Ekonomiczne osobliwości rynku opieki zdrowotnej i rynku leków

• Autorzy: Leszek Dawid

Warianty tytułu

Economic Peculiarity of Health Care and Drugs Markets

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Stosowanie mechanizmów rynkowych w sektorze opieki zdrowotnej i rynku leków budzi wiele kontrowersji. Pomimo wzrostu opcji neoliberalnych (thatcheryzm, reaganomika) w latach osiemdziesiątych XX wieku, kryzys zabezpieczenia społecznego zmusza do poszukiwań rozwiązań innych niż rynkowe. Skutki działania mechanizmu rynkowego ujawniają się w dwóch sferach: w dostępności do świadczeń na rynku; zdolności (możliwości) płacenia za tę usługę. Jeżeli nie jest możliwe spełnienie tych dwóch warunków, tworzy to nieprzekraczalną barierę dostępności. Uwzględniając aspekty moralne, cywilizacyjne, społeczne, blokowanie dostępu do świadczeń zdrowotnych (leków), nie jest akceptowane przez społeczeństwo. Interwencja państwa wydaje się być z tego powodu koniecznością. Wielu autorów, noblistów z dziedziny ekonomii, wymienia ochronę zdrowia, wśród tych sfer działalności gospodarczej, której nie należy pozostawić w rękach przedsiębiorczości prywatnej. Celem tego opracowania jest przedstawienie specyficznych cech rynku usług medycznych i rynku leków, ukazanie przyczyn regulacji dokonywanych przez państwo na tych rynkach oraz - w podsumowaniu - dokonanie próby analizy, jaki system na tych rynkach byłby bardziej efektywny: rynkowy czy regulowany. (fragment tekstu)

EN

The use of market mechanisms, in the over-the-counter and prescription drugs and health care sectors opens many controversies, particularly in the accessible sphere of health care benefits and the ability to pay for the medical service by the patient. Regarding the moral, civilization and social aspects, the blocking of access to the health care and medical benefits (including medications) is not acceptable to society; therefore, intervention in this market seems to be inevitable. These are the main issues of the article entitled Economic peculiarity of health care and drugs markets. Many Economic Nobel Prize winners present specificity of the health care and prescription drug markets. Kenneth J. Arrow in the article Health Care - The Uncertainty and Economic Prosperity Point of View points to the specific character of supply and demand, the uncertainty regarding the product, prizes and the predominant part the physician plays in the health care market. Another peculiarity of the health care and drug markets is an information problem. Many people might be unaware of their illness as a result of the lack of medical knowledge or lack of aggravating symptoms. In the case of prescription drug, a patient has insufficient knowledge to obtain medicine and often cannot authorize the purchase of it because only a physician can prescribe certain drugs. If the market does not comply with regulations of the perfect market, government executes regulations in order to improve the market's function. Drugs and health care services belong to this kind of market. Of this market, government executes regulations pertaining to economic effectiveness and social justice. Regulations on the drug market in Poland pertain mainly to the quality of supplies. The legislative law regulates condition on the production, registration and sale. Retail drug market regulations apply to licensing, job qualifications, prizes and profit margin. Some of the economists consider that a government's position pertaining to this market should be limited. This view, among others, is represented by R. Nozuk, F. A von Hayek or M. Friedman. The Polish economists L. Balcerowicz and W. Wilczyński, among others, express the same view. According to the last author, government regulations are needed in certain markets. In the case of health care services and prescription drug, social accessibility to basic health care in many countries is guaranteed by legislative regulations; this would be impossible to attain without adequate government regulations of this market. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Opieka zdrowotna; Rynek usług medycznych; Leki; Produkcja leków; Interwencjonizm państwa

EN

Health care; Medical services market; Medications; Production of medicines; Government intervention

• Czasopismo: Zeszyty Studiów Doktoranckich / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu. Wydział Ekonomii
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 16
• Strony: 39--59

