Determinanty powstawania i motywy ekspansji polskich przedsiębiorstw wcześnie umiędzynarodowionych

• Autorzy: Izabela Kowalik , Ewa Baranowska-Prokop

Warianty tytułu

The Determinants of the Emergence and Expansion of Born-Global Companies in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest dokonanie przeglądu determinant powstawania i motywów ekspansji przedsiębiorstw wcześnie umiędzynarodowionych (PWU) oraz przedstawienie wyników autorskiego badania empirycznego dotyczącego tej tematyki, przeprowadzonego w Polsce. W artykule zaprezentowano omówienie głównych koncepcji teoretycznych dotyczących wczesnej internacjonalizacji przedsiębiorstw oraz najważniejsze klasyfikacje motywów ekspansji zagranicznej. Na podstawie literatury przedmiotu scharakteryzowano też podstawowe determinanty tworzenia przedsiębiorstw wcześnie umiędzynarodowionych, obejmujące czynniki otoczenia, czynniki sytuacyjne oraz specyficzne cechy założycieli. W przedstawionym badaniu empirycznym wykorzystano metodę wywiadów indywidualnych w grupie menedżerów 10 małych i średnich przedsiębiorstw z różnych branż. Transkrypcje wywiadów przeanalizowano przy zastosowaniu analizy treści (content analysis), korzystając z opracowanego przez autorów zestawu kategorii. W powstawaniu badanych polskich PWU szczególnie istotną rolę odegrały determinanty związane z charakterystyką kierownictwa oraz umiejętnościami łączenia wcześniejszych doświadczeń z możliwościami istniejącymi na rynkach zagranicznych. Wśród motywów ekspansji zagranicznej najistotniejsze były tzw. proaktywne, natomiast motywy tzw. reaktywne traktowane były jako uzupełniające. Zgodność tych wyników z publikacjami zagranicznymi może świadczyć o podobieństwie procesów internacjonalizacji polskich i zagranicznych MŚP, co wymaga potwierdzenia w badaniach ilościowych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to review the determinants of the emergence and expansion of early internationalizing firms in Poland. The authors present the results of an empirical study on this subject. The paper discusses the key theoretical concepts related to the early internationalization of enterprises. The authors also offer a classification of motives for foreign expansion. Based on a literature review, the authors describe the basic factors determining the establishment of early internationalizing firms - which are also known as born globals - including environmental and situational factors as well as the specific features of the firms' founders. In the study, an empirical method based on group interviews was used, covering managers in 10 small and medium-sized enterprises (SMEs) from various industries. The interview transcripts were analyzed using the content analysis method based on a set of categories developed by the authors. The researchers found that a particularly important role in the emergence and expansion of early internationalizing firms in Poland is played by determinants related to the characteristics of these firms' managers and their ability to use their previous experience in the context of opportunities available on foreign markets. Poland's early internationalizing firms were mainly driven by proactive motives when expanding abroad, while reactive motives were treated as complementary. These findings are compatible with the results of research studies in other countries, the authors say, attesting to the similarity of internationalization processes among both Polish and foreign SMEs. However, this conclusion still needs to be confirmed by quantitative research, Kowalik and Baranowska-Prokop say. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Internacjonalizacja przedsiębiorstw; Globalizacja działań przedsiębiorstwa; Eksport

