Zaufanie jako regulator decyzji ekonomicznych (analiza literatury)

• Autorzy: Tadeusz Zieliński

Warianty tytułu

Trust as Regulator of Economic Decision Making

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel: Kwestia zaufania w stosunkach międzyludzkich zyskała ostatnio na znaczeniu co najmniej z dwóch powodów: większej częstości i różnorodności tych stosunków oraz wysokiej, charakterystycznej dla sytuacji kryzysowej niepewności, której nie eliminują różne zabezpieczenia prawne i zwyczajowe. Ograniczając temat do zaufania jako jednego z regulatorów decyzji ekonomicznych, skupiono się na dziedzinie stosunkowo mało znanej, a przy tym rzadko omawianej ze stanowiska psychologicznego.

Metodologia: Po wskazaniu ważniejszych badań prowadzonych za granicą i w Polsce zaprezentowano psychologiczną definicję zaufania, ukazując jego rolę w trzech dziedzinach zachowań ekonomicznych - konsumpcji dóbr i usług, stosunków między przedsiębiorstwami oraz relacji przełożony-pracownik.

Wnioski: Wskazano na rzadko omawianą odrębność w okazywaniu zaufania do osób i do instytucji z podkreśleniem specyfiki tego pierwszego zaznaczającej się w dziedzinie cech sprawnościowych i moralnych. Wskazano na zasadniczą różnicę między zaufaniem posiadanym (odczuwanym) i okazywanym z zaznaczeniem kulturowych i osobowościowych uwarunkowań tego drugiego oraz istotnej w jego powstawaniu roli potrzeb. (abstrakt oryginalny)

EN

Trust in interpersonal relations has been one of the most recently discussed topics for at least two reasons: greater frequency and diversity of human contacts, giving grounds on actions, being particularly in crisis conditions, not sufficiently secured by legal safeguards. This text is limited to economic relations ever hardly discussed, especially from the psychological point of view . Apart from the review of western and Polish studies rust has been defined in psychological terms and treated as a regulator of decisions in 3 business domains: consumption, enterprise interrelations and labour relationships The author attempts to demonstrate the difference ,being rarely observed between the trust manifested in relations to institutions and person ,the latter giving raise to efficiency and moral characteristics considered separately. He indicates also the necessity to differentiate clearly trust realized and demonstrated ,the latter being conditioned by cultural and individual properties ,likewise by the intensivity of needs. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zaufanie; Relacje międzyludzkie; Ryzyko; Podejmowanie decyzji; Potrzeby człowieka

EN

Trust; Interpersonal relations; Risk; Decision making; Human needs

• Czasopismo: Management and Business Administration. Central Europe
• Rocznik: 2012
• Tom: 20
• Numer: nr 4
• Strony: 73--91

Twórcy

autor

Tadeusz Zieliński

• Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Bibliografia

• Albach H. (1980) Vertrauen in der Ekonomischer Theorie. Zeitschrift für die Gesamte Staatswissenschaft, z. 1, s. 2-11.
• Barber B. (1983) The logic and limits of trust. Hutgers University Press.
• Brzezińska A. (2003) Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Czapiński J., Panek T. (2011) Diagnoza społeczna (2011), www.diagnoza.com.
• Czarnik Sz. (2007) Gry eksperymentalne i manowce racjonalistycznego egoizmu. Decyzje, nr 8, s. 27-52.
• Falkowski A., Tyszka T. (2001) Psychologia zachowań konsumenckich. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Fukuyama F. (1997) Zaufanie: kapitał społeczny a droga do dobrobytu. Warszawa-Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gambetta D. (1988) Can we trust trust? W: Gambetta D. (red.), Trust: Making and Breaking Cooperative Relations. Oxford: Basil Blackwell.
• Geyskens I. Jan-Benedict, Steenkamp E.M., Kumar N. (1997) Generalizations about trust in marketing channel relationships using meta-analysis. International Journal of Research in Marketing, No. 15, s. 223-248.
• Graff G. (2003) Etyczne aspekty zaufania. Prakseologia, nr 143, s. 99-107.
• Grudzewski W.M., Hejduk I., Senkowska A., Wańtuchowicz M. (2007) Zarządzanie zaufaniem w przedsiębiorstwie. Kraków: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.
• Hardin R. (2009) Zaufanie. Warszawa: Wyd. Sic!
• Harrisom M.C., Knight D., Cummings L., Chervany N.L. (1998) Initial Trust Formation in new Organizational Relationships. Academy of Management Review, Vol. 23, No. 3, s. 473-490.
• Hoyer W.D., Brown S. (1990) Effects of Brand Awereness on Choice for a Common Repeat-Purchase Product. Journal of Consumer Research, Vol. 17, s. 141-149.
• Kowalski A.M. (2011) Wpływ kryzysu gospodarczego na procesy współpracy i konkurencji. Master of Business Administration, nr 2 (109), s. 30-42.
• Latusek-Jurczak D. (2011) Zarządzanie międzyorganizacyjne. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer Business.
• Rotter J.B. (1967) A new scale for the measurement of interpersonal trust. Journal of Personality, No. 26, s. 443-452.
• Soloma A. (2010) Zaufanie przedsiębiorców do banków w perspektywie finansów behawioralnych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 113, s. 830-848.
• Sprenger R.K. (2009) Zaufanie. Warszawa: MT Biznes.
• Sztompka P. (2009) Zaufanie - fundament społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tyszka T. (2004) Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Weigl B. (2000) Stereotypy i uprzedzenia. W: Strelau J. (red.), Psychologia, t. 3, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Wierzbiński J. (2009) Badanie zaufania do organizacji - problemy metodologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wojciszke B. (1991) Procesy oceniania ludzi. Poznań: Nakom.
• Zaleśkiewicz T., Hełka A. (2007) Trening współpracy/rywalizacji jako forma wpływu na zachowanie ludzi w dwuosobowej grze zaufania. Decyzje, nr 7, s. 83-104.

Identyfikatory

DOI

10.7206/mba.ce.2084-3356.24