Wykorzystanie ICT w rolnictwie Mazowsza - ujęcie przestrzenne

• Autorzy: Konrad Ł. Czapiewski , Roman Kulikowski , Jerzy Bański , Maria Bednarek-Szczepańska , Marcin Mazur , Mariola Ferenc

Warianty tytułu

The Use of ICT in Mazovian Agriculture - Spatial Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Diagnoza i ocena wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w gospodarce rolnej jest głównym celem tej publikacji. (...)Struktura publikacji odzwierciedla poszczególne etapy badawcze. W rozdziale wstępnym sformułowano cele badawcze, wyznaczono zakres przestrzenny i czasowy opracowania oraz opisano metody badawcze i zestawiono źródła danychstatystycznych. W rozdziale drugim ukazano w ujęciu teoretycznym znaczenie ICT w rozwoju obszarów wiejskich, a w szczególności rolnictwa. Następnie zaprezentowano znaczenie ICT dla obszarów wiejskich i rolnictwa w świetle wybranych dokumentów polityki europejskiej, krajowej i regionalnej oraz alokację środków z różnych programów Unii Europejskiej kierowanych na wspieranie rozwoju społeczeństwa informacyjnego na Mazowszu. Rozdział czwarty dotyczy przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczeństwa informacyjnego w zakresie wyposażenia i użytkowania ICT (w skali ogólnoeuropejskiej i wewnątrzregionalnej na Mazowszu). W rozdziale piątym scharakteryzowano strukturę funkcjonalną rolnictwa na Mazowszu. Rozdział szósty zawiera szczegółową analizę poziomu wyposażenia i wykorzystania ICT przez rolników na Mazowszu w zależności od struktury społeczno-demograficznej rolników, sytuacji ekonomicznej gospodarstw oraz uwarunkowań przestrzennych (lokalizacyjnych i funkcjonalnych) gmin. W rozdziale siódmym zawarto analizę znaczenia wybranych czynników technicznych i społeczno-demograficznych różnicujących możliwości wykorzystania ICT przez mieszkańców oraz wskazano przyczyny wykluczenia cyfrowego rolników. W rozdziale ósmym przedstawiono szczegółową ocenę stanu funkcjonowania witryn internetowych instytucji obsługi rolnictwa oraz rolników na Mazowszu. W ostatnim rozdziale dokonano podsumowania całości pracy, porównano otrzymane rezultaty z zakładanymi celami badawczymi, oceniono przydatność wypracowanej metodyki badawczej oraz przedstawiono rekomendacje dla polityki rozwoju regionalnego. (fragment tekstu)

EN

The main objective of this publication is diagnosis and evaluation of the ICT use in farming. The area of research presented in the study covers the region of Mazovia, which represents different types of rural areas and diverse forms of agriculture. The general purpose of the study is accompanied by several specific topics:
- identification of ICT importance in rural areas in strategic documents being in force,
- determination of the spatial diversity of ICT equipment in agricultural house- holds,
- assessment of the level of spatial differentiation of ICT use by farmers,
- assessment of agricultural households' and institutions supporting agriculture websites quality,
- diagnosis of causes for farmers' digital exclusion. (fragment of text)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Technologia informacyjna; Obszary wiejskie; Rozwój technologii informacyjnej; Technologie informacyjne i telekomunikacyjne; Wykluczenie cyfrowe; Witryny internetowe; Postęp technologiczny w rolnictwie

EN

Agriculture; Information Technology (IT); Rural areas; Information technology development; Information and Communication Technology (ICT); Digital divide; Internet websites; Technological progress in agriculture

• Czasopismo: Studia Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2012
• Tom: 30
• Strony: 148

