Procesy konwergencji na europejskim rynku kredytów dla gospodarstw domowych

• Autorzy: Grzegorz Wałęga

Warianty tytułu

Convergence Processes in the European Household Credit Market

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dynamiczny rozwój rynku kredytów dla gospodarstw domowych w ostatnich latach przełożył się na wzrost jego znaczenia i pozostaje nie bez wpływu na funkcjonowanie całej gospodarki. Celem artykułu jest porównanie stopnia rozwoju rynku kredytów dla gospodarstw domowych w Polsce na tle innych krajów, zarówno wysoko rozwiniętych krajów europejskich, jak i - o ile było to możliwe - krajów o podobnym stopniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Hipoteza badawcza zakłada, że procesy integracji europejskiej oddziałują na rynek kredytów dla ludności i prowadzą, pomimo historycznych i kulturowych różnic, do jego stopniowej realnej konwergencji. Tendencje te są zauważalne zwłaszcza wśród nowych członków Unii Europejskiej. Szybkiemu rozwojowi rynku kredytów dla gospodarstw domowych towarzyszą także zmiany jego struktury - w coraz większym stopniu kredyty stają się źródłem długoterminowego finansowania konsumpcji gospodarstw domowych. Na podstawie zagregowanych danych można stwierdzić, że wielkość kredytów per capita zależy w dużej mierze od zamożności gospodarstw domowych. Przeprowadzone metodą Warda grupowanie pozwoliło na wyodrębnienie czterech grup krajów, które są podobne pod względem wielkości rynku kredytów dla gospodarstw domowych (mierzonej w relacji do PKB) oraz jego struktury (udział kredytów związanych z nieruchomościami w kredytach detalicznych ogółem). Wzrost relatywnej wielkości rynku kredytów w krajach postsocjalistycznych, po początkowym szybkim wzroście popytu na kredyty konsumpcyjne, możliwy jest w zasadzie wyłącznie poprzez zwiększanie udziału długoterminowych kredytów na nieruchomości. (abstrakt autora)

EN

Dynamic growth in the household lending market has in recent years increased this market's importance and has had an influence on the entire economy. The article compares the development of the credit market for households in Poland with both highly developed European countries and those with a level of socioeconomic development on a par with Poland's. The hypothesis is that European integration affects the credit market and leads, despite historical and cultural differences, to its gradual real convergence. These trends are particularly pronounced among the new EU members. Rapid development of the credit market for households has been accompanied by changes in this market's structure - loans are increasingly becoming a source of the long-term financing of household consumption. Analysis based on the aggregated data reveals that the volume of loans per capita depends largely on the wealth of households. Clustering done using Ward's method made it possible to isolate four groups of countries that are similar in terms of the size of their credit market relative to households (measured in relation to GDP) and its structure (the share of housing loans to total retail loans). The increase in the relative size of the credit market in post-socialist countries, after an initial rapid increase in demand for consumer loans, is made possible only by increasing the share of long-term loans on property. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rynek kredytów; Gospodarstwa domowe; Integracja gospodarcza i polityczna Europy; Wydatki gospodarstw domowych; Konwergencja systemów finansowych

EN

Credit market; Households; Economic and political integration of Europe; Household expenditures; Convergence of financial systems

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 897
• Strony: 41--55

Twórcy

autor

Grzegorz Wałęga

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Baka W. [2005], Bankowość europejska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Domaszewicz R. [1966], Rola kredytu konsumpcyjnego i długu publicznego w rozwoju gospodarki amerykańskiej w okresie 1920-1963, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej, Seria specjalna: Monografie nr 10, Kraków.
• Lending to Households in Europe (1995-2009). ECRI Statistical Package 2010 [2010], European Credit Research Institute (ECRI), Brussels.
• Michałek J.J., Siwiński W., Socha M.W. [2007], Realna i nominalna konwergencja - podstawy teoretyczne i implikacje praktyczne [w:] Polska w Unii Europejskiej. Dynamika konwergencji ekonomicznej, red. J.J. Michałek, W. Siwiński i M.W. Socha, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• OECD Economic Outlook 2010 [2010], OECD Publishing, Vol. 2, No 88.
• Pociecha J. i in. [1988], Metody taksonomiczne w badaniach społeczno-ekonomicznych, PWN, Warszawa.
• Raport na temat pełnego uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w trzecim etapie Unii Gospodarczej i Walutowej [2009], Narodowy Bank Polski, Warszawa.
• Rozwój systemu finansowego w Polsce w latach 2002-2003 [2004], Narodowy Bank Polski, Warszawa.
• Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2007 r. [2008], Narodowy Bank Polski, Warszawa.
• Rytelewska G., Huszczonek E. [2004], Zmiany w popycie na kredyt gospodarstw domowych, NBP, "Materiały i Studia", nr 172.
• Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym [2000], red. A. Zeliaś, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Wałęga G. [2011], Uwarunkowania zachowań gospodarstw domowych na rynku kredytów w Polsce, Kraków, niepublikowana praca doktorska.