Internalizacja zewnętrznych kosztów ekologicznych jako warunek zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa

• Autorzy: Aleksandra Wojciechowska

Warianty tytułu

The Internalisation of External Environmental Costs as a Condition of Sustainable Development of an Undertaking

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wzrost znaczenia ochrony środowiska przyrodniczego jest obecnie jednym z głównych trendów światowego rozwoju. Ochrona i zachowanie bogactw gatunkowego roślin i zwierząt oraz przebiegu procesów ekologicznych to jedno z najważniejszych zadań w XXI wieku. Konieczność zaspokajania życiowych potrzeb zmusza człowieka do korzystania z zasobów przyrody i dokonywania w niej zmian. Gospodarka nie może mieć jednak charakteru rabunkowego w odniesieniu do środowiska przyrodniczego, gdyż negatywne skutki zmian będą zbyt dotkliwe dla ludzkości. Środowisko przyrodnicze jest wspólnym i jedynym źródłem zasobów dla rozwoju gospodarczego oraz egzystencji wszystkich pokoleń ludzkości. Jako takie musi być chronione. Ubocznym skutkiem ekspansywnego wobec przyrody rozwoju gospodarczego są efekty zewnętrzne (ang. externalities). Należą one do przejawów niesprawności rynku (ang. market failure). Ich występowanie, towarzyszące procesom produkcji i konsumpcji oznacza, że zjawisk tych nie obejmuje mechanizm rynkowy Efekty zewnętrzne przejawiają się w postaci przeniesienia części korzyści lub kosztów wynikających z działalności jednego podmiotu na podmioty trzecie bez odpowiedniej rekompensaty. Zazwyczaj jest to uboczny skutek działalności podmiotu gospodarczego, której konsekwencje (pozytywne lub negatywne) ponosi szersze grono odbiorców niezależnie od swojej woli. Typowym przykładem negatywnych efektów zewnętrznych są zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego spowodowane produkcją niektórych dóbr przemysłowych. Ze względu na występowanie negatywnych efektów zewnętrznych i konieczność ochrony środowiska przyrodniczego zrodziła się koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego. Zakłada ona integrację celów: ekonomicznych, ekologicznych i społecznych (etycznych). Szczególną uwagę zwraca się na konieczność zachowania równowagi i właściwych proporcji między tymi trzema rodzajami kapitału. Dopiero taka harmonia zapewnia trwałość rozwoju. Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego stała się przyczynkiem do tworzenia stosownych norm prawnych z zakresu ochrony środowiska. Rządy, które są odpowiedzialne przed swoimi wyborcami powinny decydować o kwestiach związanych z dobrobytem społecznym i tworzyć odpowiednie prawo w zakresie ochrony środowiska. Natomiast menedżerowie, którzy są odpowiedzialni przed Właścicielami, powinni prowadzić działalność gospodarczą, ukierunkowaną na maksymalizację zysku w istniejących warunkach stworzonych przez prawo W takiej sytuacji odpowiedzialność przedsiębiorstwa za środowisko staje się opłacalna. W długim okresie sprawdza się bowiem reguła "Taniej jest robić rzeczy właściwe", (ang. "It is cheaper to do the right thing"). Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że internalizacja zewnętrznych kosztów ekologicznych jest niezbędnym warunkiem zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa. (fragment tekstu)

EN

The article presents the importance of international and state regulations dealing with environmental protection and their influence on sustainable development of an enterprise. The mechanism of externalities development and processes of internalisation of external environmental costs into the corporate accounts were reviewed. The necessity of simultaneous consideration of economic, ecological and social aspects of an enterprise's performance as a condition of its sustainable development was also indicated. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Internalizacja kosztów zewnętrznych; Rozwój zrównoważony przedsiębiorstwa; Ekologia; Ochrona środowiska; Koszty ochrony środowiska; Instrumenty finansowe

EN

Internalisation of external costs; Enterprise sustainable development; Ecology; Environmental protection; Environmental protection costs; Financial instruments

• Czasopismo: Studia Doktorantów / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 3
• Strony: 238--248

Twórcy

autor

Aleksandra Wojciechowska

Bibliografia

• Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska, Kolonia Limited 2005.
• Ciechanowicz-McLean J., Międzynarodowe prawo ochrony środowiska, Wyd. Prawnicze "Lexis-Nexis", Warszawa 2001.
• Ciechanowicz-McLean J., Ochrona Środowiska w działalności gospodarczej, Wyd. Prawnicze Lexis-Nexis, Warszawa 2003.
• Decision No 1600/2002/EC of the European Parliament and of the Council of 22 July 2002 laying down the Sixth Community Environment Action Programme.
• Eco-Efficiency and Beyond. Towards the Sustainable Enterprise, edited by: Seiler-Hausmann J.D., Liedke Ch., Weizsacker E.U., Greanleaf Publishing 2004.
• Kamerschen D.R., McKenzie R.B., Nardinelli C., Ekonomia, Fundacja Gospodarcza NSZZ Solidarność; Gdańsk 1991.
• Macharzina K., Untemehmungsfuhrung. Das internationale Managmentewissen. Konzepte - Methoden - Praxis, Gabler, Wiesbaden 2003.
• Piontek B., Rozwój zrównoważony i trwały w miernikach oraz w systemach sprawozdawczości, Wydawnictwo WSEiA, Bytom 2002.
• Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy, Dziennik Urzędowy CIO z 16 grudnia 2004 roku.
• Witek-Crabb A., Zrównoważony rozwój przedsiębiorstw - rozważania definicyjne, w: Zarządzanie strategiczne w praktyce i teorii, PN nr 1025 AE we Wrocławiu, Wrocław 2004.
• Witek-Crabb A., Zrównoważony rozwój przedsiębiorstw - więcej niż ekorozwój, w: Zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa a relacje z interesariuszami, H. Brdulak, T. Gołębiowski (red.) Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.