O polityce fiskalnej i pieniężnej w warunkach pułapki płynności

• Autorzy: Marcin Krawczyk

Warianty tytułu

Fiscal and Monetary Policies in a Liquidity Trap

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy problemu skuteczności ekspansywnej fiskalnej i pieniężnej w pobudzaniu koniunktury gospodarki, która znajduje się w keynesowskiej pułapce płynności. Pułapka płynności jest uznana za groźne zjawisko, bo jednocześnie z nią pojawiają się deflacyjne oczekiwania oraz recesja. Wtedy ekspansyjna polityka fiskalna i pieniężna, których celem jest pobudzenie aktywności gospodarczej, okazują się nieskuteczne i recesja jest długotrwała. Sposób na wydostanie gospodarki z recesji w takich warunkach nadal jest dyskutowany przez ekonomistów. W artykule zostały wyodrębnione trzy części. W pierwszej omówione są przyczyny wystąpienia zjawiska pułapki płynności oraz jego skutki, ilustrowane na podstawie dwóch przypadków wystąpienia tego zjawiska: w USA w latach 30. oraz w Japonii w latach 90. XX wieku. Część druga to analiza sposobów proponowanych w literaturze na wydostanie gospodarki z recesji połączonej z pułapką płynności oraz deflacyjnymi oczekiwaniami. Wśród przywoływanych w artykule opinii różnych ekonomistów dominuje pogląd, że skuteczność ekspansji fiskalnej i pieniężnej zostanie przywrócona, jeśli uda się wywołać inflacyjne oczekiwania. Stąd proponowane rozwiązania łączą zastosowanie ekspansywnej polityki fiskalnej i pieniężnej z różnymi sposobami kreowania oczekiwań inflacyjnych. W trzeciej części przedstawione są wnioski płynące z połączenia kilku teoretycznych analiz: keynesowskiej preferencji płynności, tobinowskiej analizy emisji długu państwa oraz zmodyfikowanej przez autora postkeynesowskiej analizy popytu na pieniądz. Pozwalają one na stwierdzenie, że jednoczesna ekspansja fiskalna i pieniężna utrwali stan zwiększonego popytu na pieniądz oraz uruchomi mechanizm, który osłabi siłę popytowego efektu deficytu budżetowego. Siła kontrakcyjnego oddziaływania tego mechanizmu rośnie wraz z poziomem zadłużenia państwa. (abstrakt oryginalny)

EN

The article deals with the problem of the effectiveness of expansionary fiscal and monetary policies in boosting economic activity in the economy that got stuck in the Keynesian liquidity trap. The liquidity trap is considered to be a dangerous phenomenon because it is accompanied by deflationary expectations and recession. An expansionary fiscal and monetary policy aimed at boosting economic activity turns then to be ineffective, and the recession becomes long-lasting. The way to get the economy out of the recession in such a situation is still a subject of discussion among the economists. The article contains three parts. The first part explains the causes and effects of the liquidity trap, illustrated by the two historical examples of the occurrence if that phenomenon: the United States in the 1930's and Japan in 1990's. The second part includes the analysis of the proposed ways of getting the economy out of the recession coupled with a liquidity trap and deflationary expectations. Among the views quoted in the article the prevailing opinion suggests that the effectiveness of fiscal and monetary expansion can be restored when inflationary expectations appear; therefore, the proposed solutions make the use of expansionary policies conditional on triggering such expectations. The third part presents the conclusions drawn from the combined analysis of the Keynesian liquidity preference, Tobin's analysis of state debt and a modified, post-Keynesian analysis of the demand for money. The analysis leads to the conclusion that a simultaneous fiscal and monetary expansion will preserve the increased demand for money, launching a mechanism that will weaken the demand effect of budget deficit. The strength of this mechanism depends on the level of public debt. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka pieniężna; Polityka podatkowa; Stopa procentowa; Recesja gospodarcza; Polityka fiskalna; Pułapka płynności

EN

Monetary policy; Tax policy; Interest rate; Economic recession; Fiscal policy; Liquidity trap

