Czynniki warunkujące pozycję spółki zależnej w międzynarodowej korporacji - przypadek AESCULAP CHIFA

• Autorzy: Tomasz Wróbel
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka zagranicznych inwestycji bezpośrednich (ZIB) stała się przedmiotem szeroko zakrojonych analiz naukowych w drugiej połowie XX w. Jej znaczenie wzrasta wraz z postępem procesu internacjonalizacji i globalizacji przedsiębiorstw. Nowoczesne technologie produkcji i komunikacji stwarzają podstawy techniczne do przekraczania granic państw przez przedsiębiorstwa, znacznie wyprzedzające w swych strategicznych działaniach tworzenie unii gospodarczych i politycznych. Firmy funkcjonujące ponad granicami i podziałami politycznymi stają przed nowymi szansami, ale też doświadczają zagrożeń, wynikających z dużej zmienności środowiska. Celem artykułu jest identyfikacja i analiza czynników, wpływających na pozycję spółek zależnych w międzynarodowych koncernach. Badania dotyczą stosunkowo wąskiego zakresu problematyki zagranicznych inwestycji bezpośrednich, jaki stanowią wzajemne relacje pomiędzy centralą (kierownictwem) międzynarodowego koncernu a jej spółką zależną, nabytą w procesie prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego w okresie transformacji. Szczegółowej analizie poddano zagadnienie autonomii spółki zależnej oraz czynników wpływających na jej poziom. W pierwszej części dokonano przeglądu teorii ZIB, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zagadnienia związane z zasadami wewnętrznego funkcjonowania koncernów i stosowanymi metodami zarządzania. Dalsze pogłębienie tematu stanowi analiza poglądów w zakresie relacji wewnętrznych w firmach międzynarodowych i pozycji spółek zależnych. W drugiej części przedstawiono przypadek spółki polskiej, która w drodze prywatyzacji znalazła się w strukturze koncernu o zasięgu światowym. Na tle procesu prywatyzacji przedstawiono rys historyczny wejścia spółki do korporacji, a następnie podjęto próbę określenia czynników, decydujących o jej pozycji w międzynarodowych strukturach. W ostatniej części zaprezentowano wnioski dla teorii i praktyki życia gospodarczego, wynikające z przeprowadzonych badań. W części empirycznej pracy zastosowano metodę instrumentalnego studium przypadku jako najbardziej stosowną do badania zjawisk jakościowych W jednostkowych sytuacjach. Analizowany przypadek, mimo braku możliwości bezpośredniego uogólnienia, pozwala na praktyczne zastosowanie istniejących teorii z zakresu zarządzania przedsiębiorstwami międzynarodowymi i stanowi skromny przyczynek do ich weryfikacji. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Spółki; Korporacje międzynarodowe; Inwestycje bezpośrednie; Inwestycje zagraniczne; Koncerny; Relacje organizacyjne

EN

Companies; International corporation; Direct investments; Foreign investment; Concerns; Organizational relationships

• Czasopismo: Studia Doktorantów / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 2003
• Numer: nr 1
• Strony: 105--122

Twórcy

autor

Tomasz Wróbel

Bibliografia

• The Nature of the Transnational Firm, eds C.N. Pitelis, R. Sudgen, Routledge, London 1991.
• Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, WN PWN, Warszawa 2000.
• Rymarczyk J., Internacjonalizacja przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 1996.
• Dunning J.H., Multinational Enterprises and the Global Economy, Addison-Wesley Publishing Company, Wokingham 1993.
• Gorynia M., Strategie w biznesie międzynarodowym, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań 2000.
• Vernon R., International Investment and International Trade in the Product Cycle, w: The Internationalization of the Firm: A Reader, eds P.J. Buckley, P.N. Ghauri, Academic Press, Harcourt Brace Jovanich Publishers, London 1993.
• Hennart J.-F., The Transaction Cost Theory of the Multinational Enterprise, w: The Nature of the Transnational Firm, eds C.N. Pitelis, R. Sudgen, Routledge, London 1991.
• Williamson O.E., Ekonomiczne instytucje kapitalizmu. Firmy, rynki, relacje kontraktowe, WN PWN, Warszawa 1998.
• Coulson-Tomas C., Creating the Global Company. Successful Internationalisation, McGraw-Hill Book Company Europe, London 1992.
• The Internationalization of the Firm; J.C. Leontiades, Managing the Global Enterprise, Pearson Education Limited, Harlow 2001.
• Simoes V.C., Biscaya R., Nevado P., Subsidary Decision Making Autonomy: Competences, Integration and Local Responsiveness (materiały z 26 Konferencji EIBA), Maastricht 2000.
• Forsgren M., Heagg I., Hakansson H., Johanson J., Mattsson L.G., Firms in Networks. A New Perspective on Competitive Power, "Acta Universitatis Upsaliensis", "Studia Oeconomiae Negotiorum" 38, Uppsala 1995.
• Schmid S., Schurig A., Kutschker M., Flows in the MNC Network - Assumptions in Literature and Empirical Evidence (materiały z 26 Konferencji EIBA), Maastricht 2000.
• Birkinshaw J., Entrepreneurship in Multinational Corporations: The Characteristics of Subsidary Initiatives, "Strategic Management Journal" vol. 18, 1997, no. 3.
• Pla-Barber J., Co-ordination and Control in Multinational Enterprises. New Emirical Evidence (materiały z 25 Konferencji EIBA), Manchester 1999.
• Yamin M., Subsidiary Entrepreneurship and the Advantage of Multinationality (materiały z 26 Konferencji EIBA), Maastricht 2000.
• Gesteland R.R., Różnice kulturowe a zachowania w biznesie, WN PWN, Warszawa 2000.
• Hampden-Turner C., Trompenaars A., Siedem kultur kapitalizmu. USA, Japonia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Szwecja, Holandia, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998.
• Harzing A.W.K., Managing the Multinationals: An International Study of Control Mechanisms, Edward Elgar, Cheltenham 1999.
• Chapman, Gajewska-De Matos, Poles and Germans: A Thousand Years of a Business Relationship (materiały z 26 Konferencji EIBA), Maastricht 2000.
• Prahalad C.K., Doz Y.L., An Approach to Strategic Control in MNCs, w: The Internationalization of the Firm: A Reader, eds P.J. Buckley, P.N. Ghauri, Academic Press, Harcourt Brace Jovanich Publishers, London 1993.
• Strategor, Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość, PWE, Warszawa 1993.
• Schoenberg R., The Influence of Cultural Compatibility within Cross-Border Acquisition: A Review, w: Advances in Mergers and Acquisitions, eds C. Coper, A. Gregory, vol. 1, JAI, An Imprint of Elsevier Science, Amsterdam 2000.
• Ustawa z 13 lipca 1990 r. O prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, Dz.U. nr 51, poz. 298.
• Kostera M., Postmodernizm w zarządzaniu, PWE, Warszawa 1996.