PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2011 | 14 | nr 2 | 81--92
Tytuł artykułu

Etyka maklera w świetle polskiego prawa giełdowego okresu 1921-1939

Treść / Zawartość
Warianty tytułu
The Stockbroker's Ethics in the Light of the Polish Stock Exchange Law of 1921-1939 Period
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Podstawowym zamierzeniem autora niniejszego artykułu jest przeanalizowanie "etycznych aspektów" działalności maklerów na polskich giełdach w okresie od przyjęcia w 1921 r. pierwszej - w niepodległej Polsce - Ustawy o organizacji giełd do wybuchu II wojny światowej. (...) Ważną zmianą, w stosunku do poprzednich uregulowań prawnych dotyczących działalności giełd, było m.in. wprowadzenie w ww. ustawie podziału giełd na pieniężne i towarowe. Pierwsze podlegały Ministrowi Skarbu, zaś drugie - Ministrowi Przemysłu i Handlu. Prześledzone zostaną podstawowe zapisy ustaw, rozporządzeń i statutów giełdowych oraz inne - istotne dla giełd - dokumenty, które wyznaczały zasady działalności maklerów. Zasady te rozpatrzone będą m. in. z punktu widzenia norm etycznych, konstytuujących ówczesną etykę życia gospodarczego. Swą uwagę skoncentruję zwłaszcza na tych zasadach działania maklerów giełdowych, które odnoszą się do trybu ich powoływania, praw oraz obowiązków. Swe rozważania ograniczę do maklerów na giełdach pieniężnych. (fragment tekstu)
EN
The stock exchange is regarded as one of the key institutions of market economy. Stockbrokers were a truly essential group of workers of the stock exchanges. It was on the level of their organization and professional ethics that depended the level of efficient functioning of this institution. The basic law regulations, orders and stock charters were traced in this paper as well as - essential for exchanges - different documents, which marked principles of stockbrokers' activity. These principles were considered from the point of view of the ethical norms establishing the contemporary ethics of economic life. My special attention was concentrated on these principles of stockbrokers' activities which concern the way of their appointing, rights as well as duties. "Ethical aspects" of stockbrokers' activity on the Polish stock-exchanges were traced for the period from acceptation, in 1921, the first in independent Poland Act of exchanges organization to the outbreak of World War II. Except stock exchanges which were formed during the Period of the Partitions of Poland (in Warsaw and Lodz), and which resumed their activities after World War I, the new ones were created when Poland had regained its independence. Stock exchanges - except the above-mentioned - were organized in Cracow, Poznan, Vilnius and in Lvov. In initial period of the second Republic of Poland acted six commodities exchanges too. The comparatively quick unification of exchange law by the government of independent Poland was the expression of understanding the importance which was fulfilled (not only) in economy by the institution of stock exchange. In turn, issuing separate regulations for stockbrokers was proof of high position held by this group in the structure of the basic organs of a stock exchange. (original abstract)
Rocznik
Tom
14
Numer
Strony
81--92
Opis fizyczny
Twórcy
  • Salezjańska Wyższa Szkoła Ekonomii i Zarządzania w Łodzi
Bibliografia
  • B.P. Marks, Kwestie etyczne w prawie giełdowym okresu zaborów i pierwszych lat niepodległości Polski (do 1921 r.), "Annales. Etyka w życiu gospodarczym" 2010, t. 13, nr 2, s. 71 i n.
  • Słownik ekonomiki i organizacji przedsiębiorstwa, pod red. S. Biczyńskiego i B. Miedzińskiego, PWE, Warszawa 1991, s. 41.
  • Z. Karpiński, Giełda pieniężna, w: Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, t. A-N, WP, Warszawa 1981, s. 198.
  • Encyklopedia Handlowa Orgelbranda, t. 1, Warszawa 1928, s. 199.
  • M. Weber, Die Borse, Gettongen 1896, s. 7.
  • Finansovo-kreditnyj Slovar, t. 1 pod red. V.P. Djaczenki, Moskva 1961, s. 139.