EN

Enterprise internationalization; Globalization of enterprise activity; Export

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 4
• Strony: 41--64

Twórcy

autor

Izabela Kowalik

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

autor

Ewa Baranowska-Prokop

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Andersson S., [2011], International entrepreneurship, born globals and the theory of effectuation, "Journal of Small Business and Enterprise Development", Vol. 18, Nr 3, s. 627-643.
• Aspelund A., Madsen T.K., Moen O., [2007], A review of foundation, international marketing strategies, and performance of international new ventures, "European Journal of Marketing", Vol. 41, Nr 11/12, s. 1423-1448.
• Badania rynku. Metody zastosowania, [2005], red. Z. Kędzior, PWE, Warszawa.
• Chetty S.K., Campbell-Hunt C., [2004], A strategic approach to internationalization: a traditional versus a 'Born-Global' approach, "Journal of International Marketing", Vol. 12, Nr 1, s. 57-81.
• Cieślik J., [2010], Internacjonalizacja polskich przedsiębiorstw. Aktualne tendencje - implikacje dla polityki gospodarczej, "Nauka dla Praktyki i Polityki Gospodarczej", Nr 1.
• Cieślik J., Kąciak E., [2009], The speed of internationalization of entrepreneurial start-ups in a transition environment, "Journal of Developmental Entrepreneurship", Vol. 14, Nr 4, s. 375-392.
• Duliniec E., [2011a], Koncepcje przedsiębiorstw wcześnie umiędzynarodowionych. Rozważania terminologiczne, "Gospodarka Narodowa", Nr 1-2, s. 67-77.
• Duliniec E., [2011b], Przedsiębiorstwa wcześnie umiędzynarodowione - uwarunkowania i rozwój, "Gospodarka Narodowa", Nr 5-6, s. 1-20.
• Etemad H., [2004], Internationalization of small and medium enterprises: a grounded theoretical framework and an overview, "Canadian Journal of Administrative Sciences", Vol. 21, Nr 1, s. 1-21.
• Gabrielsson M., Kirpalani V.H.M, Dimitratos P., Solberg C.A., Zucchella A., [2008], Born globals: propositions to help advance the theory, "International Business Review", Vol. 17, Nr 4, s. 385-401.
• Ganitsky J., [1989], Strategies for innate and adoptive exporters: lessons from Israel's case, "International Marketing Review", Vol. 6, Nr 5, s. 50-65.
• Hollensen S., [2011], Global Marketing, 5th Ed, Pearson Prentice Hall, New York.
• Internationalization of European SME's Final Report, [2010], Directorate-General for Enterprise and Industry, European Commission, Brussels: European Union.
• Jarosiński M., [2012], Urodzeni globaliści w badaniach na świecie i w Polsce, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów", Zeszyt Naukowy Nr 114, SGH, Warszawa, s. 7-24.
• Johanson J., Mattson L.G., [1988], Internationalization in industrial systems - a network approach, [w:] N. Hood, J.E. Vahlne (red.), Strategies in Global Competition, Croom Helm, London, s. 287-314.
• Kandasaami S., [1998], Internationalisation of small- and medium-sized born global firms. A conceptual model, Research paper, Graduate School of Management, University of Western Australia.
• Knight G.A., Cavusgil S.T., [1996], The born global firm: A challenge to traditional internationalization theory, "Advances in International Marketing", Vol. 8, s. 11-26.
• Knight G.A., Madsen T.K., Servais P., [2004], An inquiry into born-global firms in Europe and the USA, "International Marketing Review", Vol. 21, Nr 6, s. 645-665.
• Kundu S.K., Katz J.A., [2003], Born-internationals SME: BI-level impact on resource and intentions, "Small Business Economics", Vol. 20, Nr 1, s. 25-47.
• Levitt T., [1983], The globalization of markets, "Harvard Business Review", Vol. 61, Nr 3, s. 92-102.
• Lummaa J., [2002], Internationalization Behavior of Finnish-Born Global Companies, niepublikowana praca magisterska, Helsinki University of Technology, Helsinki, Finland - cyt. za: Zhang X., Larimo J., [2011], Longitudinal internationalization processes of born, globals: three Chinese cases of radical changes, Proceedings of the 37th European International Business Academy Annual Conference, Bukareszt.
• Madsen T.K., Servais P., [1997], The Internationalization of born globals: an evolutionary process?, "International Business Review", Vol. 6, Nr 6, s. 561-583.
