Konflikty ekologiczne a działania zbiorowe w zakresie użytkowania i ochrony środowiska przyrodniczego

• Autorzy: Irena Rumianowska

Warianty tytułu

Ecological Conflicts and Collective Actions in the Area of Using and Protecting the Natural Environment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ograniczoność zasobów i usług dostarczanych przez środowisko przyrodnicze, przy nieograniczonych oczekiwaniach społeczeństw w odniesieniu do konsumpcji, dóbr jest przesłanką konfliktów ekologicznych. Oznaczają one powstanie antagonistycznych stosunków w następstwie zaistnienia realnej lub potencjalnej sprzeczności interesów i priorytetów dotyczących użytkowania i ochrony środowiska przyrodniczego. Realizacja koncepcji zrównoważonego rozwoju oznacza wprowadzanie zasad, norm i ograniczeń w gospodarczym użytkowaniu środowiska, zatem wpisuje się w przyczyny konfliktów wynikających ze sprzecznych oczekiwań i interesów poszczególnych podmiotów gospodarczych, grup społecznych, mieszkańców krajów, regionów świata w zakresie użytkowania zasobów i usług środowiska przyrodniczego. W następstwie rzeczywistych lub potencjalnych konfliktów może dochodzić do współpracy przybierającej formę działań zbiorowych w relacjach człowiek-środowisko przyrodnicze-gospodarka. Celem działań zbiorowych grup interesu jest dostarczanie dobra wspólnego, między innymi korzystnych dla członków grupy regulacji, oraz ukształtowanie pożądanych preferencji, postaw i zachowań społecznych w zakresie ochrony i użytkowania środowiska przyrodniczego. (abstrakt oryginalny)

EN

The scarcity of resources and services provided by the natural environment combined with the unlimited social expectations for the consumption of goods is the reason for ecological conflicts. They mean the emergence of antagonistic relations as a result of the occurrence of a real or a potential conflict of interests and priorities related to using and protecting the natural environment. Implementing the concept of sustainable development means the introduction of principles, standards and restrictions in the economic use of the natural environment. Therefore it forms part of the causes of conflicts in the use of environmental resources, arising from the contradictory expectations and interests of various firms, social groups, residents of countries or regions of the world. Such actual or potential conflicts may cause the cooperation which takes the form of collective action in the relationships "man-environment-economy." The goal of interest groups is to achieve the common good: favorable regulations and the formation of desired preferences, attitudes and social behavior relating to the protection and the use of the natural environment. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona środowiska; Środowisko przyrodnicze; Rozwój zrównoważony; Przyczyny konfliktów

EN

Environmental protection; Natural environment; Sustainable development; Causes of conflicts

• Czasopismo: Ekonomia i Prawo
• Rocznik: 2012
• Tom: 8
• Numer: nr 1 Procesy integracyjne i dezintegracyjne we współczesnej gospodarce. Cz. 2, Integracja i dezintegracja instytucjonalna
• Strony: 89--105

Twórcy

autor

Irena Rumianowska

Bibliografia

• Brundtland G. H., Our Common Future, Report of the World Commission on Environment and Development, Oxford University Press, Oxford 1987.
• Fiedor B., Teoria trwałego rozwoju (ekorozwoju) jako krytyka neoklasycznej ekonomii środowiska i wzrostu gospodarczego, [w:] B. Fiedor, S. Czaja, A. Graczyk, Z. Jakubczyk, Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, Wyd. C. H. Beck, Warszawa 2002.
• Fiedor B., Działania zbiorowe w sferze zanieczyszczania środowiska i jego ochrony. Próba objaśnienia na podstawie teorii dóbr publicznych i teorii niedoskonałości rynku oraz teorii regulacji publicznej w gospodarce rynkowej, [w:] Działania zbiorowe - teoria i praktyka, PN AE we Wrocławiu, Wrocław 2003.
• Gliński P., Polscy Zieleni. Ruch społeczny w okresie przemian, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1996.
• Graczyk A., Ekologiczne koszty zewnętrzne. Identyfikacja, szacowanie, internalizacja, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 2005.
• Kiełczewski D., Ekologia społeczna, wydanie drugie zmienione, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 2001.
• Klimczak B., Wybrane problemy i zastosowania ekonomii instytucjonalnej, Wyd. AE, Wrocław 2006.
• Lisicka H., Czy polskie organizacje ekologiczne pełnią rolę grup nacisku, [w:] Z. Michalski, L. Rubisz (red.), Grupy interesu. Teorie i działania, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2003.
• North D., Institutions, institutional change and economic performance, Cambridge University Press, Cambridge 1990.
• Olson M., The Logic of Collective Action. Public Goods and the Theory of Groups, Harvard University Press, Cambridge 1965.
• Pawłowski A., Pawłowski L., Zrównoważony rozwój we współczesnej cywilizacji. Część 1: Środowisko a zrównoważony rozwój, "Problemy Ekorozwoju - Problems of sustainable development" 2008, vol. 3, no. 1.
• Pearce D., Turner R. K., Economics of Natural Resources and the Environment, New York 1990.
• Priscoli J. D., Public Involvement, Conflict Management, Means to EQ and Social Objectives, "Journal of Water Resources Planning and Management" 1989, vol. 115, no. 1.
• Rumianowska I., Grupy interesu i nacisku w ochronie środowiska przyrodniczego, [w:] B. Klimczak (red.), Ekonomia instytucjonalna w Polsce. Doświadczenia i przyszłość, Wydawnictwo UE, Wrocław 2010.
• Sabatier P. A., Przynależność do grup interesów a ich organizacja: przegląd teorii, [w:] J. Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 1995.
• Shogren J. F., Balk K. H., Croker T. D., Environmental Conflicts and strategic Commitment, [w:] R. Petling, Cooperation and conflicts in Managing Environmental Resources, Springer 1992, za: M. Burchard-Dziubińska, Konflikty ekologiczne związane z lokalizacją obiektów "niechcianych", [w:] Konflikt i współpraca w realizacji strategii ekorozwoju, Wrocław 2003. Truman D., The Governmental Process, New York 1958.
• Woś A., Rozwój zrównoważony, "Zagadnienia Gospodarki Rolnej" 1992, nr 1-3.