O gatunkach przestrzeni

• Autorzy: Waldemar Rapior

Warianty tytułu

Species of Space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przestrzenie można rozpatrywać z różnego punktu widzenia. Spojrzeć możemy na przestrzeń jako architekci i antropologowie, jako budowlańcy i filozofowie etc. Chciałbym tutaj przyjąć inną perspektywę. Przedstawię modele, które nazwę gatunkami przestrzeni. Zaproponowane tutaj przestrzenie są miejscami realizacji słabych więzi: tłumu, których kontakty ludzi są chwilowe, ale potrzebują odpowiedniej infrastruktury; indywidualnej jednostki, która nie zawiązuje silnych związków; neo-plemienia, które jest siecią społeczną oraz przestrzenie solidaryzmu, czyli współpracy odmiennych od siebie ludzi. (...) Systematyzując przestrzeń poprzez kategorie gatunku możemy, na poszczególnych przykładach, ale także literaturze przedmiotu (np. architektury, planów urbanistycznych), przedstawić modele przestrzeni. Muszą być na tyle ogólne, aby poszczególne przykłady można było łatwo umieścić w odpowiednim zbiorze. Gatunek jest tutaj systematycznym kryterium formalnym1. Jego celem jest objaśnienie, jakie cechy i w jaki sposób ze sobą połączone stanowią określony gatunek przestrzeni. (fragment tekstu)

EN

This article present four species of space, species that express, through the material culture, different forms of gathering: the crowd, the lonely crowd, community, co-operation and the way that people experience closeness and togetherness. The four species of space are: the space of mass, of individualism, of tribe and, last but not least, the space of solidarity. We can think of the species of space as a metaphor which we can use to describe the material realm, but also as a tool for changing the world and creating social change. We live together. However, we are not only tied up with longterm relationships but with weak ties. The latter are based on the materiality. I suggest that space is not purely physical (size, shape, weight) but it is rather the script, the specie which, in the dynamic evolutionary process, adapts to the historical and social circumstances. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przestrzeń społeczno-gospodarcza; Więzi społeczne

EN

Social economic space; Social bond

• Czasopismo: Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych
• Rocznik: 2012
• Tom: 33 Siła słabych więzi
• Strony: 99--115

Twórcy

autor

Waldemar Rapior

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Beauvais N. (2009), The Machine as the Garden The New Harvard Campus in Allston, Sustainability, and Its Effects on Design. Publikacja elektroniczna. [http://www.gsd.harvard.edu/research/publications/hdm/back/29_Beauvais.pdf] [dostęp 29.06.2011]
• Campbell C. (2006), Kupuję, więc wiem, że jestem: metafizyczne podstawy nowoczesnego konsumeryzmu, przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska, "Kultura Popularna" nr 4 (18), s. 47-60
• Canetti E. (2011a), Hitler według Speera. Wielość i trwałość. Przeł. M. Przybysłowska, [w:] Canetti E., Sumienie słów. Kraków: Wydawnictwo Literackie
• Canetti E. (2011b), Zawód pisarza. Przemówienie w Monachium w styczniu 1976 roku. Przeł. M. Przybysłowska, w: Canetti E., Sumienie słów. Kraków: Wydawnictwo Literackie
• Corbin A. (1999), We władzy wstrętu. Społeczna historia poznania przez węch. Od odrazy do snu ekologicznego. Przeł. A. Siemek. Warszawa
• Douglas M., W obronie zakupów, przeł. M. Bogunia-Borowska, [w:] Socjologia codzienności, pod red. P. Sztompki i M. Boguni-Borowskiej, Kraków: Znak
• Elias N. (2010), Czym jest socjologia?, przeł. Bogdan Baran, Warszawa: Aletheia
• Elias N. (1980), Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa: PIW
• Hajer M., Reijndrop, Arnold. 2001. In Search of New Public Domain. Analusis and Strategy, transl. by A. May, Rotterdam: Nai
• Gibson J.J. (1979), The Ecological Approach to Visual Perception, New Jersey
• Historia życia codziennego, tom IV. P. Arie, G. Duby (red. - 2006). Przekład zbiorowy. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich
• Maffesoli M. (2008), Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, przeł. M. Bucholc, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Manovich L. (2010), Poetyka wzbogaconej (augmentowanej) przestrzeni, przeł. A. Nacher, [w:] E. Rewers (red.), Miasto w sztuce - sztuka miasta, Kraków: Universitas
• Fatherstone M. (1996), Postmodernizm i estetyzacja życia. Przeł. P. Czapliński i J. Lang [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, (red.) R. Nycz, Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński
• Kaufmann J.-C. (2010), Wywiad rozumiejący, przeł. A. Kapciak, Warszawa: Oficyna Naukowa
• Koolhaas R. (2010), Navigating Modernization. Publikacja elektroniczna [http://www.oma.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=339&Itemid=25] [dostęp 29.06.2011]
• Kwon M. (2009), Sztuka publiczna w przestrzeni: integracja czy interwencja. Przeł. D. Cieśla-Szymańska. "Kultura Współczesna" nr 4 (62), s. 103-131
• Krajewski M. (2010), Przeciw inżynierii wizualnej. Ożywianie i uśmiercanie miasta, [w:] E. Rewers, A. Skórzyńska, Sztuka - kapitał kulturowy polskich miast. Pozna!: Wydawnictwo Naukowe UAM
• Odbert C. (2011), Kounkuey Design Initiative, Kenya. Publikacja elektroniczna [http://www.gsd.harvard.edu/research/publications/hdm/current/HDM33_Odbert.pdf] [dostęp 29.06.2011]
• Palleroni S. (2008), Building Sustainable Communities and Building Citizens, [w:] B. Bell, K. Waleford (red.), Expanding Architecture. Design as activism, Metropolis Books
• Pańczak J. (2008), Twarzą w twarz. Rzecz o zakładach fryzjerskich. Praca magisterska
• Popper R.K. (1989), Nędza historycyzmu. przeł. S. Amsterdamski, Warszawa: Krąg
• Rapior W. (2010), Projekt w czasach wieloobrazu. Kilka uwag o designie, [w:] M. Krajewski (red.), Handmade. Praca rąk w postindustrialnej rzeczywistości, Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana
• Rorty R. (1999), O etnocentryzmie. Odpowiedź Cliffordowi Geertzowi, [w:] Rorty R., Obiektywność, relatywizm i prawda. Warszawa: Aletheia.
• Sennet R. (1996), Ciało i kamień. Człowiek i miasto w cywilizacji Zachodu, przeł. M. Konikowska. Gdańsk: Marabut
• Simmel G. (2006), Most i drzwi. Wybór esejów. Przeł. M. Łukasiewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa
• de Souza e Silva A. (2010), Mobilne technologie jako interfejs przestrzeni hybrydowych, przeł. A. Nacher, [w:] E. Rewers (red.), Miasto w sztuce - sztuka miasta, Kraków: Universitas
• Wittgenstein L. (2008), Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Identyfikatory

DOI

10.14746/cis.2012.33.7