Istota i kryminalnopolityczne znaczenie przedawnienia w prawie karnym

• Autorzy: Michał Soćko

Warianty tytułu

The Nature and Criminal-Political Significance of Limitation in Criminal Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono rozważania dotyczące przedawnienia uregulowanego w kodeksie karnym i wskazania jego następstw procesowych. Omówiono istotę i skutki przedawnienia, uzasadnienie przedawnienia oraz ukazano jego związek z polityką kryminalną państwa.

EN

Limitation periods in criminal law are known in most of the modern countries. The only exception remains a culture of common law. The limitation is also found in Polish criminal law. This legal institution was introduced without major controversies already in the first Polish Penal Code from 1932. Next codes from 1969 and 1997 supported this legal institution. What's more, we can even say that the limitation, next to rules governing liability of instigator and facilitator, has become a traditional Polish solution in scope of substantive criminal law. Despite the fact that in recent years there was quite a number of changes to the limitation periods, it is still clear that this legal institution is a very essence and its normative shape has incredible stability as for Polish conditions. For many years, the limitation has remained outside the mainstream interests in the doctrine of criminal law. For the first time the statutory limitation has become the object of a wider interest of the literature, several years after World War II. This was associated with the problem of ending of limitation periods in cases of Nazi crimes. That time resulted in, for example, enactment of the Law of 22 April 1964 on the suspension of limitation periods in relation to the perpetrators of the worst Nazi crimes and what mobilized other countries to adopt a Convention on the Non-Statutory Limitation to War Crimes and Crimes against humanity. Unfortunately, in later years issues associated with the limitation appeared sporadically in the literature, and even if they were already present there, it was generally linked only with the limitation periods. The purpose of this article is to describe the statutory limitation present in the Polish criminal law. The article consists of four parts. The first part contains the preliminary issues, which are supposed to introduce the reader to the above-mentioned theme, in particular to the limitation occurring on the ground of the Polish Constitution from 1997. The second part refers to the nature and consequences of the limitations, which are unique for the criminal law, because the limitation makes impossible to impose a penalty on the offender after a certain period of time. Another part of this work concerns justification of the existence of limitation in criminal law. Although there are many theories on this subject in the science of criminal law, there is no justification of limitation which would be widely accepted. The subject of the last part of the article are criminal-political significance of limitation and its functioning in the practice of judiciary. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kodeks karny; Prawo karne

EN

Criminal Code; Criminal Law

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2012
• Tom: 17
• Strony: 193--212

Twórcy

autor

Michał Soćko

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1970, s. 290.
• Bojarski M., Giezek J., Sienkiewicz Z., Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, M. Bojarski (red.), Warszawa 2004, s. 362-363.
• Bojarski T. [w:] Kodeks karny. Komentarz, T. Bojarski (red.), Warszawa 2009, s. 184.
• Bojarski T., Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2006, s. 227-228.
• Czabański J., Warchoł M., Przerwa i zawieszenie biegu przedawnienia - uwagi de lege ferenda, "Prokuratura i Prawo" 2007, z. 10, s. 50 i n.
• Ćwiąkalski Z. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, A. Zoll (red.), Warszawa 2007, s. 1090.
• Daszkiewicz K., Przedawnienie zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości w prawie karnym NRF. O roli i funkcji § 50 ust. 2 k.k. z 1871 r., Warszawa 1970.
• Daszkiewicz K., Zbrodnie hitlerowskie w prawie karnym Niemieckiej Republiki Federalnej, Poznań 1972.
• Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2008, s. 208-209.
• Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2007, s. 45.
• Hołda Z., Postulski K., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk 2007, s. 123.
• Kmiecik R., "Spoczywanie" przedawnienia karalności przestępstw, "Państwo i Prawo" 2010, z. 9, s. 15.
• Kmiecik R., Przewlekłość postępowania karnego a spoczywanie terminu przedawnienia (art. 104 § 1 k.k.), "Państwo i Prawo" 2005, z. 5, s. 40.
• Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2004, s. 35-36.
• Łagodziński S., O projekcie kodeksu karnego - wybrane uwagi krytyczne, "Państwo i Prawo" 1994, z. 10, s. 85.
• Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2007, s. 236.
• Marszał K., Przedawnienie w prawie karnym, Warszawa 1972, s. 13.
• Marszał K., Uzasadnienie przedawnienia w teorii prawa karnego, "Państwo i Prawo" 1964, z. 10-12, s. 736.
• Mącior W., Założenia polityki karnej w projekcie kodeksu karnego z 1995 r., "Przegląd Sądowy" 1996, nr 9, s. 71.
• Murzynowski A., O charakterze prawnym terminów określonych w art. 13 ustawy o sprawach z oskarżenia prywatnego (de lege lata), "Państwo i Prawo" 1964, z. 10-12, s. 563.
• Sarnecki P., Uwagi do art. 43, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, L. Garlicki (red.), Warszawa 2003, s. 1-2.
• Siewierski M., O przedawnieniu w prawie karnym de lege ferenda, "Państwo i Prawo" 1968, z. 6, s. 883.
• Stefański R.A., Prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 2008, s. 380-381.
• Świda W., Prawo karne. Część ogólna, wyd. zmienione, Warszawa 1970, s. 365.
• Wąsek A. [w:] Kodeks karny. Komentarz, O. Górniok (red.), Gdańsk 2005, s. 742.
• Wąsek A., W gąszczu problematyki przedawnienia w prawie karnym, [w:] Współczesne problemy procesu karnego i wymiaru sprawiedliwości. Księga ku czci Profesora Kazimierza Marszała, P. Hofmański, K. Zgryzek (red.), Katowice 2003, s. 469.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008, s. 109-110.
• Zoll A. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, A. Zoll (red.), Warszawa 2007, s. 1095.
• Zgryzek K., Ludwiczek A., Netczuk R., Przedawnienie w prawie karnym - wybrane aspekty karnoprocesowe, [w:] Współzależność prawa karnego materialnego i procesowego. W świetle kodyfikacji karnych z 1997 r. i propozycji ich zmian, Z. Ćwiąkalski, G. Artymiak (red.), Warszawa 2009, s. 234 i n.
• Zoll A., Nowa kodyfikacja karna w świetle Konstytucji, "Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Prawnych" 1997, z. 2, s. 106.