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 4
• Strony: 475--496

Twórcy

autor

Marcin Krawczyk

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Bernanke B.S., Deflation: Making Sure It Doesn't Happen Here. Remarks before the National Economists Club, 2002 (http://www.federalreserve.gov/boarddocs/speeches/2002/20021121/default.htm)
• Callen T, Ostry J.D., Japan's Lost Decade: Policies for Economic Revival, red. T. Callen, J.D. Ostry, International Monetary Fund, Washington 2003.
• Duwendag D. i in., Teoria pieniądza i polityka pieniężna, Poltext, Warszawa 1996.
• Eggertsson G.B., Was the New Deal Contractionary?, Federal Reserve Bank of New York, Staff Report 264, 2006.
• Eggertsson G.B., Great Expectations and the End of the Depression, "The American Economic Review" 2008a, nr 98(4).
• Eggertsson G.B., Was the New Deal Contractionary? Appendix to 2006 Report, Federal Reserve Bank of New York, Staff Reports, 2008b.
• Fisher I., The Theory of Interest as Determined by Impatience to Spend Income and Opportunity to Invest It, Macmillan, New York 1930.
• Fisher I., The Debt-deflation Theory of Great Depressions, "Econometrica" 1933, nr 1(4).
• Friedman M., Schwartz A. J., Monetary History of the United States 1867-1960, NBER, New York 1963.
• Goodfriend M, Overcoming the Zero Bound on Interest Rate Policy, "Journal of Money, Credit and Banking" 2000, nr 32(4).
• Hicks J.R., Mr. Keynes and the 'Classics': A Suggested Interpretation, "Econometrica" 1937, nr5(2).
• Horioka Ch.Y., The Causes of Japan's "Lost Decade": The Role of Household Consump¬tion, NBER Working Paper 12142, NBER, 2006.
• Keynes J.M., Alternative Theories of the Rate of Interest, "The Economic Journal" 1937a, nr 47(186).
• Keynes J.M., The 'Ex-ante' Theory of the Rate of Interest, "The Economic Journal" 1937b, nr 47(188).
• Keynes J.M., The General Theory of Employment, Interest and Money, w: The Collected Writings, Macmillan, New York 1973.
• Krawczyk M., O neutralności długu publicznego. Wokół ricardiańskiego teorematu ekwiwalentności - R. Barro, J. Tobin i inni, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2007.
• Krawczyk M., Deficyt budżetu państwa i aktywność gospodarcza, "Ekonomista" 2009, nr 5.
• Krawczyk M., Oczekiwany poziom stopy procentowej a popyt na pieniądz, "Ekonomista" 201 la, nr 6.
• Krawczyk M, Popyt na pieniądz i związek między ekspansywną polityką fiskalną a ekspansywną polityką pieniężną, w: Polityka gospodarcza w warunkach deficytu budżetowego i długu publicznego, red. D. Malinowski, M. Krawczyk, SGH, Warszawa 2011b.
• Krugman P., Thinking about the Liquidity Trap, 1999 (http://web.mit.edu/krugman/www/)
• Krugman P., Dominquez K.M., Rogoff K., It's Baaack: Japan's Slump and the Return of the Liquidity Trap, "Brookings Papers on Economic Activity" 1998, nr 2.
• Romer Ch.D., What Ended the Great Depression?, "The Journal of Economic History" 1992, nr 52(4).
• Svensson L.E., How Should Monetary Policy be Conducted in an Era of Price Stability?, NBER Working Paper 7516, NBER, 2000.
• Svensson L.E., Escaping from a Liquidity Trap and Deflation: The Foolproof Way and Others, "The Journal of Economic Perspectives" 2003, nr 17(4).
• Tobin J., Monetary Policies and the Economy: The Transmission Mechanism, "Cowles Foundation Papers" 1978, nr 462.
• Tobin J., Asset Accumulation and Economic Activity. Reflections on Contemporary Macroeconomic Theory, The University of Chicago Press, Chicago 1980a.
• Tobin J., Government Deficits and Capital Accumulation, "Cowles Foundation Papers" 1980b, nr 534.
• Tobin J., Buiter W, Fiscal and Monetary Policies, Capital Formation and Economic Activity, "Cowles Foundation Papers" 1980c, nr 523.
• Tobin J., Golub S., Money, Credit and Capital, McGraw-Hill, Boston 1998.