Wybrane problemy ograniczenia swobody koalicji w świetle prawa międzynarodowego i Konstytucji RP

• Autorzy: Joanna Unterschütz

Warianty tytułu

Limitations in the Personal Scope of the Freedom of Association in the Light of the International Law and the Polish Constitution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorka uzasadnia zgłaszany w literaturze i praktyce postulat objęcia prawem do zrzeszania się w związkach zawodowych osób wykonujących pracę na podstawie umów prawa cywilnego oraz samozatrudnionych. Swoboda koalicji - w tym prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych - zagwarantowana jest w Konstytucji RP oraz w licznych traktatach międzynarodowych. Polska ustawa o związkach zawodowych zawiera dalej idące ograniczenia podmiotowe niż te, które dopuszczają umowy międzynarodowe przyznające prawo do zrzeszania się w związkach zawodowych wszystkim ludziom pracy, nie tylko pracownikom w rozumieniu naszego kodeksu pracy. Budzi to wątpliwości w świetle konstytucyjnej zasady proporcjonalności. Stan ten jest także trudny do pogodzenia ze standardami międzynarodowymi i skłania do formułowania postulatu zmiany ustawy o związkach zawodowych, tak aby swoboda koalicji obejmowała jak najszerszą grupę podmiotów. (abstrakt oryginalny)

EN

This study concerns the personal scope of the right to organise in trade unions in respect of persons performing work on the basis of the civil law contracts and self-employed. Freedom of coalition - including the right to form and join trade unions - is guaranteed in the Constitution and numerous international treaties. Personal scope of the right of association in trade unions, however, is narrower in the Law on Trade Unions and the laws governing the rights of certain groups of employees. The Law regulates subjective scope of the right in more restrictive way than the international agreements that grant the right of all working people, not only to employees under Labour Code. This condition is difficult to reconcile with international standards. It is also problematic in the light of the proportionality principle. The current legal state encourages to propose amendments the Law on Trade Unions, so that freedom of the coalition include the widest possible group of persons performing paid work. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Związki zawodowe; Prawa pracownika; Prawo międzynarodowe; Konstytucja RP

EN

Trade unions; Employee rights; International law; RP Constitution

• Czasopismo: Praca i Zabezpieczenie Społeczne
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 10
• Strony: 21--28