  • S. Szczypiorski, Organizacja i technika handlu zagranicznego, Warszawa 1972, s. 52.
  • R. Macyra, Na rynku hossy i bessy. Giełdy towarowe w II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, s. 10-11.
  • W. Roscher, Nauka ekonomii handlu i przemysłu (przekład dr fil. J. Banzemer), Warszawa 1889, s. 482-483.
  • B.P. Marks, Giełdy na ziemiach polskich pod zaborami (1817-1918), w: Gospodarcze i społeczne skutki zaborów Polski, pod red J. Chumińskiego i K. Popińskiego, GAJT Wydawnictwo 1991 s.c., Wrocław 2008, s. [219]-237.
  • L. Kotowicz, Giełda Warszawska podczas okupacji, " Ekonomista" 1918, nr 4, s. 222.
  • B.P. Marks, Działalność Warszawskiego Komitetu Giełdowego (1910-1920), w: "Prace Historyczno - Archiwalne", t. XVIII, Archiwum Państwowe w Rzeszowie. Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Rzeszowie, Rzeszów 2006, s. 69-70.
  • W. Kuźko, Działalność Komitetu Giełdowego Łódzkiego na rzecz ochrony przemysłu i handlu w Łodzi podczas I wojny światowej, w: Dzieje burżuazji w Polsce. Studia i materiały, t. III pod red. R. Kołodziejczyka, Wrocław 1983, s. [145] i n.
  • B. Marks, Łódzka Giełda Pieniężna w II Rzeczypospolitej, w: Przełomy w historii. XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Pamiętnik, t. III, cz. II, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2002, s. [229]-240.
  • M. Paneth, Giełdy pieniężne, w: Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, [b.m.w. 1928], s. 1125.
  • Archiwum Państwowe w Krakowie, Giełda Pieniężna, sygn. 3, Materiały Wydziału Giełdowego, k. 43.
  • R. Urban, Działalność Giełdy Pieniężnej w Poznaniu, "Gazeta Bankowa" 1929, Nr 6, s. 152.
  • Centralne Archiwum w Wilnie, Zespół Izby Skarbowej w Wilnie, Fond No p 144, teczka 30, k. 9 -10.
  • Sprawozdanie z działalności Wileńskiej Giełdy Pieniężnej za rok pierwszy 1921 r., Wilno 1922, s. [3] i n.
  • D.T. Dziuba, Giełdy i ich archetypy na ziemiach polskich, Difin, Warszawa 2006, s. 107.
  • R. Czerniawski, Giełdy, Bielsko-Biała 1991, s. 24.
  • S. Kocot, Nauka o handlu, Warszawa 1934, s. 71.
  • "Mały Rocznik Statystyczny 1939", GUS, Warszawa 1939, s. 235.
  • "Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu 1938", Warszawa [b.d.w.].
  • Giełda Pieniężna w Warszawie, Warszawa 1923, s. [1]-11.
  • Z. Landau, J. Tomaszewski, Gospodarka Polski międzywojennej 1918-1939, t. 1-4, Warszawa 1967-1985.
  • Z. Landau, J. Tomaszewski, Zarys historii gospodarczej Polski 1918-1939, KiW, Warszawa 1999.
  • Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Protokoły posiedzeń Rady Ministrów, mikrofilm 20055, k. 33-34, cyt. za: R. Macyra, Na rynku hossy i bessy. Giełdy towarowe w II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, s. 122.
  • S. Ołowiński, Maklerzy przysięgli na giełdach towarowych, "Gazeta Bankowa" 1938, Nr 11-12, s. 203.
  • M. Ossowska, Normy moralne. Próba systematyzacji, PWN, Warszawa 1970, s. 113 i n.
  • M. Ossowska, Socjologia moralności. Zarys zagadnień, Warszawa 1969, s. 139 i n.
  • J. Wróblewski, Oceny i normy moralne w wykładni prawa, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego" 1961, seria I, z. 22.
  • J. Socha, Rynek papierów wartościowych w Polsce, OLYMPUS, Warszawa 2003, s. 31 i n.
  • A. Lewicka-Strzałecka, Etyczne programy firm: teoria i praktyka, w: Etyka biznesu, gospodarki i zarządzania, W. Gasparski, A. Lewicka-Strzałecka, D. Miller, Wydawnictwo WSHE w Łodzi 1999, s. 161 i n.
  • A. Lewicka-Strzałecka, Etyczne standardy firm i pracowników, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1999.
  • Etyka, H. Jankowski (red.), PWN, Warszawa 1973, s. 225 i n.
  • S. Soldenhoff, Wprowadzenie do etyki, PWN, Warszawa 1972, s. 178 i n.
  • W. Stankiewicz, Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2000, s. 148 i n.
  • J. Godłów-Legiędź, Liberalizm. Od ekonomii klasycznej do polityki transformacji, ABSOLWENT, Łódź 2001.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171249851

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.