• Malhotra N.K., Birks D.F., [2006], Marketing Research, An Applied Approach, 3rd European Edition, Prentice Hall International, Harlow.
• Mayring Ph., [2000], Qualitative Content Analysis, Forum Qualitative Sozialforchung/Forum: Qualitative Social Research, Vol. 1, Nr 2, Art. 20, http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0002204 (dostęp: 15.02.2013).
• McDougall P.P., Shane S., Oviatt B.M., [1994], Explaining the formation of international new ventures: The limits of theories from international business research, "Journal of Business Venturing", Vol. 9, Nr 6, s. 469-487.
• Moen O., Servais P., [2002], Born global or gradual global? Examining the export behavior of smalland medium-sized enterprises, "Journal of International Marketing", Vol. 10, Nr 3, s. 49-72.
• Morawczyński R., [2008], Born globals and "traditionally" internationalized SMEs in the Polish economy. Some empirical findings from a comparative analysis, [w:] Borowiecki R., Jaki A. (red.), "Enterprises in the Face of 21st Century Challenges", Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków, s. 456-461.
• Nowiński W., Nowara W., [2011], Stopień i uwarunkowania internacjonalizacji polskich małych i średnich przedsiębiorstw, "Gospodarka Narodowa", Nr 3, s. 29-45.
• Omar O., [2009], International Marketing, Nowy Jork: Palgrave Macmillan.
• Oviatt B.M., McDougall P.P., [1994], Toward a theory of international new ventures, "Journal of International Business Studies", Vol. 25, Nr 1, s. 29-41.
• Perek-Białas J., Worek B., [2003], Możliwości systematycznej analizy danych jakościowych uzyskanych z wywiadów grupowych, [w:] Gatnar E. (red.), Analiza i prognozowanie zjawisk rynkowych o charakterze niemetrycznym, AE Katowice, s. 87-105.
• Przybylska K., [2010], Born global - nowa generacja małych polskich przedsiębiorstw, "Gospodarka Narodowa", Nr 7-8, s. 63-84.
• Quelch J., Klein L., [1996], The internet and international marketing, "Sloan Management Review", Vol. 37, Nr 3, s. 60-75.
• Rasmussen E.S., Madsen T.K., Evangelista F., [2001], The founding of the born global company in Denmark and Australia: sensemaking and networking, "Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics", Vol. 13, Nr 3, s. 75-107.
• Rennie M.W., [1993], Global competitiveness: Born global, "McKinsey Quarterly", Vol. 4, s. 45-52.
• Rialp A., Rialp J., Knight G.A., [2005a], The phenomenon of early internationalizing firms: what do we know after a decade (1993-2003) of scientific inquiry?, "International Business Review", Vol. 14, Nr 2, s. 147-166.
• Rialp A., Rialp J., Urbano D., Vaillant J., [2005b], The born global phenomenon: a comparative case study research, "Journal of International Entrepreneurship", Vol. 3, s. 133-171.
• Rymarczyk J., [2011], Internacjonalizacja i globalizacja małych i średnich przedsiębiorstw, [w:] Misala J. (red.), Polska w handlu międzynarodowym, SGH, Warszawa, s. 337-351.
• Sarasvathy S.D., [2001], Causation and effectuation: toward a theoretical shift from economic inevitability to entrepreneurial contingency, "Academy of Management Review", Vol. 26, Nr 2, s. 243-263.
• Shapero A., Sokol L., [1982], The social dimension of enterpreneurship, [w:] Kent C.A., Sexton D.L. i Vesper K.H. (red.), Encyclopaedia of Entrepreneurship, Englewood Cliffs: Prentice-Hall, s. 72-90.
• Silverman D., [2008], Interpretacja danych jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Srnka K.J., Koeszegi S.T., [2007], From Words to Numbers: How to Transform Qualitative Data into Meaningful Quantitative Results, "Schmalenbach Business Review", January, s. 29-57 (http://ssrn.com/abstract=960677, dostęp:15.02.2013).
• Thiétart R.A., [1999], Méthodes de Recherche en Management, Dunod, Paris, za: Aubert N., [2008], Developing an Ownership Culture with Employee Share Purchase Plans: Evidence from France, "Zeitschrift für Personalforschung", Vol. 22, Nr 2, s. 130-151.
• Zhang X., Larimo J., [2011], Longitudinal internationalization processes of born globals: three Chinese cases of radical changes, Proceedings of the 37th European International Business Academy Annual Conference, Bukareszt.