Twórcy

autor

Konrad Ł. Czapiewski

autor

Roman Kulikowski

autor

Jerzy Bański

autor

Maria Bednarek-Szczepańska

autor

Marcin Mazur

autor

Mariola Ferenc

Bibliografia

• Akca H., Sayil M., Esengun K., 2007, Challenge of rural people to reduce digital divide in the globalized world: Theory and practice, Government Information Quarterly, 24, s. 404-413.
• Bański J., 2009, Typy obszarów funkcjonalnych w Polsce, ekspertyza dla MRR, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Bański J., Stola W., 2002, Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce, Studia Obszarów Wiejskich, 3, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa.
• Borcz Z., 2000, Infrastruktura terenów wiejskich, Akademia Rolnicza, Wrocław.
• Castells M., 2003, Galaktyka Internetu, Rebis, Poznań.
• Chudy-Hyski D., 2004, Analiza przestrzennego zróżnicowania infrastruktury technicznej w województwie śląskim, Inżynieria Rolnicza, 2, s. 103-111.
• Ciekanowski Z., Milewski L. (red.), 2009, Rola infrastruktury w społeczno-ekonomicznym rozwoju Mazowsza, Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa, Warszawa.
• Czapiewski K., 2010, Koncepcja wiejskich obszarów sukcesu społeczno-gospodarczego i ich rozpoznanie w województwie mazowieckim, Studia Obszarów Wiejskich, 22, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa.
• Czapiewski K., Floriańczyk Z., Janc K., 2010, Agricultural knowledge and rural economy - analysis on micro and macro scales, [w:] A. Fieldsend (red.), Linking competitiveness with equity and sustainability: new ideas for the socio-economic development of rural areas, Rural areas and development, 7, European Rural Development Network, s. 25-36.
• Czapiewski K., Janc K., 2008, Zróżnicowanie przestrzenne poziomu wykształcenia ludności wiejskiej i rolniczej, Czasopismo Geograficzne, 4, 79, s. 333-354.
• Czapiewski K., Janc K., 2009a, Kapitał ludzki a rozwój obszarów wiejskich - współwystępowanie przestrzenne, ekspertyza wykonana dla IERiGŻ PIB, Warszawa-Wrocław.
• Czapiewski K., Janc K., 2009b, Przestrzenne zróżnicowanie poziomu wykształcenia rolników. Europa-Polska-Mazowsze, [w:] E. Rydz, R. Rudnicki (red.), Procesy przekształceń przestrzeni wiejskiej, Studia Obszarów Wiejskich, 17, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa, s. 21-32.
• Czapiński J., Panek T. (red.), 2009, Diagnoza społeczna 2009, www.diagnoza. com.
• Dolata M., 2005, Stan i kierunki rozwoju infrastruktury gospodarczej obszarów wiejskich Wielkopolski, Akademia Rolnicza, Poznań.
• Europe and the global information society, 1994, Bangemann Report Recommendations to the European Council, Komisja Europejska, Bruksela.
• Floriańczyk Z., Czapiewski K., Stawicka E., 2007, Rural technology transfer in transition economies in Poland, report for CEEC AGRI POLICY project, AgriPolicy.net.
• Forman C., Goldfarb A., Greenstein S., 2005, Geographical Location and the Diffusion of Internet Technology, Electronic Commerce Research and Applications 4, s. 1-13.
• Fox W.F., Porca S., 2007, Investing in Rural Infrastructure, International Regional Science Review, 24, s. 103-133.
• Fujita M., Krugman P, Venables A.J., 1999, The Spatial Economy. Cities, Regions and International Trade, The MIT Press, Cambridge.
• Gałczyńska B., Kulikowski R., 1986, Poziom wykształcenia zatrudnionych w rolnictwie indywidualnym a efekty produkcyjne, Przegląd Geograficzny, 58, s. 783-794.
• Głębocki B., 2005, Produkcja zwierzęca - rozwój i rozmieszczenie przestrzenne, [w:] B. Głębocki (red.), Struktura przestrzenna rolnictwa Polski u progu XXI wieku, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 219-309.
• Goban-Klas T., Sienkiewicz P., 1999, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Wyd. Fundacji Postępu Telekomunikacji, Kraków.
• Grimes S., 2000, Rural Areas in the Information Society: Diminishing Distance or Increasing Learning Capacity, Journal of Rural Studies, 16, s. 13-21.
• Gunasekaran V., Harmantzis F.C., 2008, Towards a Wi-Fi ecosystem: Technology integration and emerging service models, Telecommunication Policy, 32, s. 163-181.
• Hardt Ł., Grochowska R., 2009, Możliwości oddziaływania środków finansowych Polityki Spójności na rozwój obszarów wiejskich w Polsce w latach 2007¬-2013, [w:] J. Rowiński (red.), Wpływ funduszy współfinansowanych ze środków UE na rozwój regionów wiejskich w Polsce, IERiGŻ PIB, Warszawa.
• Heilig G., 2003, Information society and the countryside: can internet-based system bring income alternatives to rural areas?, [w:] J. Bański, J. Owsiński (red.), Alternatives for European Rural Areas, Rural Areas and Development, 1, ERDN, Warszawa, s. 65-79.
• Horvath G., 2005, Regional disparities and competitiveness in Central and Eastern Europe, EUROPA XXI, 13, s. 9-25.
• Identification of Spatially Relevant Aspects of the Information Society, 2007, Raport z projektu ESPON 1.2.3.
• Informacja o stanie infrastruktury technicznej wsi na koniec 2004 roku, 2005, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
• Internet usage in 2009 - households and individuals, 2009, Eurostat.
