ich mocy przetwórczej. W podobny sposób przebiegały zmiany bazy surowcowej. Stare kraje Unii Europejskiej (15) przemiany w tym zakresie przeprowadziły znacznie wcześniej od pozostałej dwunastki państw, które wstąpiły do Unii w 2004 r., a także później; są bardziej zaawansowane w procesach koncentracyjnych (mniej cukrowni o większej dobowej mocy przetwórczej, mniejsza liczba plantatorów buraków cukrowych o przeciętnie większej powierzchni buraków, wyższe plony korzeni i cukru z jednostki powierzchni). Mniejsze zapotrzebowanie na buraki cukrowe do produkcji cukru stwarza możliwości przeznaczania ich w większych ilościach na produkcję suszu (do celów spożywczych i paszowych) oraz bioetanolu.(abstrakt oryginalny)

EN

The paper characterizes emergence and development of the sugar beet and the role of Polish areas in the process, change of the raw material base process and the processes of changes of the sugar industry in Poland against a background of the European Union. The dependence has also been shown in the development of the sugar industry in the global sugar industry. Sugar beet processing was born on Polish soil and has changed, both in the number of sugar factories (sugar) and sugar beet cultivation area and the organization of cooperation with the manufacturers of raw material processing. The number of sugar processing plants has been changing and trends in this area are similar in different countries, like in Poland, although these changes took place in different time. In Poland the number of sugar plants fluctuates. At the end of the twentieth century, there appeared the process of systematical - although with varying intensity over time - reduction of the number of plants and the increase of their processing capacity. Similarly the resource base has been changing up and down. The old EU countries (15) carried out changes in this area much earlier than the rest of the twelve countries that joined the Union in 2004 and later and are more advanced in the process of concentration (less sugar with higher daily processing capacity, reduced sugar beet on average larger area beet roots and higher yields of sugar per unit area). Reduced demand for the sugar beet for sugar production provides the opportunities to allocate them in large quantities for the production of dried products (for food and feed) and bioethanol.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Cukier; Przetwórstwo rolno-spożywcze

EN

Sugar; Agricultural and food processing

• Czasopismo: Ekonomia / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 4 (21)
• Strony: 126--142

Twórcy

autor

Franciszek Kapusta

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• "Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi" 2009, nr 30, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi" 2011, nr 34 IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• Kapusta F., Agrobiznes, Difin, Warszawa 2008, s. 177.
• Kapusta F., Wybrane problemy cukrownictwa polskiego, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 880, "Technologia" 7, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu , Wrocław 2000.
• Kapusta F., Cukrownictwo polskie w Unii Europejskiej, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1070, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2005.
• Mucha M., Stan i perspektywy branży cukrowniczej w Polsce. Podsumowanie reformy regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej w latach 2006/2007-2009-2010, "Gazeta Cukrownicza" 2010, nr 3, s. 65-67.
• Rocznik statystyczny, GUS, Warszawa 1961, 1966, 1976, 1991.
• Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2006, GUS, Warszawa 2006.
• Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2007, GUS, Warszawa 2007.
• Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2008, GUS, Warszawa 2008.
• Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2009, GUS, Warszawa 2009.
• Rocznik statystyczny rolnictwa 2009, GUS, Warszawa 2009.
• Rocznik statystyczny rolnictwa 2011, GUS, Warszawa 2011.
• Rocznik statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2011, GUS, Warszawa 2011.
• "Rynek Cukru" 2004, nr 26, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2007, nr 31, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2008, nr 33, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2008, nr 34, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2009, nr 36, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2010, nr 37, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2011, nr 38, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• "Rynek Cukru" 2012, nr 39, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
• Uprawy rolne i wybrane elementy metod produkcji roślinnej, PSR 2010, GUS, Warszawa 2011.
• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o regulacji rynku cukru, DzU 2001 nr 76, poz. 810.
• Sondel J., Ekonomiczne znaczenie plantacji buraka cukrowego dla rolnictwa i państwa, Kraków 1928.