Twórcy

autor

Leszek Dawid

Bibliografia

• Arrow, K.J., [1979], Eseje z teorii ryzyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Balcerowicz, L., [1998], Wolność i rozwój, Znak, Kraków.
• Barr, N., [1993], Ekonomika polityki społecznej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Beauchamp, T.L., Childress, J.F., [1989], Principles of biomedical ethics, Oxford University Press, New York.
• Block, W., [1994], Prywatna własność, etyka i tworzenie bogactwa, w: Etyka kapitalizmu, red. nauk. P.L. Berger, Signum, Kraków.
• Czech, M., Pachocki, R., [2002], Farmakoekonomika dla lekarzy, Medycyna po Dyplomie, nr 9.
• Ekonomiczno-organizacyjne problemy restrukturyzacji służby zdrowia, [1999], red. nauk. T. Mendel, W. Kapczyński, Materiały konferencyjne, Leszno.
• Getzen, T.E., [2000], Ekonomika zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Golinowska, S., [1989], Rola państwa w gospodarce - przegląd teorii, Ekonomista, nr 4.
• Holly, R., [1999]. Ubezpieczenia w ochronie zdrowia, Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Informatyczna, Krajowy Instytut Ubezpieczeń, Warszawa.
• Indulski, J.A., Matulewicz, M., Bryła, M., [1994], Ekonomika zdrowia a problem efektywności ochrony zdrowia, Instytut Medycyny Pracy, Łódź.
• Jakubowiak, W., [1993], Uprawnienia i gwarantowany przez państwo zakres świadczeń zdrowotnych w Polsce, Antidotum, nr 8/9.
• Komisja Leków Rady Ochrony Zdrowia przy Prezydencie RP, [1995], Farmacja: państwo - rynek, Aptekarz, nr 7.
• Kużmierkiewicz, W., [2000], Leki generyczne w Europie - dzisiaj i jutro, Aptekarz, nr 1/2.
• Kostro, K., [1997], Ekonomiczna aktywność państwa w teorii Friedricha Augusta von Hayeka, Ekonomista, nr 1.
• Kwapiszewski, W., [2000], Konferencja "Leki generyczne - leki markowe", Aptekarz, nr 1-2.
• Markowski, K., [1992], Rola państwa w gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Materiały konferencyjne, red. nauk. E. Okoń-Horodyńska, [1994], Ustroń.
• Nojszewska, E., [1995], Podstawy ekonomii, WSiP, Warszawa.
• Olszewski, H., Zmierczak, M., [1993] Historia doktryn politycznych i prawnych, Ars boni et aequi, Poznań.
• Romanow, Z.B., [1999] Historia myśli ekonomicznej w zarysie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Sadurski, W., [1988], Teoria sprawiedliwości, Podstawowe zagadnienia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Sadzikowski, W., [1993], 200 lat gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Samuelson, P.A., Nordhaus, W.D., [1997], Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, tom 1.
• Szajewski, J., [1995], Farmacja: pacjent i lekarz, Aptekarz, nr 9.
• Szuba, T.J., Kużmierkiewicz, W., Potocki, K., Rudzki, A., [1998], Zdrowa i chora ekonomika farmaceutyczna, Aptekarz, nr 12.
• Szuba, T.J., [2000], O leki dla wszystkich, Aptekarz, nr 1/2.
• Wilczyński, W., [1999], Wrogie państwo opiekuńcze, czyli trudna droga do gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań.
• Włodarczyk, C., [2001], Ważne problemy polityki zdrowotnej, Nauki Społeczne i Medycyna, Rocznik VIII, nr 21.
• Włodarczyk, C., [1996], Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym, Vesalius, Łódź-Kraków-Warszawa.
• Włodarczyk, C., [1992], Cena jako narządzie racjonowania opieki zdrowotnej, Antidotum, nr 3.
• Włodarczyk, C., [1998], Reforma opieki zdrowotnej w Polsce, Vesalius, Kraków.
• Wojtyna, A., [2001], Nowe kierunki badań nad ekonomiczną rolą państwa, Ekonomista, nr 1.
• Zdrowie publiczne, wybrane zagadnienia, [2000], red. nauk. A. Czupryna, S. Pożdzioch, A. Ryś, W.C. Włodarczyk, Vesalius, Kraków, tom 1.