Przyczyny koegzystencji prostych i dyskontowych metod oceny projektów inwestycyjnych

• Autorzy: Beniamin Włoszczowski

Warianty tytułu

The Reasons for Simple and Discount Investment Appraisal Methods Coexistence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zjawisko współistnienia metod prostych i dyskontowych zaobserwowano już w trakcie badań prowadzonych w różnych krajach w latach 80. XX w. Udział metod dyskontowych wzrastał wyraźnie w firmach dużych, co dało podstawy do przypuszczeń, że metody proste są stosowane głównie w firmach małych, ponieważ ich właściciele i menadżerowie nie są w stanie poradzić sobie ze skomplikowanymi wyliczeniami, które cechują metody dyskontowe. Późniejsze badania potwierdziły dalszy wzrost udziału metod dyskontowych jednak, ani upowszechnienie ułatwiającej obliczenia komputeryzacji, ani wyraźny wzrost wiedzy i kompetencji menadżerów nie sprawiły wyeliminowania metod prostych. Z badań wynika, że większość firm stosuje więcej niż jedną metodę. Stosowanie przez firmy duże i małe większej liczby metod (3, 4 i więcej) i to mimo występujących między nimi sprzeczności (tzw. konflikt wskazań) świadczy o braku zrozumienia wśród menadżerów i niedostosowaniu tych metod do ich potrzeb. Przykładem pełnego braku dostosowania do potrzeb oceny opłacalności projektów są inwestycje z obszaru IT oraz logistyki. Z uwagi na niewymierne, jakościowe efekty cechujące projekty w tych obszarach metody finansowe mają bardzo ograniczone zastosowanie, albo nie są stosowane wcale. Również ocena projektów o charakterze społecznym, których efekty są jakościowe pozostaje poza możliwościami dotychczasowych metod. Narzuca się wniosek nowego podejścia do problemu oceny jakościowych efektów inwestycji. Szansę na konstrukcję nowych modeli i nowych narzędzi analizy daje odrzucenie obowiązującego we współczesnej ekonomii paradygmatu opartego na hipotezie racjonalnych oczekiwań na rzecz ekonomii wiedzy niedoskonałej (IKE). (abstrakt oryginalny)

EN

The phenomenon of simple and discount investment appraisal methods coexistence was observed in 1980s while the research conducted in various countries. The discount methods were becoming more popular with big companies and this was the basis for the assumption simple methods are mainly used in small companies since their owner and managers cannot cope with the complicated calculations characteristic of discount methods. Further research confirmed the increasing importance of discount methods. The simple methods, however, were not completely eliminated despite the widespread use of computerized calculation methods and significant rise of the managers' knowledge and competence. The studies show the most of the firms use more than one method. The use by big and small companies of more methods (3, 4 and more), even though there may be some contradictions (indication incompatibility), indicates there is much confusion amongst the managers resulting from the methods and needs maladjustment. Investments in IT and logistics are a good example of the lack of needs adjustment in investment appraisal. Due to immeasurable, qualitative outcomes specific for the projects in the above mentioned fields, financial methods have a very low implementation rate or are not used at all. Projects of social type with qualitative benefits are also difficult to assess with the use of existing methods. The conclusion the re is a need to create a new approach to financial appraisal of qualitative project benefits is self-evident. The rejection of the paradigm of rational expectations acknowledged by modern economics for the sake of imperfect knowledge economics (IKE) is the way to create new models and analysis tools. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Projekty inwestycyjne; Metody oceny projektu; Ocena projektu

EN

Investment project; Method of project evaluation; Project evaluation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 28 Budżetowanie jednostek działalności gospodarczej w teorii i praktyce
• Strony: 381--391

Twórcy

autor

Beniamin Włoszczowski

• Wyższa Szkoła Kupiecka w Łodzi

Bibliografia

• 1. Brigham, E. F., Podstawy zarządzania finansami, t. 2, PWE, Warszawa 1996.
• 2. Brigham, E. F., L. C. Gapenski, Zarządzanie finansami, t. 1, PWE, Warszawa 2000.
• 3. Buckley, A., Inwestycje zagraniczne- Składniki, wartości i ocena, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• 4. Budżetowanie działalności jednostek gospodarczych - teoria i praktyka, red. W. Krawczyk, Krakowskie Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2004.
• 5. Budżetowanie działalności jednostek gospodarczych - teoria i praktyka, red. W. Krawczyk, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków 2005.
• 6. Byrka-Kita, K., Metody szacowania kosztu kapitału własnego. Teoria a praktyka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008.
• 7. Drury, C., Management and Cost Accounting, third edition, Chapman and Hall, London 1992.
• 8. Frydman, R., M. D. Goldberg, Ekonomia wiedzy niedoskonałej. Kurs walutowy i ryzyko, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.
• 9. Kasiewicz, S., W. Rogowski, Nowe impulsy w ocenie opłacalności projektów z obszaru IT, "CEO. Magazyn Top Menadżerów", czerwiec 2007.
• 10. Leszek P., Imperfect Knowledge Economics: zapowiedź nowego paradygmatu?, w: Nowe idee początku XXI wieku, red. M. Winiarski, seria "e - monografie", Wrocław 2009, nr 2.
• 11. Metody symulacyjne w badaniu organizacji i w dydaktyce menadżerskiej, red. A. Balcerak, W. Kwaśnicki, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008.
• 12. Orzechowski, R., Dopasowanie IT - biznes, "Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie" 2007, nr 2(3).
• 13. Puxty, A. G., J. C. Dodds, Financial management. Method and Meaning, Second Edition, Chapman and Hall, London 1992.
• 14. Rogowski, W., Rachunek efektywności inwestycji, Wolters Kluwer - Oficyna, Kraków 2008.
• 15. Włoszczowski В., Metody oceny projektów inwestycyjnych stosowane w firmach angielskich, amerykańskich i japońskich, "Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Organizacja i Zarządzanie", 1997, z. 28.
• 16. Włoszczowski, В., Dobór metod oceny projektów inwestycyjnych, "Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa" 1997.
• 17. Włoszczowski, В., Efekty niewymierne w rachunku opłacalności inwestycji, "Bank i Kredyt" 1998, nr 10.
• 18. Włoszczowski, В., Problem uwzględnienia efektów jakościowych w ocenie projektów inwestycyjnych, "Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Organizacja i Zarządzanie" 1999, z. 39.
• 19. Zarządzanie wartością firmy w dobie kryzysu, red. S. Kasiewicz, L. Pawłowicz, CeDeWu, Warszawa 2003.
• 20. Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa a alokacja kapitału, red. J. Bieliński, CeDeWu, Warszawa 2004.