Doktryna neoliberalna a problemy społeczno-gospodarcze XXI wieku

• Autorzy: Ewa Polak

Warianty tytułu

Neo-liberalism and Socio - Economic Problems in XXI Century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Prezentowana praca poświecona jest analizie wpływu liberalizacji ekonomicznej na politykę i kondycję państw i obywateli oraz globalną sytuację ekonomiczną. Obserwując współczesną sytuację gospodarczą, można stwierdzić, że neoliberałowie przez wolność gospodarczą rozumieją sytuację, kiedy państwo z jednej strony wykorzystuje narzędzia interwencjonizmu proprodukcyjnego w postaci preferencji, przywilejów i specjalnej ochrony dla kapitału, a z drugiej - poszerza obszar ograniczeń wobec społeczeństwa i polityki społecznej. W wyniku realizacji ich polityki pojawiła się sprzeczność między makroekonomicznymi interesami państwa a mikroekonomicznym interesem firmy, która chce zminimalizować koszty i przerzucić jak największą ich część na otoczenie oraz uzyskać jak największe zyski i przywileje od państwa, wzmacniające jej pozycję konkurencyjną. Poprzez uwolnienie się międzynarodowych podmiotów gospodarczych od uwarunkowań narzucanych wcześniej przez państwo oraz upłynnienie kursów walut i swobodę przepływów towarów usług i kapitału stworzono warunki do bogacenia się bez prowadzenia tradycyjnej działalności gospodarczej (na przykład spekulacje walutowe, wykorzystywanie niematerialnych aktywów firmy) i tworzenie coraz liczniejszych tak zwanych baniek spekulacyjnych. W efekcie kryzysu zapoczątkowanego w 2008 roku zwrócono uwagę, że rynek nie jest panaceum na wszystkie problemy i wcale nie jest taki wolny, jak zakładano, a olbrzymia koncentracja bogactwa i idącej za tym władzy powoduje liczne asymetrie i może w ogóle zagrozić jego funkcjonowaniu.(abstrakt oryginalny)

EN

The presented work is devoted to analysis of the impact of economic liberalization on the policies and condition of the countries and people and the global economic situation. Observing the contemporary economic situation, it can be concluded that the neo-liberals understand economic freedom as the situation when the state, on the one hand, uses the tools of production in the form of interventionism, preferences, privileges and special protection for the capital, and on the other hand, expands the area of restrictions on public and social policy. Realization of neoliberal policies revealed a contradiction between the macro-economic interests of the state and micro-economic interests of the company, which wants to minimize costs and flip the greatest part of them on the external environment and get as much as possible benefits and privileges from the state, strengthening in that way its competitive position. Through the release of international businesses from the constraints imposed earlier by the State and introduction of floating exchange rates and free flow of goods, services and capital, created the conditions for getting rich without any traditional economic activities (for example: the currency speculation and using of the intangible assets of the company) and the creation of a growing number of so-called 'speculative bubbles'. As a result of the crisis that started in 2008, it was noted that the market is not a panacea for all the problems and is not as free as it expected; a huge concentration of wealth and power causes many asymmetries and may even jeopardize its functioning.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Neoliberalizm; Kryzys finansowy; Gospodarka

EN

Neoliberalism; Financial crisis; Economy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Współczesne Problemy Ekonomiczne. Globalizacja. Liberalizacja. Etyka
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 7
• Strony: 95--106

Twórcy

autor

Ewa Polak

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Friedman M., Wolny wybór, Aspekt, Warszawa 1998.
• Haliżak E., Ideowe podstawy globalnego ładu liberalnego w gospodarce światowej, w: Globalizacja a stosunki międzynarodowe, red. E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides, Branta, Bydgoszcz-Warszawa 2003.
• Human Development Report 2007/2008, UNDP, New York 2008.
• Lachowski K., Sprzężenie zwrotne procesów globalnych, "Transformacje" 2006, grudzień.
• Raport Polskiego Lobby Przemysłowego, oprac. J. Bolanowski, Warszawa 2013.
• Rybiński K., Jak się pozbyć kryzysu w pięciu uderzeniach, "Uważam Rze" 2012, nr 14(61) z 2-9 kwietnia 2012 roku.
• Rynek w cuglach, rozmowa z E. Phelpsem, dodatek do "Polityki" 2008, nr 42.
• Stiglitz J.E., Globalizacja, PWN, Warszawa 2004.
• Stiglitz J.E., Wizja sprawiedliwej globalizacji. Propozycje usprawnień, PWN, Warszawa 2007.
• W okowach długów, wywiad z E. Toddem, "Le Piont", za: "Forum" 2012, nr 14/15 z 2-15 kwietnia 2012 roku.
• Wielgosz P., Opium globalizacji, Dialog, Warszawa 2004, s. 112.