• Janc K., Ilnicki D., 2010, Hotspot - a new technology, but is it also a new, geographical face of the Internet?, Geographia Polonica, 83, 2, s. 55-65.
• Johnson T.G., 2001, The Rural Economy in a New Century, International Regional Science Review, 24, s. 21-37.
• Kitchin R.M., 1998, Towards geographies of cyberspace, Progress in Human Geography 22, 3, s. 385-406.
• Klepacki B., 2005, Wykształcenie jako czynnik różnicujący zasoby, organizację i wyniki ekonomiczne gospodarstw rolniczych, Roczniki Naukowe SERiA, VII(1), s. 124-128.
• Kołodziejczyk D., 2004, Kierunki rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich, [w:] J. Bański (red.), Polska przestrzeń wiejska: procesy i perspektywy, Studia Obszarów Wiejskich, 6, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa, s. 39-58.
• Komornicki T., Bański J., Śleszyński P, Rosik P., Czapiewski K., Korcelli P, Świątek D., Degórska B., Siłka P., Wiśniewski R., Stępniak M., Mazur M., 2012, Zagospodarowanie infrastrukturalne i kapitał fizyczny oraz policentryczność rozwoju Mazowsza, Trendy Rozwojowe Mazowsza, 4, Warszawa.
• Korzystanie z Internetu. Komunikat z badań, 2009, CBOS, Warszawa.
• Kulikowski R., 2003, Szczegółowy przegląd czynników opisujących produkcję rolną i charakterystyka możliwości produkcyjnych rolnictwa, [w:] A. Ciołkosz (red.), Charakterystyka rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski, GUS, Warszawa, s. 9-87.
• Kulikowski R., 2005, Rolnicze użytkowanie ziemi w Polsce w świetle wyników PSR z 2002 roku, [w:] B. Głębocki (red.), Struktura przestrzenna rolnictwa Polski u progu XXI wieku, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2005, s. 159-191.
• Łuszczuk M., Pawłowska A., 2000, Stan zaawansowania społeczeństwa informacyjnego w Polsce, Polska Fundacja Spraw Międzynarodowych, Sprawy Międzynarodowe, 2 (53), Warszawa, s. 75-102.
• Malecki E.J., 2003, Digital Development in Rural Areas: Potentials and Pitfalls, Journal of Rural Studies, 19, s. 201-214.
• Measuring the Information Society, 2011, International Telecommunication Union, Genewa.
• Określenie przyczyn wykluczenia cyfrowego na obszarach dotkniętych tym problemem, 2008, MSWiA, Warszawa.
• Olechnicka A., Gorzelak G., 2007, Społeczeństwo informacyjne w przestrzeni Europy, Studia Regionalne i Lokalne, 1(27), s. 50-73.
• Ostrowski L., 1998, Społeczna i techniczna infrastruktura na terenach wiejskich oraz źródła jej finansowania w świetle ankiety IERiGŻ z 1996 roku, IERiGŻ, Warszawa.
• Park S.O., 2004, Knowledge, networks and regional development in the periphery in the internet era, Progress in Human Geography, 28, s. 283-286.
• Poncet P, Ripert B., 2007, Fractured space: a geographical reflection on the digital divide, GeoJournal, 68, s. 19-29.
• Report and database on case study for Poland at NUTS 4/5 level, 2008, Raport przygotowany w projekcie FARO EU (Foresight Analysis of Rural areas Of Europe), Warszawa.
• Rosner A. (red.), 2007, Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian, Problemy Rozwoju Wsi i Rolnictwa, IRWiR PAN, Warszawa.
• Schultz T.W., 1961, Investment in Human Capital, American Economic Review, 51, s. 1-17.
• Selwyn N., Facer K., 2007, Beyond the Digital Divide. Rethinking Digital Inclusion for the 21st Century, Futurelab, Bristol.
• Siemiński J. (red.), 1996, Problemy infrastruktury technicznej obszarów wiejskich w Polsce, Studia na infrastrukturą wsi polskiej, tom 2, IRWIR PAN, Warszawa.
• Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2006-2010, 2010, GUS, Szczecin.
• Stawicka E., 2006, Kapitał ludzki w indywidualnych gospodarstwach rolnych (na przykładzie województwa mazowieckiego), [w:] M. Adamowicz (red.), Zrównoważony i trwały rozwój wsi i rolnictwa, Prace Naukowe, 40, SGGW, Warszawa, s. 157-166.
• Stola W., 1987, Klasyfikacja funkcjonalna obszarów wiejskich Polski. Próba metodyczna, Prace Habilitacyjne IGiPZ PAN, Wrocław-Warszawa.
• Śleszyński P, Bański J., Degórski M., Komornicki T., Więckowski M., 2007, Stan zaawansowania planowania przestrzennego w gminach, Prace Geograficzne, 211, IGiPZ PAN, Warszawa.
• Świątek D., 2010, Infrastruktura techniczna a rozwój pozarolniczej działalności gospodarczej w regionie Płocka, Studia Obszarów Wiejskich, 25, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa.
• Troszyński M., Bieliński J., 2010, Internet na wsi 2009, Fundacja Wspomagania Wsi, Warszawa.
• von Hayek F., 1945, The Use of Knowledge in Society, American Economic Review, 35, s. 519-530.
• Warren M., 2007, The Digital Vicious Cycle: Links between Social Disadvantage and Digital Exclusion in Rural Areas, Telecommunications Policy, 31, 374-388.
• Werner P., 2003, Geograficzne uwarunkowania rozwoju infrastruktury społeczeństwa informacyjnego w Polsce, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa.
• Whitacre B.E., Mills B.F., 2007, Infrastructure and the Rural-Urban Divide in High-Speed Residential Internet Access, International Regional Science Review, 30, s. 249-273.
• Wykorzystanie ICT w gospodarstwach domowych i przez osoby prywatne w 2007, 2007, GUS, Warszawa.
• Wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w 2005 r., 2005, GUS, Warszawa.