Infrastruktura transportu jako czynnik rozwoju regionalnego

• Autorzy: Piotr Rosik

Warianty tytułu

Transport Infrastructure as a Factor of Regional Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

O ile problem rozwoju regionalnego poruszany był przez ekonomistów już w wieku XIX, o tyle pierwsze, świadome użycie określenia "infrastruktura" w dzisiejszym tego słowa znaczeniu datuje się na przełom lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku. Od połowy XX wieku badacze problemów wzrostu w ujęciu regionalnym wskazywali na następstwa rozwoju infrastruktury, w tym infrastruktury transportu, w kontekście problemu konwergencji, czyli wyrównywania różnic regionalnych. Celem niniejszego artykułu jest analiza teorii rozwoju regionalnego ze szczególnym uwzględnieniem roli, jaką pełni w tych teoriach infrastruktura transportu. Oczywiście, infrastruktura transportu jest tylko jednym z wielu aspektów problemu rozwoju. Dlatego nie jest możliwe szacowanie wpływu infrastruktury na rozwój, jeśli jest ona rozważana w izolacji od innych czynników rozwoju. Wzięto zatem pod uwagę wzajemne zależności między infrastrukturą transportu a innymi determinantami rozwoju regionalnego. Ponadto zaakcentowano charakterystyczne cechy infrastruktury transportu, które często stają się barierą rozwoju jej elementów składowych. Przedstawione w artykule: teorie lokalizacji, model neoklasyczny i model keynesowski, strategie rozwoju zrównoważonego i niezrównoważonego, teorie polaryzacji i model wzrostu endogenicznego w różny sposób odnoszą się do problemu infrastruktury transportu. W niektórych koncepcjach (np. w strategii wzrostu zrównoważonego i niezrównoważonego) infrastruktura zajmuje centralne miejsce. Inne teorie (szczególnie starsze teorie lokalizacji) pomijają zupełnie infrastrukturalny aspekt rozwoju regionalnego. (fragment tekstu)

EN

The aim of the article entitled "Transport Infrastructure as a Factor of Regional Development" is to show the role of transport infrastructure in the theoretical analysis regarding the causes of regional disparities. There are several different theoretical approaches which can be used to explain differences in regional growth rates: the localization theories, the keynesian, the neo-classical and the endogenous approach, the polarization hypothesis approach or the strategy of balanced and unbalanced growth. The article briefly presents the basic elements of these theories and discusses conclusions regarding the possible contribution of transport infrastructure to regional development. The paper also stresses the main characteristics of transport infrastructure: indivisibility by time, an indivisible lifecycle, a minimum push of investment, a relatively long construction phase and period of utilization, and a very high capital coefficient. It should be noted that due to these characteristics the issues relating to transport infrastructure must be considered as a part of discussion about the role of public capital, the externalities and the theory of public good. The article shows that infrastructure is one of the main determinants of regional development and it allows overcoming the negative cumulative process. However, the conditions for the successful use of transport infrastructure must be considered carefully so that "spread effects" were higher than "backwash effects". Although the following paper focuses on the theoretical analysis there is no doubt that for practice the transport infrastructure is a very essential issue as well. Such undertakings as the Trans-European-Networks (TENs), the major part of which are transportation networks, only emphasize the importance of this type of infrastructure within a successful regional development strategy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Infrastruktura transportu; Rozwój lokalny; Teoria wzrostu gospodarczego; Rozwój zrównoważony; Ekonomia neoklasyczna; Keynesizm; Poglądy ekonomiczne

EN

Transport infrastructure; Local development; Economic growth theory; Sustainable development; Neoclassical economy; Keynesian theory; Economic views

• Czasopismo: Zeszyty Studiów Doktoranckich / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu. Wydział Ekonomii
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 19
• Strony: 45--66

Twórcy

autor

Piotr Rosik

Bibliografia

• Barro, R.J., [1990], Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth, Journal of Political Economy, No. 5.
• Biehl, D., [1986], The Contribution of Infrastructure to Regional Development, European Communities, Luxembourg.
• Ciesielski, M., Szudrowicz, A., [2001], Ekonomika transportu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Domański, R, [1998], Zasady geografii społeczno-ekonomicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Explaining the mystery, [1992], The Economist, January 4th.
• Fernald, J.G., [1999], Roads to Prosperity? Assessing the Link Between Public Capital and Productivity, American Economic Review, No. 2.
• Frey, R.L., [1970], Infrastruktur. Grundlagen der Planung Offentlicher Investitionen, J. C. P. Mohr (P. Siebeck), Tubingen.
• Girard, J., Gruber, H., Hurst, Ch., [1994], A Discussion of the Role of Public Investment in Economic Growth, EIB Papers, No. 23.
• Gruber, H., [1994], A Brief Survey of Growth Theory, EIB Papers, No. 23.
• Grzelakowski, A., [2003], Dostępność transportowa regionów jako element ich potencjału rozwojowego, Przegląd Komunikacyjny, nr 4.
• Grzywacz, W., [1972], Infrastruktura transportu, WKŁ, Warszawa.
• Hirschman, A.O., [1964] Strategie du developpement economique, Les editions ouvrieres, Paris.
• Hurst, Ch., [1994], Infrastructure and Growth: A Literature Review, EIB Papers, No. 23.
• Infrastruktura, [2004], red. nauk. Z. Brodecki, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
• Kamińska, T., [1999], Makroekonomiczna ocena inwestycji infrastrukturalnych na przykładzie transportu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Klaassen, L.H., [1988], Myśl i praktyka ekonomiczna a przestrzeń, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Losch, A., [1961], Gospodarka przestrzenna. Teoria lokalizacji, PWE, Warszawa.
• Myrdal, G., [1958], Teoria ekonomii a kraje gospodarczo nierozwinięte, Polskie Wydawnictwa Gospodarcze, Warszawa.
• Nurkse, R., [1963], Wpływ obrotów międzynarodowych na rozwój gospodarczy, PWE, Warszawa.
• Ratajczak, M., [1999], Infrastruktura w gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Romer, D., [2000], Makroekonomia dla zaawansowanych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Romer, P.M., [1990], Endogenous Technological Change, Journal of Politicial Economy, No. 5.
• Rosenstein-Rodan, P.N., [1959], Uwagi o teorii "wielkiego pchnięcia", Ekonomista, nr 2.
• Schatzl, L., [1993], Wirtschaftsgeographie 1. Theorie, Schoning Verlag, Padeborn.
• Stackelberg, K., Hahne, U., [1998], Teorie rozwoju regionalnego, w: Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne. Polska, Czechy, Niemcy, Raport IPiSS, Warszawa.
• Wielądek, A., [2002], Koszty zewnętrzne transportu, w: Współczesne technologie transportowe, redaktor naukowy L. Mundur, ITiE, Warszawa.
• Wronka, J., [1998], Wybrane problemy szacowania kosztów zewnętrznych kongestii, Problemy Ekonomiki Transportu, nr 1.