Mierniki dobrobytu. Polska na tle wybranych krajów świata

• Autorzy: Łukasz Jabłoński

Warianty tytułu

Measuring Welfare - Poland and Selected Countries of the World

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie prowadzonej w literaturze dyskusji nad syntetycznymi miernikami dobrobytu ekonomicznego, a także zaprezentowanie rozbieżności w ocenie dobrobytu ekonomicznego różnych krajów w zależności od zastosowanej miary tej kategorii ekonomicznej. Artykuł składa się z dwóch głównych części. W pierwszej z nich przedstawiono dyskusje nad różnymi sposobami pomiaru dobrobytu ekonomicznego. Część druga poświęcona jest porównawczej analizie dobrobytu ekonomicznego, mierzonego różnymi miarami, w Polsce na tle wybranych krajów świata. Z przeglądu syntetycznych mierników dobrobytu ekonomicznego wynika, że miary alternatywne i być może lepsze niż PKB per capita charakteryzują się jedną zasadniczą słabością, wynikającą z arbitralności w doborze uwzględnianych w nich mierników cząstkowych. W związku z tym utrudnione jest wykorzystywanie w badaniach porównawczych wartości szacowanych przez różnych badaczy lub instytucje statystyczne. Co więcej, trudno jest pozyskać długie szeregi czasowe innych niż PKB per capita i HDI mierników, które rzucają światło na pozakonwencjonalne aspekty dobrobytu ekonomicznego, istotnie determinujące jakość życia. Z porównania wartości różnych mierników dobrobytu wynika, iż prezentują one zasadniczo odmienną strukturę podziału dobrobytu ekonomicznego w świecie. Tradycyjne mierniki dobrobytu, a więc PKB per capita i HDI, gloryfikują zwłaszcza kraje z euroatlantyckiego obszaru kulturowego, a więc UE-15, OECD, UCJNA. Z kolei mierniki wywiedzione z heterodoksyjnej ekonomii lepiej oceniają kraje na niższym poziomie rozwoju ekonomicznego. (abstrakt autora)

EN

The paper presents the debate in the literature over aggregative measures of economic welfare, and investigates the differences in how economic welfare is evaluated in various countries, depending on the measurement applied. The first part of the article looks at the debate over the various ways of measuring economic welfare. The second presents a comparative analysis of welfare, measured on the basis of a few indicators, between Poland and other countries. The literature overview indicates that alternative, and perhaps better measurements then GDP per capita, are characterised by one major weakness - the arbitrary selection of partial measures. The result is that it is difficult to use the values obtained from various sources in empirical research. Moreover, it is hard to find long enough time series other than GDP per capita and HDI that present other than conventional aspects of welfare, which in turn indicate the quality of life. Comparison of values of various welfare measurements shows a different picture of welfare in the world. Conventional measures, such as GDP per capita and HDI, overestimate the Euro-Atlantic culture countries, especially EU-15, OECD, and UCJNA. Measurement with heterodox theoretical background evaluates as relatively higher those countries with a relatively lower level of economic development, as measured with conventional measurements. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dobrobyt; Dobrobyt gospodarczy; Wskaźnik trwałego dobrobytu ekonomicznego

EN

Prosperity; Economic prosperity; Index od Sustatainable Economic Welfare (ISEW)

