Ryzyko w systemie płatniczym

• Autorzy: Jakub Górka

Warianty tytułu

Risk in the Payment System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zarządzanie ryzykiem systemu płatniczego wymaga skutecznego nadzoru. W Polsce pełniony jest on przez Narodowy Bank Polski i Komisję Nadzoru Finansowego. Stabilność finansowa kraju zależy m.in. od sprawnie i bezpiecznie wykonywanych rozliczeń pieniężnych. Systematycznie rośnie poziom obrotów w systemach płatności. Jednym z celów artykułu jest określenie, w relacji do rocznego PKB, wartości strumienia pieniądza, który w 2012 r. był przedmiotem transferu w systemach płatności uznanych w Polsce za systemowo ważne (SORBNET i ELIXIR). Analizowane są również inne systemy płatności, w tym kartowe, które z roku na rok przetwarzają coraz większą liczbę i wartość transakcji. Poruszono wątek zarządzania płynnością przez polskie banki z punktu widzenia efektywności rozrachunku w pieniądzu banku centralnego. Ryzyka występujące w systemie płatniczym są ze sobą silnie skorelowane. Ważne zarówno z punktu widzenia nadzorców, jak i samych dostawców usług płatniczych jest zwracanie uwagi na wzajemne zależności pomiędzy różnymi rodzajami ryzyka i świadome kontrolowanie ich poziomu. (abstrakt oryginalny)

EN

Risk management in the payment system requires effective oversight and supervision functions, which in Poland are performed by the National Bank of Poland and the Financial Services Authority respectively. The country's financial stability depends on smooth execution of payments, the level of which steadily grows. One of the aims of the article is to measure in relation to the 2012 annual Poland's GDP the value of money flows, which was transferred in systemically important payment systems in Poland (SORBNET and ELIXIR). Other payment systems, including card payment systems, which from one year to another process bigger number and value of transactions, were also subject to analysis. A further issue addressed is the liquidity management of Polish banks evaluated from the perspective of settlement efficiency in the central bank's money. The risks in the payment system are highly correlated. Important from both - the viewpoint of supervisors and the payment service providers is to pay attention to the interdependence of risks and the aware control of their level. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stabilność finansowa; Obrót płatniczy; Zarządzanie płynnością finansową

EN

Financial sustainability; Payment turnover; Liquidity management

• Czasopismo: Problemy Zarządzania
• Rocznik: 2013
• Tom: 11
• Numer: nr 2 (42) Zarządzanie ryzykiem i ubezpieczenia
• Strony: 111--123

Twórcy

autor

Jakub Górka

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Afonso, G. i Shin, H. (2011). Precautionary Demand and Liquidity in Payment Systems. Journal of Money, Credit and Banking, 43 (October), 589-619, http://dx.doi. org/10.1111/j.1538-4616.2011.00454.x.
• BIS. (2001). Core Principles for Systemically Important Payment Systems. Basel: Bank for International Settlements.
• Borcuch, A. (2009). Globalny system pieniężny. Warszawa: CeDeWu.
• EBC. (2003). Oversight Standards for Euro Retail Payment Systems. Frankfurt: European Central Bank.
• EBC. (2006). Jednolity Obszar Płatności w Euro. Zintegrowany Rynek Płatności Detalicznych. Frankfurt: Europejski Bank Centralny.
• Galbiati, M. i Soramaki, K. (2011). An agent-based model of payment systems. Journal of Economic Dynamics and Control, 35 (6), 859-875, http://dx.doi.org/10.1016/j. jedc.2010.11.001.
• Górski, M. (2009). Rynkowy system finansowy, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Grąt-Osińska, A. i Pawliszyn, M. (2007). Poziomy płynności i opóźnienia w rozrachunku w systemie SORBNET - podejście symulacyjne przy użyciu symulatora systemów płatności BoF-PSS2. Bank i Kredyt, 38 (5), 53-66.
• Harasim, J. (2011). Uwarunkowania rozwoju rynku płatności detalicznych. W: J. Harasim, B. Frączek, G. Szustak, M. Klimontowicz (red.), Europejski rynek płatności detalicznych (s. 15-34). Warszawa: CeDeWu.
• Iwańczuk, A. (2011). Systemy płatnicze i rynek płatności w Unii Europejskiej. Warszawa: CeDeWu.
• Leinonen, H. i Soramaki, K. (2005). Simulating interbank payment and securities settlement mechanisms with the BoFPSS2 simulator. W: H. Leinonen (red.), Liquidity, risks and speed in payment and settlement systems - a simulation approach (s. 17-71). Bank of Finland Studies.
• NBP (2003). Rynek kart płatniczych. Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• NBP (2004a). Rola NBP w zakresie nadzoru nad systemami płatności. Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• NBP (2004b). Polityka Narodowego Banku Polskiego w dziedzinie nadzoru nad systemami płatności. Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• NBP (2013). Ocena funkcjonowania systemu płatniczego w II półroczu 2012 r. Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• Senderowicz, K. (2003). Wymogi Unii Europejskiej oraz standardy międzynarodowe i ich wpływ na rozwój systemów płatności w Polsce. W: Euro od A do Z (s. 80-104). Warszawa: Narodowy Bank Polski.
• Solarz, J. (2005). Zarządzanie ryzykiem systemu finansowego. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ubezpieczeń i Bankowości w Warszawie.
• Sotomska-Krzysztofik, P i Szczepańska, O. (2006). Przejrzystość banków centralnych we wspieraniu stabilności finansowej. Bank i Kredyt, 37 (11-12), 12-26.
• Szczepańska, O. (2007). Rola banku centralnego w sieci bezpieczeństwa finansowego. Bezpieczny Bank, 35 (2-3), 61-79.
• Zaleska, M., Koleśnik, J. i Obal, T. (2007). Budowa zintegrowanego systemu ochrony klientów instytucji finansowych. Bezpieczny Bank, 35 (2-3), 98-115.
• Ustawa prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. Dz.U. 1997 r. Nr 140, poz. 939.
• Ustawa o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami z dnia 24 sierpnia 2001 r. Dz.U. 2001 r. Nr 123, poz. 1351.
• Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych z dnia 12 września 2002 r. Dz.U. 2001 r. Nr 169, poz. 1385.
• Ustawa o usługach płatniczych z dnia 19 sierpnia 2011 r. Dz.U. 2011 r. Nr 199, poz. 1175.

Identyfikatory

DOI

10.7172/1644-9584.42.7