Twórcy

autor

Joanna Unterschütz

• Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu w Gdyni

Bibliografia

• L. Florek, Wpływ międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie (w:) Współczesne wyznania europejskiej przestrzeni prawnej. Księga pamiątkowa dla uczczenia 70. urodzin Profesora Eugeniusza Piątka, Zakamycze 2005, s. 658.
• L. Florek, Pojęcie i zakres wolności związkowej (w:) Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, red. A. Wypych-Żywicka, M. Tomaszewska, J. Stelina, Gdańsk 2010, s. 75-76.
• Kwestia prawa koalicji pracowników sfery publicznej stanowiła przedmiot wcześniejszych opracowań, np. Z. Góral, Zbiorowa reprezentacja pracowników sfery publicznej (w:) Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, red. A. Wypych-Żywicka, M. Tomaszewska, J. Stelina, Gdańsk 2010.
• M. Sekara, Wolność zrzeszania się w związkach zawodowych pracowników administracji publicznej w świetle prawa międzynarodowego, Studia z zakresu prawa pracy, 2008, s. 45 i n.
• A. Wyrozumska, Umocnienie ochrony praw podstawowych (w:) Traktat z Lizbony. Główne reformy ustrojowe Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa 2008, s. 183.
• J. Barcz, Zasadnicze reformy strukturalne ustroju Unii Europejskiej (w:) Traktat z Lizbony. Główne reformy ustrojowe Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa 2008., s. 70-72.
• C. Mik, Znaczenie postanowień EKPCz dla ochrony praw podstawowych jako ogólnych zasad prawa w UE (w:) Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa 2008, s. 213.
• K. Kowalik-Bańczyk, Konsekwencje przyjęcia protokołu polsko-brytyjskiego dotyczącego stosowania Karty Praw Podstawowych (w:) Karta Praw Podstawowych w europejskim i krajowym porządku prawnym, red. A. Wróbel, Warszawa 2009.
• A. Bodnar, Karta Praw Podstawowych. Zróżnicowany charakter prawny postanowień Karty oraz ich skutki dla jednostek, sądów oraz ustawodawcy (w:) Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa 2008, s. 163 i 164.
• M.A. Nowicki, Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, LEX, 2010, nr 110309.
• W. Sanetra, Wyrok przeciwko Turcji a sprawa Polska, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2009, nr 5.
• J. Unterschiitz, Czyny zabronione w sferze zbiorowego prawa pracy w świetle prawa karnego materialnego (w:) K. Woźniewski, J. Unterschiitz, Czyny zabronione w sferze zbiorowego prawa pracy, Elbląg 2011, s. 22.
• K. Wojtyczek, Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Zakamycze 1999, s. 141, 143-146.
• T. Tridimas, The general principles of EU law, Oxford 2007, s. 138-139.
• G. de Burca, Proportionality and subsidiarity as general principles of law (w:) General Principles of European Community Law, red. U. Hernitz, J. Nergelius, Kluwer Law International, 2000, s. 95 i n.
• A. Łabno, Istota zasady proporcjonalności (w:) Zasada proporcjonalności wprawie karnym, red. T. Dukiet-Nagórska, s. 24.
• M. Królikowski, Dwa paradygmaty zasady proporcjonalności w prawie karnym (w:) Zasada proporcjonalności wprawie karnym, red. T. Dukiet-Nagórska, s. 45.
• S. Bolesta, Pojęcie porządku publicznego w prawie administracyjnym, "Studia Prawnicze" 1983, nr l, s. 236.
• UN Commission on Human Rights, The Siracusa Principles on the Limitation and Derogation Provisions in the International Covenant on dvii and Political Rights, 28 September 1984, E/CN. 4/1985/4, http://www.unhcr.org/refwofld/docid/4672b-c!22.html [11 lipca'2012].
• Z. Góral, Zbiorowa reprezentacja pracowników sfery publicznej (w:) Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, red. A. Wypych-Żywicka, M. Tomaszewska, J. Stelina, Gdańsk 2010, s. 136-138.
• B. Banaszak, Komentarz do art. 20 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, CH Beck 2009, SIP Legalis.
• A.M. Świątkowski, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2010, SIP Legalis.
• B. Banaszak, Prawa człowieka i obywatela w nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, "Przegląd Sejmowy" 1997, nr 5.
• P. Sarnecki, Prawo konstytucyjne RP, Warszawa 2008, s. 100.
• B. Cudowski, Prawo do zrzeszania się, prowadzenia rokowań i sporów zbiorowych w Polsce a europejskie prawo pracy (w:)Europeizacja polskiego prawa pracy, red. W. Sanetra, Warszawa 2004, s. 49.
• Z. Hajn, Prawo zrzeszania się w związkach zawodowych - prawo pracowników czy prawo ludzi pracy? (w:) Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, red. A. Wypych-Żywicka, M. Tomaszewska, J. Stelina, Gdańsk 2010, s. 175-183.
• M. Seweryński, Problemy legislacyjne zbiorowego prawa pracy (w:) Prawo pracy RP w obliczu przemian, red. M. Matey-Tyrowicz, T. Zieliński, Warszawa 2006, s. 389.
• J. Unterschütz, Karnoprawna ochrona praw osób wykonujących pracę zarobkową, Warszawa 2010, s. 74.
• Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy. Zbiorowy Kodeks Pracy (projekt) http://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/File/Departament%20Prawa%20Pracy/kodeksy%20pracy/ZKP_04.08.pdf.