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 897
• Strony: 103--120

Twórcy

autor

Łukasz Jabłoński

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Abdallah S. et al. [2009], The (un)Happy Planet Index 2.0. Why Good Lives Don't Have to Cost the Earth, New Economics Foundation, London, UK.
• Alesina A., Di Tello R., MacCulloch R. [2001], Inequality and Happiness: Are European and American Different?, NBER Working Paper, No 8198.
• Aspects of Quality of Life [2000], red. W. Ostasiewicz, Wrocław University of Economics Publishing House, Wrocław.
• Borys T. [2005], Pomiar trwałego i zrównoważonego rozwoju [w:] Zrównoważony rozwój. Wybrane problemy teoretyczne i implementacja w świetle dokumentów Unii Europejskiej, red. B. Poskrobko, S. Kozłowski, Komitet "Człowiek i Środowisko" przy Prezydium PAN, Białystok-Warszawa.
• Borys T. [2007], W poszukiwaniu syntetycznego wskaźnika zrównoważonego rozwoju [w:] Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, red. B. Poskrobko, Wydawnictwo "Ekonomia i Środowisko", Białystok 2007.
• The Conference Board Total Economy Database: Output, Labor and Labor Productivity Country Details, 1950-2010 [2011], CBTED, January, www.conference-board.org.
• Di Tella R., MacCullock R.J., Oswald A.J. [1999], How do Macroeconomic Fluctuations Affect Happiness?, Harvard Business School, mimeo.
• Dobrobyt społeczny, nierówności i sprawiedliwość dystrybutywna [2004], red. S. Kot, A. Malawski, A. Węgrzecki, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Frey B.S., Stutzer A. [2002], What Can Economics Learn from Happiness Research?, "Journal of Economic Literature", Vol. 40.
• Hamilton C. [2003], Growth Fetish, Allen & Unwin, Griffin Press, Adelaide.
• Henderson H. [1996], What's Next in the Great Debate about Measuring Wealth and Progress, "Challenge", Vol. 39, No 6.
• Kołodko G.W. [2008], Wędrujący świat, Wydawnictwo Pruszyński i S-ka, Warszawa.
• Lane R.E. [1993], Does Money Buy Happiness, "Public Interest", No 113.
• Lawn P.A. [2000], Towards Sustainable Development: An Ecological Economics Approach, Lewis Publishers, Boca Raton.
• Lawn P.A. [2005], An Assessment of the Valuation Methods Used to Calculate the Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW), Genuine Progress Indicator (GPI), and Sustainable Net Benefit Index (SNBI), "Environment, Development and Sustainability", No 7.
• Lawn P.A., Sanders R. [1999], Has Australia Surpassed Its Optimal Macroeconomic Scale: Finding Out with Aid of 'Benefit' and 'Costs' Accounts and a Sustainable Net Benefit Index, "Ecological Economics", Vol. 28.
• Low L., Aw T.C. [1997], The Human Development Index Revisited, "Singapore Management Review", Vol. 19, No 1.
• Orłowski W.M. [2010], W pogoni za straconym czasem. Wzrost gospodarczy w Europie Środkowo-Wschodniej 1950-2030, PWE, Warszawa.
• Slesnick D.T. [1998], Empirical Approaches to the Measurement of Welfare, "Journal of Economic Literature", Vol. 36, No 4.
• Śleszyński J. [2002], Syntetyczne wskaźniki trwałego rozwoju Polski [w:] Aplikacyjne aspekty trwałego rozwoju, red. G. Dobrzański, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok.
• Śleszyński J. [2007], Wskaźniki trwałego rozwoju Unii Europejskiej [w:] Zrównoważony rozwój i ochrona środowiska w gospodarce, red.: D. Kiełczowski, B. Dobrzańska, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok.
• UNDP [2011], UNDP Statistical Data, "Hybrid HDI", January, www.undp.org.
• Veenhoven R. [2004], Happy Life Years: a Measure of Gross National Happiness [in:] Gross National Happiness and Development, eds K. Ura, K. Galay, The Centre for Buthan Studies, Thimphu, Buthan.
• Woźniak M.G. [2004], Wzrost gospodarczy. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Wskaźniki zrównoważonego rozwoju [2005], red. T. Borys, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
• Yew-Kwang Ng [2003], From Preference to Happiness: Towards a More Complete Welfare Economics, "Social Choice and Welfare", No 20.
• Żylicz T. [2007], Trwały rozwój w teorii ekonomii, red. B. Poskrobko, Obszary badań nad trwałym i zrównoważonym rozwojem, Wydawnictwo Ekonomia i Środowiska, Białystok.