Nowa emerytura jako element warunkujący godny poziom życia

• Autorzy: Aldona Klimkiewicz

Warianty tytułu

The New Pension as a Factor in a Decent Standard of Living

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem niniejszego opracowania jest analiza rozwiązań emerytalnych w aspekcie zapewnienia poziomu dochodów odpowiadających godności człowieka. Świadczenia z ubezpieczenia społecznego są podstawowym dochodem wielu grup społeczno-zawodowych i określają w dominujący sposób warunki materialne znacznej części społeczeństwa. Właściwy poziom świadczeń przesądza o sytuacji dochodowej beneficjenta i stanowi podstawowy czynnik gwarantujący godziwy standard życia. Kategoria uprawnień socjalnych należy współcześnie do instrumentów opisujących godność człowieka. Wśród nich zasadnicze znaczenie posiadają uprawnienia emerytalne ze względu na ich społeczny wymiar w zakresie zapewnienia dochodu po osiągnięciu wieku emerytalnego. Odpowiedni poziom dochodów jest jednym z czynników budujących poczucie bezpieczeństwa socjalnego, które z kolei zalicza się do podstawowych potrzeb ludzkich. Do czynników warunkujących odpowiedni materialny poziom życia na emeryturze można zaliczyć całe spektrum elementów od prowadzonej przez państwo polityki społecznej po indywidualną zapobiegliwość człowieka. Polityka społeczna wobec ludzi starych powinna uwzględniać przede wszystkim ich godność. Stosunek do człowieka starego jest miarą humanistycznych stosunków w społeczeństwie1 i świadczy o jego poziomie cywilizacyjnym. Formułowanie celów działań społecznych wobec starszej generacji jest procesem wymagającym uwzględnienia nie tylko obiektywnych potrzeb tej grupy, ale również finansowych możliwości podmiotów odpowiedzialnych za realizację tej polityki. Strategia społeczna wobec osób starszych jest obecnie w znacznej mierze sztuką dokonywania wyborów między zwiększaniem finansowych obciążeń osób pracujących a poprawą życia starszej generacji. (fragment tekstu)

EN

One way of showing respect for human dignity is providing people with a suitable level of income security. This respect can be manifested by establishing a certain financial minimum that will allow people to function independently in society and use the opportunities offered by civilisation. The awareness of the above gives special meaning to the level of incomes obtained by the elderly. The fact that pensions are the primary resource for the population to meet its financial needs makes the pension insurance solutions particularly important, especially the formula used for calculating the amount of a future pension. Its final amount will affect the pensioner's standard of living, enabling them to enjoy the same quality of life they had in the period of economic activity or gradually causing impoverishment. The levels of future pensions depend on factors related to the systemic solutions, but pensioner's personal characteristics also exert strong influence on their amounts. With the responsibility for having decent incomes after retirement being transferred to the insured themselves, it has become necessary to promote pension awareness (the knowledge of how the new system works) that translates into pension prudence prompting people to reduce voluntarily their current consumption in favour of future consumption. The public need to understand that the income replacement rate will be high only for few of the insured persons, i.e. those boasting high earnings and long, unbroken periods of economic activity. People with poorer records of economic activity will draw lower pensions that will not always allow them to live decent lives after retirement. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Emerytury; Poziom życia; Ludzie starsi; Godność człowieka

EN

Pensions; Living standard; Elderly people; Human dignity

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2011
• Tom: 14
• Numer: nr 2
• Strony: 159--168

Twórcy

autor

Aldona Klimkiewicz

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• J. Auleytner, Polska polityka społeczna. Kreowanie ładu społecznego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2005, s. 160 i n.
• A. Rajkiewicz (red.), Polityka społeczna, PWE, Warszawa 1979, s. 434.
• G. Uścińska, Standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy w dziedzinie ubezpieczenia społecznego a ustawodawstwo polskie, IPiSS, Warszawa 1992, z. 8.
• J. Wratny, Standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy w dziedzinie ubezpieczenia społecznego a ustawodawstwo polskie, w: Model nowoczesnego systemu ubezpieczeń społecznych i świadczeń socjalnych, Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, Warszawa 1991, IPiSS, z. 4, s. 147.
• G. Uścińska, Prawo zabezpieczenia społecznego Rady Europy, w: L. Florek (red.), Europejskie prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, IPiSS, Warszawa 1996, s. 314.
• G. Uścińska, Prawo do zabezpieczenia społecznego, w: Europejska Karta Społeczna, Ośrodek Informacji i Dokumentacji Rady Europy, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Biuletyn nr 1-2, Warszawa 1997, s. 83.
• W. Koczur, Zabezpieczenie społeczne, w: A. Frączkiewicz-Wronka, M. Zarałek (red.), Polityka społeczna, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 1998, s. 71 i n.
• Podstawowe dokumenty Rady Europy z dziedziny polityki społecznej, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 1997, s. 201. G. Uścińska, Normy Rady Europy z dziedziny zabezpieczenia społecznego a ustawodawstwo polskie, IPiSS, Ekspertyzy i Informacje, Warszawa 1999, s. 5 i n.
• H. Markowska, P. Kubalczak, Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego Rady Europy z 1964 r. Analiza porównawcza, w: Prawo zabezpieczenia społecznego w Europie i w Polsce, praca zbiorowa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1997, s. 107 i n.
• M. Rymsza, Solidaryzm w ubezpieczeniach społecznych, w: T. Szumlicz (red.), Społeczne aspekty ubezpieczenia, SGH w Warszawie, Warszawa 2005, s. 50-51.
• Bezpieczeństwo na emeryturze, UNFE, Warszawa 2002, s. 44-45.
• L. Mackiewicz-Golnik, Powszechne ubezpieczenie emerytalne, PWE, Warszawa 1983, s. 41.
• Departament Analiz, Komunikacji Społecznej i Informacji, Wysokość emerytur w nowym systemie ubezpieczeń społecznych, KNUiFE, Warszawa 2003.
• Departament Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia, Informacja o wynikach kontroli realizacji postanowień ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, NIK, Warszawa 2002, s. 57-59.
• A. Jajko-Siwek, Czy nowe emerytury chronią przed ubóstwem? Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka 2007, nr 6.
• P. Kurowski, Koszyki minimum socjalnego i minimum egzystencji - dotychczasowe podejście, IPiSS 2002, s. 2.
• P. Kurowski, Informacja o wysokości zmodyfikowanego minimum socjalnego w grudniu 2009 r., IPiSS 2009, s. 1-2.
• Departament Walki z Ubóstwem i Zarządzania Gospodarką Region Europy i Azji Środkowej, Płeć a możliwości ekonomiczne w Polsce: czy kobiety straciły na transformacji? Dokument Banku Światowego, Raport Nr 29205, 15 marca 2004, s. 106.
• K. Antonów, Prawo do emerytury, Zakamycze 2003, s. 177 i n.
• 30 K. Antonów (red.), Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Komentarz, 3. wydanie poszerzone i zaktualizowane, Wolters Kluwer 2009, s. 409.

Identyfikatory

DOI

11089/1437